VVA studiemiddag “Vergoedingen voor makers en uitvoerende kunstenaars bij online exploitatie”
VVA studiemiddag “Vergoedingen voor makers en uitvoerende kunstenaars bij online exploitatie”
Graag informeer ik u dat de eerstvolgende studiemiddag van de VvA plaats zal vinden op vrijdag 17 oktober a.s. om 14.00 uur bij de Tolhuistuin in Amsterdam.
Datum: 17-10-2025
Tijd: 14.00 uur
Locatie: Tolhuistuin, Amsterdam
Langs welk mechanisme kunnen vergoedingen voor auteurs en uitvoerende kunstenaars tot stand komen? Hoeveel inspanningen mogen er van partijen worden verwacht om tot overeenstemming te komen over een licentievergoeding of wettelijke vergoeding? Op basis van welke criteria dient de vergoeding te worden vastgesteld? In welke gevallen kan de wetgever collectief beheer dwingend voorschrijven?
Deze vragen liggen voor in een aantal aanhangige procedures over onder meer de vergoeding voor content op social media platforms (artikel 17 lid 4 DSM Richtlijn) en de passende en evenredige vergoeding voor auteurs en uitvoerende kunstenaars voor de licentie of overdracht van hun exploitatierechten (artikel 18 DSM Richtlijn).
17.4 DSM Richtlijn: Als geen toestemming wordt verleend, zijn aanbieders van een onlinedienst voor het delen van content aansprakelijk voor niet-toegestane handelingen van mededeling aan het publiek, met inbegrip van het beschikbaar stellen voor het publiek, van auteursrechtelijk beschermde werken en andere materialen, tenzij de dienstverleners aantonen dat zij: a) alles in het werk hebben gesteld om toestemming te krijgen, en (…)
18 DSM Richtlijn: 1. De lidstaten zorgen ervoor dat, wanneer auteurs en uitvoerende kunstenaars hun uitsluitende rechten voor de exploitatie van hun werken of andere materialen in licentie geven of overdragen, zij gerechtigd zijn een passende en evenredige vergoeding te ontvangen. 2: Bij de omzetting van het in lid 1 bedoelde beginsel in het nationale recht zijn de lidstaten vrij om verschillende mechanismen te gebruiken en houden zij rekening met het beginsel van contractuele vrijheid en een billijk evenwicht tussen rechten en belangen.
Tijdens de studiemiddag komen de volgende onderwerpen aan bod:
1) In Google C.S./België stelde het Belgische Constitutionele Hof vorig jaar vragen aan het Europese Hof van Justitie, o.a.:
Verzetten artikel 17 DSM Richtlijn jo artikel 3 InfoSoc richtlijn, artikel 18 DSM Richtlijn, artikel 56 VWEU (vrij verrichten van diensten) en artikel 16 van het Europese Handvest (vrijheid van ondernemerschap), al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 20 en 21 van dat Handvest, zich tegen nationale wetgeving waarbij een verplicht, onvervreemdbaar, onoverdraagbaar en verplicht collectief te beheren vergoedingsrecht invoert voor auteurs en uitvoerende kunstenaars die hun recht van mededeling aan het publiek als bedoeld in artikel 17 hebben overgedragen, in het bijzonder als voor die mededeling aan het publiek door het platform een licentie is verleend?
2) In Pictoright/Meta vordert Pictoright (de auteursrechtenorganisatie voor visuele makers) na vergeefse onderhandelingen over een licentie een verklaring voor recht dat Meta toestemming nodig heeft voor het gebruik van Pictoright repertoire op Facebook en Instagram en dat zij de schade moet vergoeden. De Rechtbank Amsterdam schrijft bij tussenvonnis een procedure voor op basis waarvan partijen alsnog verder kunnen onderhandelen over een licentie in het kader van artikel 17 DSM Richtlijn:
2.3 De rechtbank wenst eerst een toelichting van Meta te ontvangen op de methode die zij wil gebruiken om de economische waarde te berekenen van het gebruik van de werken van de makers die bij Pictoright zijn aangesloten (het zogenaamde Pictoright-repertoire). Verder is de rechtbank van plan een of meer deskundigen te benoemen. Partijen mogen commentaar leveren op de aan de deskundigen te stellen vragen. Nadat de deskundigen hebben gerapporteerd kunnen partijen verder onderhandelen over een licentie. Afhankelijk van hoe dat verloopt zal de rechtbank zo nodig na een nadere mondelinge behandeling eindvonnis wijzen.
In het tussenvonnis van 16 april 2025 komt de rechtbank met verduidelijking van het eerdere vonnis. Eveneens worden deskundigen benoemd om te rapporteren over de bruikbaarheid van de door Meta voorgestelde methoden om de mate van aanwezigheid van het Pictoright-repertoire op de platforms van Meta te schatten en de economische waarde daarvan te bepalen. Op 3 september zijn in een tussenvonnis ook de voorlopige kosten voor het deskundigenonderzoek vastgesteld.
3) De vergoedingen voor muziekstreaming blijven voer voor discussie. Welk deel van de opbrengst moet naar de makers en uitvoerende kunstenaars gaan en welk deel naar de fonogrammenproducent en het platform? Waar gaat het in Nederland en andere landen naar toe? In dit onderdeel wordt mede aandacht besteed aan een recent onderzoek door IVIR en Dialogic in opdracht van het Ministerie van OCW over knelpunten en mogelijke stimuleringsmaatregelen voor Nederlandse muziekproducties in de online markt.
4) In Nederland is er de afgelopen twee jaar onder leiding van een bemiddelaar onderhandeld over VOD vergoedingen voor makers en uitvoerende kunstenaars van Nederlandse filmwerken. Hoe ziet de nieuwe regeling eruit?
Programma
14:00 - 14:05: Introductie door de dagvoorzitter - Roma Leuyerink (Radboud Universiteit)
14:05 - 14:25: Vergoedingen en het Europees Handvest - Peter Teunissen (Radboud Universiteit)
14:25 - 14:45: Additional remuneration rights for streaming - the preliminary questions in Google C.S. v Belgium – Elena Izyumenko (IVIR)
14:45 - 15:05: Pictoright/Meta – art. 17 DSM Richtlijn en de vaststelling van vergoedingen - Alfredo dos Santos Gil (NPO)
15:05 - 15:15: Vragen/discussie
15:15 - 15:40: Pauze
15:40 - 16:00: Vergoedingen voor streaming van muziek – Martin Senftleben (IVIR)
16:00 - 16:20: De nieuwe regeling voor streamingvergoedingen voor makers van Nederlandse filmwerken – Hugo van Heemstra (Rechtbank Den Haag)
16:20 - 16:50: Vragen/discussie onder leiding van de dagvoorzitter
16:50 - 18:00: Borrel
Deelname (aanmelding verplicht)
Aan deelname door VvA-leden en studentleden zijn geen kosten verbonden. De kosten voor deelname door niet-leden is € 50. Voor deze bijeenkomst kunt u VSO/PO punten behalen.
U kunt zich hier aanmelden. Let op: als u al bent aangemeld via de Save the Date hoeft u niet nogmaals aan te melden.
Met vriendelijke groet,
Jochem Donker, secretaris
