Mediarecht  

Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 6 september 2022, IEF 20939, IT 4058; ECLI:NL:RBMNE:2022:3558 (Eiseres tegen AVROTROS) Kort geding. In het tv-programma Radar is aandacht besteed aan een klacht rondom eiseres, een schildersbedrijf. Volgens eiseres heeft AVROTROS door in de reportage bepaalde onjuiste uitlatingen te doen en een eenzijdig en tendentieus beeld te schetsen onrechtmatig jegens haar gehandeld en zij vordert verwijdering en een rectificatie. De voorzieningenrechter is van oordeel dat AVROTROS aandacht heeft mogen besteden aan een klacht van een consument over eiseres. Dit mag zij op kritische en opiniërende wijze aan de kaak stellen. De grenzen van de journalistieke vrijheid zijn in dit concrete geval niet overschreden. Er is van tevoren contact geweest met eiseres over de klachten en er is voldoende wederhoor geboden, hetgeen ook terugkomt in de reportage. Voor de belangenafweging weegt (zwaar) mee dat alle uitlatingen voldoende steun vinden in het ten tijde van de uitzending van de reportage beschikbare feitenmateriaal. Overige relevante omstandigheden leggen onvoldoende gewicht in de schaal voor het belang van eiser. De vorderingen worden afgewezen.

Rechtbank Den Haag 31 augustus 2022, IEF 20936, IT 4057; ECLI:NL:RBDHA:2022:8625 (GIB tegen Zembla) Zie ook [IEF 20387]. Op 6 februari 2020 heeft het programma Zembla in een tv-uitzending aandacht besteed aan het verondiepingsproject Over de Maas, waarvoor granuliet van het bedrijf Graniet Import Benelux B.V. is gebruikt. De uitzending heeft aandacht gekregen in landelijke en regionale media en tot onrust geleid. Door Zembla is na de uitzending in 2020 op verschillende manieren nadien veelvuldig gepubliceerd over de toepassing van granuliet. Op 7 december 2020 heeft de RvdJ een conclusie genomen in een klachtprocedure aangespannen door GIB en diens klacht gegrond verklaard. BNNVARA heeft daarop aangegeven zich niet te kunnen vinden in de conclusie en heeft besloten de RvdJ niet langer te erkennen. Tevens heeft Zembla aangegeven dat zij geen gehoor zal geven aan het verzoek van GIB over te gaan tot rectificatie. In deze civiele procedure vordert GIB een verklaring voor recht en rectificatie. Zij stelt zich in de eerste plaats op het standpunt dat Zembla door in de televisie-uitzendingen en in andere publicaties meerdere beschuldigingen te uiten die geen steun vinden in het feitenmateriaal onrechtmatig handelt. In de tweede plaats stelt GIB dat Zembla onrechtmatig heeft gehandeld door los van specifieke ongefundeerde beschuldigingen, sinds de uitzending, onvolledig, eenzijdig en tendentieus te berichten over granuliet.

Rb. Midden-Nederland 15 juni 2022, IEF 20792; zaaknr. 9246026 MC EXPL 21-3571 FB!22 154 (X tegen Vincent en Talpa)  Meneer X verwijt producent Vincent en zender Talpa onrechtmatig te hebben gehandeld, omdat hij in het televisieprogramma Betrapt! valselijk zou zijn beschuldigd van het kopen van een auto zonder de aankoopprijs te voldoen. Hij stelt dat Vincent en Talpa hem aldus schade hebben berokkend en hij vordert in deze procedure onder meer een verklaring voor recht dat onrechtmatig is gehandeld en een rectificatie.
De rechtbank oordeelt op de eerste plaats dat meneer X heeft nagelaten te concretiseren dat en waarom Talpa onrechtmatig heeft gehandeld zodat de vorderingen tegen die partij hoe dan ook moeten stranden. De verwijten van meneer X zien op de inhoud van de uitzending, waarvoor Vincent verantwoordelijk is.

Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 7 juni 2022, IEF 20781, IT 3964; ECLI:NL:RBMNE:2022:2136  (Clintel tegen KRO-NCRV) Kort geding. Onrechtmatige uitlating in het televisieprogramma Pointer (van KRO-NCRV) en het door Pointer op haar website gepubliceerde artikel. De uitlating dat Clintel, een stichting die bericht over klimaatverandering en klimaatbeleid, wordt gefinancierd door de olie-industrie, vindt onvoldoende steun in het beschikbare feitenmateriaal. Daarnaast is het standpunt van Clintel over deze uitlating ten onrechte niet in het programma weergegeven. De uitlating is daarom onrechtmatig. De overige zeven uitlatingen zijn niet onrechtmatig. De gevorderde rectificatie kan vanwege de wijze waarop deze is gevorderd, niet worden toegewezen.
Lees meer over deze uitspraak in de databank JUROU.

Rechtbank Amsterdam 20 mei 2022, IEF 20754, IT 3949; ECLI:NL:RBAMS:2022:2793 (CEG tegen Investico c.s.) Kort geding. Journalisten hoeven voorgenomen publicatie over de online gokbusiness in Curaçao niet op voorhand aan te passen. De daarop gerichte vordering van Cyberluck Curaçao (CEG) wordt afgewezen. Er is onvoldoende aanleiding om onrechtmatigheid op voorhand aan te nemen. In diverse recente rechterlijke uitspraken is bepaald dat sublicentiëring van online kansspelen, de ‘core business’ van CEG, op zichzelf niet illegaal is.

Vzr. Hof Amsterdam18 mei 2022, IEF 20735; ECLI:NL:GHAMS:2022:1496 (de Volkskrant tegen geïntimeerde) De Volkskrant heeft een aantal artikelen gepubliceerd over een onderzoek dat bureau Bing heeft uitgevoerd naar aanleiding van een anonieme blogpost over vermeende MeToo-kwesties binnen de politieke partij D66. Bing heeft in een openbaar rapport geconcludeerd dat uit het onderzoek geen situaties van seksuele intimidatie en machtsmisbruik door geïntimeerde zijn gebleken. Het openbare rapport verwijst naar een vertrouwelijke bijlage. De vorderingen van geïntimeerde komen er kort gezegd op neer dat het de Volkskrant niet is toegestaan te publiceren dat geïntimeerde zich heeft schuldig gemaakt aan machtsmisbruik of seksuele intimidatie of te publiceren dat dit zou blijken uit de vertrouwelijke bijlage, en ook dat de Volkskrant niet mag publiceren over privé-contacten van geïntimeerde die in de vertrouwelijke bijlage worden beschreven voor zover die niet ook waren beschreven in het openbare rapport. Na het vonnis van de voorzieningenrechter in eerste aanleg [IEF 20702], besluit het hof Amsterdam in hoger beroep dit vonnis te vernietigen. De rechter in eerste aanleg concludeerde dat de aantijgingen van de Volkskrant onvoldoende steun vonden in het feitencomplex. In tweede aanleg wordt geconcludeerd dat de vrijheid van meningsuiting van de Volkskrant in dit geval zwaarder weegt dan het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van geïntimeerde. De publicaties van de Volkskrant zijn dus niet onrechtmatig en dragen juist bij aan het publieke debat over machtsmisbruik.

Rb. Amsterdam 18 mei 2022, IEF 20723, IT 3937; ECLI:NL:RBAMS:2022:2638 (Eiser tegen Google) Zie primair ook het eerste vonnis in deze reeks: [IEF 20722] In dit tweede vonnis inzake de Jort Kelder nepadvertenties en tweets, staan de advertentiediensten van Google centraal. De omstandigheden van het eerdere vonnis zijn vergelijkbaar met dit vonnis. Er worden nepadvertenties verspreid met de foto en naam van Jort Kelder met het doel gebruikers over te halen om te investeren in cryptovaluta. Kelder stelt vervolgens dat Google te weinig heeft gedaan om de nepadvertenties met gebruik van zijn portret en naam te verwijderen. De rechtbank oordeelt daarentegen dat dit niet het geval is en benadrukt, net zoals in het geval van Twitter, dat de partij achter de advertenties dient te worden aangesproken. In tegenstelling tot het vonnis van Twitter, lukt het Kelder in deze procedure jegens Google wel om de gegevens te verkrijgen van diegene achter de advertenties.

Rb. Amsterdam 18 mei 2022, IEF 20722, IT 3936; ECLI:NL:RBAMS:2022:2637 (Eiser tegen Twitter) Kort geding. Jort Kelder heeft zowel Twitter als Google [IIEF 20273] voor de rechter gedaagd in verband met nepadvertenties die werden geplaatst met gebruik van hun advertentiediensten. In dit eerste vonnis van de rechtbank staan de advertentiedienst en tweets van Twitter centraal. Op het platform van Twitter zouden nepadvertenties en tweets worden verspreid met de foto en naam van Jort Kelder met het doel gebruikers over te halen om te investeren in cryptocurrency en andere financiële producten. Volgens Kelder had Twitter te weinig gedaan om te voorkomen dat de nepadvertenties en tweets werden verspreid op het platform. De rechter oordeelt dat Twitter hiervoor niet aansprakelijk is, omdat voldoende voorzorgsmaatregelen zouden zijn getroffen om de verspreiding van nepadvertenties en tweets te voorkomen. Hierdoor kan Twitter geen verwijt worden gemaakt. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de partijen achter de advertenties en tweets. De eis om Twitter te verplichten om gegevens van de partijen achter de advertenties en tweets te verschaffen aan Kelder wordt afgewezen, gezien de vordering onvoldoende zou zijn onderbouwd.

Vzr. Rb. Amsterdam 29 april 2022, IEF 20702; IT 3925; ECLI:NL:RBAMS:2022:2344 (Eiser tegen Volkskrant) Een extern onafhankelijk onderzoek naar beschuldigingen van een prominente D66'er werd uitgevoerd door het onderzoeksbureau Bing. Terwijl een eerder verschenen openbare publicatie van dit onderzoek geen conclusies nam inzake 'situaties van seksuele intimidatie of machtsmisbruik', bleek dit volgens de Volkskrant anders te zijn in een vertrouwelijk deel van het onderzoek. In dit vertrouwelijke deel zouden de conclusies kunnen worden getrokken die in contrast staan met de eerder genomen gepubliceerde onderzoek. De voorzieningenrechter verwerpt dit verweer en concludeert, dat in het licht van het feitencomplex, de aantijgingen van de Volkskrant onvoldoende steunen vinden. Het belang om niet te worden blootgesteld aan die aantijgingen weegt volgens de voorzieningenrechter dan ook zwaarder dan het publiceren van deze beweringen.

Inhoudsopgave van het tijdschrift Mediaforum, nummer 2022-2.

45 Opinie
Staatspropaganda en uitingsvrijheid, Wouter Hins
46 Rechtspraktijk
De Verordening transparantie en gerichte politieke reclame – een eerste verkenning, Paul Kreijger
59 Documentatie
Rechtspraak
Binnenland

Jurisprudentie
62 Nr. 4 • HvJ EU 24 maart 2022, X, Z/Autoriteit Persoonsgegevens, m.nt. Q.R. Kroes
67 Nr. 5 • Rb. Amsterdam (vzr.), Centraal Joods Overleg en Stichting CIDI Legal/Thierry Baudet, m.nt. A.J. Nieuwenhuis