Kerklied uit databank mag niet op openbare website staan

Ktr. Rechtbank Midden-Nederland 28 december 2016, IEF 16473; ECLI:NL:RBMNE:2016:6956 (Kerklied kerkgenootschap Protestantse Gemeente Bilthoven) Auteursrecht. Inbreuk kerklied. Eiser is pianist, componist, kerkmusicus en tekstschrijver en schreef het lied "Wij trekken maar verder". Tegen betaling van een licentievergoeding is het lied opgenomen in Liedboek (online). PGB is een kerkgenootschap dat zonder toestemming en naamsvermelding zijn kerklied in het kerkblad en op website. Dat het lied is ontleend aan de databank van 'Liedboek Online' maakt dit niet anders. De klantenservice van Liedboek is duidelijk in een e-mail: "(...) dan heeft u automatisch de auteursrechten afgekocht (...) Het plaatsen van teksten op een openbare website is dus niet toegestaan." De kerkgemeente wordt veroordeeld tot schadevergoeding van €629,00 en proceskosten van €2.700,75.

inbreuk
4.3. Tussen partijen staat vast dat PGB het werk zonder toestemming van [eiser] en zonder vermelding van zijn naam als maker in het kerkblad heeft geplaatst, dat zowel in papieren als in digitale vorm is verschenen, en daarmee openbaar is gemaakt. Dit levert in beginsel een schending op van de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van [eiser] . Dat het werk in het liedboek en de online databank van Liedboek Online is opgenomen, doet aan deze inbreuk niets af. Uit de door [eiser] overgelegde correspondentie van de heer [A] , directeur van BV Liedboek, (producties 15 en 19) blijkt dat [eiser] alleen toestemming heeft gegeven aan BV Liedboek voor opname van het werk in de online database van Liedboek Online ter ontsluiting van het werk ten behoeve van raadpleging en presentatie (beameren) en dat [eiser] Liedboek geen toestemming heeft gegeven om een (sub)licentie aan derden te verstrekken tot verdere verveelvoudiging en/of openbaarmaking van het werk door die derden. [eiser] heeft onbetwist gesteld dat dit kenbaar is via de website van Liedboek Online (zie productie 18), waar staat vermeld:
“Database inhoud uitsluitend te gebruiken binnen eigen wijkgemeente voor beameren en liturgie. Overname op internet, website, kerkbode enz is binnen dit abonnement niet voorzien. Indien wel gewenst, kunt u daartoe het recht aanvragen. Indien men liever de sheets voor projectie of liturgie zelf samenstelt kan dan onder de volgende voorwaarden:
- Vergoeding volgens bovenstaand model
- Geen gebruik bestaand zetwerk (niet scannen, niet kopiëren)
- Niet verhandelbaar en niet verspreidbaar aan derden
- Registratie door aanmelding bij Liedboek Online ”
De kantonrechter volgt PGB niet in haar betoog dat uit de e-mail van mevrouw [B] van de klantenservice van Liedboek Online (productie 23) volgt dat het gebruiksrecht dat PGB met haar abonnement op Liedboek Online heeft verkregen ook de mogelijkheid omvat om alle liederen uit het liedboek binnen haar gemeente te verspreiden en om deze op de website en in het kerkblad te gebruiken. In die e-mail staat vermeld:
“Als u een abonnement op Liedboek.Online afsluit, dan heeft u automatisch de auteursrechten afgekocht van alle liederen uit het nieuwe Liedboek.
Uiteraard zijn hier bepaalde regels aan verbonden zodat er geen misbruik van gemaakt kan worden.
Gebruik en verspreiding van de liederen mag alleen binnen uw gemeente.
U mag de teksten dus wel gebruiken voor uw website en kerkbode, mits dit niet te kopiëren en gebruiken is door derden.
Het plaatsen van teksten op een openbare website is dus niet toegestaan.”
Hieruit is duidelijk op te maken dat het gebruik van een lied uit het liedboek voor een website of kerkbode alleen is toegestaan als het betreffende werk niet is te kopiëren of gebruiken door derden. De informatie op de website en in het kerkblad van PGB is, hoewel gericht op de leden van PGB, voor een ieder toegankelijk en daarmee door derden te gebruiken en te kopiëren. Het door PGB plaatsen van het werk op de website en in het kerkblad valt dus niet onder het toegestane gebruik. Gelet op het vorenstaande is er sprake van een inbreuk op de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van [eiser] en daarmee van onrechtmatig handelen van PGB jegens [eiser] op grond waarvan PGB schadeplichtig is. De vermeende onwetendheid van PGB ter zake maakt dit niet anders, nu ook het onbewust schenden van het auteursrecht voor rekening en risico komt van de inbreukmaker en aan diens schadeplichtigheid niet afdoet.

schadevergoeding
4.8. De kantonrechter zal het door [eiser] gevorderde bedrag van € 484,00 als vergoeding voor de door Freeze-Media in zijn opdracht gemaakte onderzoeks- en claimkosten toewijzen. [eiser] heeft voldoende onderbouwd dat deze kosten zijn gemaakt. Naar het oordeel van de kantonrechter stond het [eiser] ook vrij om Freeze-Media voor deze werkzaamheden in te schakelen en is de omvang van de opgevoerde kosten redelijk te achten.

4.9. Gelet op het vorenstaande bepaalt de kantonrechter de door PGB te vergoeden schade op een bedrag van € 629,00 (€ 116,00 + € 29,00 + € 484,00). De vordering is in zoverre toewijsbaar.

verklaring voor recht
4.10. De gevorderde verklaring voor recht zal worden afgewezen. Uit de veroordeling tot betaling van voornoemde schadeposten volgt al dat PGB inbreuk heeft gemaakt op de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van [eiser] . [eiser] heeft niet gesteld dat hij in verband met de auteursrechtinbreuk meer schade heeft geleden of dreigt te lijden dan hij in deze procedure heeft gevorderd. Gelet daarop is niet komen vast te staan dat [eiser] bij de gevorderde verklaring voor recht nog een voldoende rechtens te respecteren belang heeft als bedoeld in artikel 3:303 BW.