De strijd tegen namaak: Inzichten uit het USTR rapport

De Amerikaanse organisatie Office of the United States Trade Representative (USTR) geeft in het rapport “2024 Review of Notorious Counterfeit Markets” aan hoe omvangrijk het probleem van namaakartikelen is op online marktplaatsen en welke platforms een grote rol spelen bij de handel in namaak.  

In dit artikel bespreken we de belangrijkste bevindingen uit het laatste USTR-rapport over namaak. De focus ligt op de groeiende verkoop van namaakmedicijnen, de positieve ontwikkelingen sinds 2023, en een bijgewerkte ranglijst van de e-commerceplatforms met de meeste namaakactiviteiten. 

Het 2024 Report belicht de online platforms die betrokken zijn bij namaak en schending van auteursrechten. Deze activiteiten veroorzaken aanzienlijke economische verliezen voor bedrijven in de VS, smoren innovatie in de kiem en stellen consumenten bloot aan gezondheids- en veiligheidsrisico's. Het doel van het rapport is om overheden en de privésector aan te moedigen om hun acties tegen deze inbreuken op te voeren. Ook worden de positieve inspanningen van bepaalde autoriteiten en bedrijven belicht. Daarnaast worden  de markten die al in eerdere verslagen zijn geïdentificeerd, opnieuw beoordeeld op basis van de vooruitgang die al dan niet is geboekt. 

Markering van de verkoop van namaakgeneesmiddelen 

Het 2024-rapport besteedt speciale aandacht aan de groeiende dreiging van illegale online apotheken. Deze profiteren van de explosieve groei van e-commerce. Naar schatting opereert maar liefst 96% van de 35.000 wereldwijd online apotheken illegaal. Zij verkopen vervalste geneesmiddelen zonder recept, zonder toezicht en vaak met grote gezondheidsrisico’s. Deze websites bootsen legitieme platforms na onder meer door gebruik te maken van valse keurmerken, waardoor consumenten makkelijk worden misleid. Uit een onderzoek in 2023 bleek dat 54% van de consumenten ten onrechte denkt dat alle online apotheken zijn goedgekeurd door de FDA (Food and Drug Administration). 

De aankoop van geneesmiddelen bij niet-erkende online apotheken vormt een groeiend gevaar voor de volksgezondheid. De FDA waarschuwt voor de risico's van deze producten, die besmet kunnen zijn, verkeerd gedoseerd kunnen zijn of gevaarlijke stoffen kunnen bevatten. In 2023 kreeg bijna een kwart van de Amerikaanse online shoppers te maken met vervalste geneesmiddelen, een zorgwekkende stijging ten opzichte van 2021.  

De online verhandelde medicijnen zijn vaak onder onhygiënische omstandigheden geproduceerd, kunnen ineffectief of zelfs dodelijk zijn. Concrete gevallen, zoals de verkoop van behandelingen tegen kanker zonder actieve ingrediënten, illustreren de ernst van het fenomeen. 

Als reactie op deze dreiging hebben de Verenigde Staten hun repressieve maatregelen opgevoerd, waaronder aanklachten, het opleggen van levenslange gevangenisstraffen, boetes en het sluiten van websites. De FDA houdt, in samenwerking met andere agentschappen zoals Border Protection (CBP), toezicht op online activiteiten, waaronder op het dark web. In 2023 werden meer dan 1,5 miljoen nagemaakte farmaceutische producten in beslag genomen. Veel platforms zijn echter in het buitenland gevestigd, waardoor het optreden van de Amerikaanse autoriteiten wordt beperkt. Om dit te verhelpen, moedigen de Verenigde Staten internationale samenwerking aan om wetten aan te scherpen en traceerbaarheidstechnologieën te optimaliseren.  Het rapport sluit af met een oproep tot grotere waakzaamheid, betere consumenteninformatie en gecoördineerde actie op wereldschaal. 

Positieve ontwikkelingen sinds de 2023-lijst  

Sinds de publicatie van de 2023-lijst zijn er verschillende inspanningen geleverd om het aanbod van namaakgoederen te verminderen. Het verslag vermeldt dat verschillende landen hun inspanningen hebben opgevoerd: 

• In Argentinië hebben 292 operaties geleid tot de inbeslagname van talrijke namaakproducten en de arrestatie van 19 personen. 
• In Koeweit was er een recordvangst van 623.000 namaakartikelen (kleding, tassen, accessoires) ter waarde van 32,5 miljoen dollar. 
• In de Filippijnen bereikte de waarde van de in beslag genomen goederen 617,8 miljoen dollar, dankzij de verbeterde samenwerking tussen de autoriteiten.