Erwin Angad-Gaur - Buma/Stemra – het dilemma
Erwin Angad-Gaur, Buma/Stemra - het dilemma, muziekwereld 2018/2, p. 32-33. Op 22 mei vindt de jaarvergadering van Buma/Stemra plaats. Op de vergadering zal de voorgestelde nieuwe bestuurlijke structuur in stemming worden gebracht en zijn op voordacht van de VCTN René Meister (Raad van Toezicht), Ben van den Dungen (Raad van Rechthebbenden) en Frank van Wanrooij (Buma Cultuur) (her)verkiesbaar. Goede vertegenwoordigers, die in de komende periode een belangrijke taak hebben in het stimuleren van verdere hervorming van Buma/Stemra. De broodnodige hervormingen verlopen ook nu nog, na veel ophef, na openbaarmaking van interne misstanden, na kritische artikelen in Muziekwereld, de Volkskrant, het Financieele Dagblad en andere media, te traag.
Het is telkens een dilemma. Ook voor de VCTN. Werken wij mee, door bijvoorbeeld onze leden te adviseren voor statutenwijzigingen te stem- men die weliswaar een kleine verbetering betekenen, maar zeker niet voldoende zijn? Of nemen wij niet langer genoegen met halve maatregelen? Laten wij de huidige bestuurlijke in richting en een steeds opnieuw falend bestuur in stand? Of werken wij mee aan in ieder geval een kleine verbetering en een kleine vernieuwing, in de hoop dat de noodzakelijke verdere stappen vervolgens wél voortvarend genomen zullen worden?
Wij kozen, na overleg met onze vertegenwoordigers en met collega-beroepsorganisaties, voor het laatste. Maar onze kritiek op de trage, logge organisatie, op een te langzaam proces van verbetering blijft. Onze vertegenwoordigers zullen het niet alleen kunnen doen. Daarmee vragen wij hen een moeilijke verantwoorde- lijkheid te nemen.
Want wat is er nog steeds mis?
De nieuwe bestuursstructuur kent een Raad van Toezicht van acht (!) personen; vier auteurs, twee uitgevers en twee onafhankelijke leden. Opnieuw werd niet de mogelijkheid geopend namens auteurs professionele toezichthouders te kandideren (een mogelijk- heid die bij bijvoorbeeld Sena en NORMA wel bestaat). Een groot gemis, zeker te midden van een Raad die verder be- staat uit financieel of juridisch deskundigen vanuit de uitge- vers en van buiten. De auteurs- vertegenwoordigers vormen getalsmatig de helft van de Raad, maar hebben inhoudelijk een vooraf opgelegde achter- stand en kunnen zich niet door eigen professionals laten as- sisteren. Een situatie die ook in de oude bestuursstructuur tot grote problemen leidde. Ook wordt het steeds grotere probleem van het dubbele belang van uitgevers op deze wijze niet aangepakt. Uitge- vers hebben met regelmaat, direct of indirect, zakelijke belangen bij organisaties die betalingsplichten aan Buma/ Stemra hebben (zoals platen- maatschappijen, omroepen of streamingdiensten). Daarnaast trokken veel uitgevers de afgelopen jaren hun online- rechten terug om deze zelf te gaan exploiteren en zijn zij op die markt (de markt van de toe- komst) direct concurrent van Buma/Stemra. Dat zij over de strategie van hun eigen concur- rent meespreken is niet in het belang van de organisatie of in het belang van de auteurs. Het is moeilijk en het vereist moed dat probleem aan te pak- ken. Reden waarom wij vorig jaar de overheid en het door de overheid benoemde College van Toezicht opriepen in te grijpen. Tot op heden vruch- teloos.
Wel werd een lang door Ntb en VCTN bepleite maatregel in de statuten opgenomen: de directie zal voortaan uit mini- maal twee personen bestaan. Een situatie die de organisatie minder kwetsbaar maken kan. Laten wij hopen dat de stappen die nu achterwege zijn gebleven op korte termijn alsnog worden gezet. Zoals te hopen is dat de nieuwe directie, de nieuwe Raad van Toezicht en Raad van Rechthebbenden beseffen dat communiceren het grote zwakke punt van Buma/Stemra is geweest in de afgelopen peri- ode. Openheid en transparan- tie zijn en blijven noodzakelijk. Het voormalig bestuur wilde die les niet leren. De nieuwe bestuurlijke vertegenwoordi- gers (hoewel voor een groot deel afkomstig uit het oude bestuur en de oude Ledenraad) hopelijk wel.
We wensen de nieuwe bestuur- ders en toezichthouders veel sterkte en treden graag met hen in verder overleg. Voor een beter Buma/Stemra en voor een sterk muziekauteursrecht. Voor een eerlijke vergoeding voor auteurs. Nu en in de toekomst.
En we roepen onze leden op deze weliswaar minimale, maar toch noodzakelijke stap te steunen.
