Bas Kist: Ilja Gort kan niet verliezen

Als herrie en free publicity rondom je wijnmerk het doel is, dan is elke verloren rechtszaak ook winst, constateert Bas Kist. Wie in Google de woorden ‘Ilja Gort’ en ‘ruzie’ intikt heeft aan resultaten geen gebrek. De succesvolle Nederlandse wijngoeroe Gort heeft er duidelijk geen probleem mee om hier en daar wat heibel te trappen: “Wijnboer Ilja Gort sleept Hema voor de rechter”  (AD 2014), “Ilja Gort kreeg onmin met omroep Max” (2016 Mediacourant), “Ilja Gort wint rechtszaak om woordgrapwijn” (2017 RTL). In de meeste gevallen gaan de ruzies over zijn wijnmerk La Tulipe, een kaskraker die bij Albert Heijn bij bosjes over de toonbank vliegt.

Tulpenwodka en parfum Afgelopen weken kwamen er weer twee kwesties bij. De eerste heeft zelfs al tot een rechtszaak geleid: Gort eist dat de Katwijkse tulpenwodka Dutch Tulip Vodka onmiddellijk uit de handel wordt gehaald. Volgens Gort bestaat het gevaar dat de consument de wodka met zijn wijn verwart. De rechter doet eind juli uitspraak. En een paar dagen geleden maakte het AD melding van nóg een akkefietje: Gort pikt het niet dat er parfum verkocht wordt onder de merknaam Tulpp in een tulpvormig flesje.

Maar hoe serieus moeten we dit nu allemaal nemen? Heeft Gort in juridische zin een punt? Bij die wodka heb ik zo mijn twijfels en bij dat parfum vind ik hem kansloos. Eerst even de wodka.

Merkinbreuk Als je zo die beide flessen ziet, met een oranje tulp het woord Tulip(e) dan valt niet te ontkennen dat er enige gelijkenis is. Echter, dat is niet voldoende om van een merkinbreuk in te spreken. Er moet dan ook sprake zijn van soortgelijke producten. Alleen als het om dezelfde soort producten gaat kan er gevaar voor verwarring  zijn.

Soortgelijke producten Maar zijn wijn en wodka nu soortgelijke producten? Toegegeven, het zijn beide alcoholische dranken. Maar om in juridische zin van soortgelijke producten te kunnen spreken moet er naar veel meer omstandigheden gekeken worden. Waar worden de producten verkocht? Is dat op dezelfde plaats en staan ze naast elkaar in het schap? Zijn de producten concurrerend? Zal de consument denken dat de wodka en de wijn van dezelfde fabrikant afkomstig zijn? Dat is allemaal maar de vraag.

La Tulipe niet in de Librije Uit de website van de tulpenwodka maak ik op dat de wodka in ieder geval niet naast de wijn van Gort in het schap staat. Je vindt de flessen zelfs niet in dezelfde winkel. De tulpenwodka is alleen online verkrijgbaar en bij sterrententen De Librije in Zwolle en Parkheuvel in Rotterdam. Dat is niet echt de plek waar ook de € 5,95 AH-wijn La Tulipe op het menu staat. En zijn het concurrerende producten? Drink ik vanavond wodka of wijn bij het diner? Hmmm. Doe mij maar La Tulipe. Hoe dan ook: het wordt voor Gort een dubbeltje op zijn kant. Persoonlijk zet ik in op winst voor de wodka.

Andere producten Maar dan het parfum van het merk Tulpp met een flesje in de vorm van een tulp. Kun je bij de wodka met die soortgelijkheid nog twee kanten op, bij parfum is dat niet mogelijk. Parfum en wijn zijn toch echt andere producten Ilja! In het AD roept Gort over dat parfummerk dat ‘je je niet mag inschrijven op een merk dat niet van jou is. En dan heb je niet zozeer een probleem met mij, maar simpelweg met de wet’. Het is de vraag of Gort de merkenwet tot en met het laatste artikel gelezen heeft.

Altijd winst Maar gaat Gort die parfumzaak dan verliezen? Nee hoor, want als je uiteindelijke doel is het creëren van zoveel mogelijk herrie en free publicity rondom je wijnmerk, dan is elke verloren rechtszaak ook winst. Als je snor maar in de krant staat!

Dus ook als Gort aan het kortste eind trekt wordt dat zonder twijfel weer breed uitgemeten in de pers, niet in de laatste plaats omdat de hoofdpersoon zelf altijd graag bereid is de media van wat prikkelende quotes te voorzien. Gort kan daarom niet verliezen en dat is knap gedaan.

Bas Kist is Partner bij merkenbureau Chiever