Auteursrechtinbreuk door foto 'undress target' op crowdfundsite voor naaktreportage

Ktr. Rechtbank Amsterdam 3 februari 2017, IEF 16575 ; ECLI:NL:RBAMS:2017:318 (Pixfund) Auteursrecht. Eiser is fotograaf en heeft actrice gefotografeerd. Pixfund organiseert gecrowdfunde naaktfotoreportages via glmrr.com. Vaststaat dat Pixfund in de zomer van 2015 zonder toestemming en zonder vermelding van zijn naam als maker van de foto’s, de foto’s op de website glmrr.com heeft geplaatst en daarmee openbaar heeft gemaakt. Het beroep op het citaatsrecht van Pixfund wordt verworpen omdat het gebruik van de foto’s op de website van Pixfund zodanig is gebeurd dat deze geen ondergeschikt onderdeel van de publicatie uitmaken, zodat niet is voldaan aan lid 2 van artikel 15a Aw. Een verhoging van de licentievergoeding (€1.000) wegens ontbreken van toestemming past niet in het systeem van het Nederlandse schadevergoedingsrecht bij onrechtmatige daad. De billijkheid verzet zich tegen veroordeling in de daadwerkelijke proceskosten (opgave €5.839,69 volgens 1019h Rv).

Inbreuk
4.2. Vaststaat dat Pixfund in de zomer van 2015 zonder toestemming van [eiser] en zonder vermelding van zijn naam als maker van de foto’s, de foto’s (onder meer) op de website glmrr.com heeft geplaatst en daarmee openbaar heeft gemaakt. Gelet daarop is in beginsel sprake van een inbreuk op de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van [eiser] en daarmee tevens van onrechtmatig handelen van Pixfund jegens [eiser] op grond waarvan Pixfund schadeplichtig is. Het door Pixfund gestelde ontbreken van kwade opzet doet daar niets aan af. Ook het onbewust schenden van het auteursrecht komt voor rekening en risico van de inbreukmaker. De stelling van Pixfund dat de foto’s slechts in klein formaat op de website zijn geplaats, doet evenmin aan de inbreuk af. Tenslotte maakt het feit dat [actrice] de foto’s op haar Istagram-account heeft gepubliceerd niet dat het daardoor Pixfund vrij stond om zonder toestemming van de auteursrechthebbende ( [eiser] ) de foto’s op haar website te plaatsen. Het voorgaande is slechts anders indien het beroep van Pixfund op het citaatrecht zou slagen.

Citaatrecht
4.3. Pixfund heeft een beroep gedaan op artikel 15a Aw, het citaatrecht. Artikel 15a lid 1 Aw luidt, voor zover relevant:
Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd het citeren uit een werk in een aankondiging, beoordeling, polemiek of wetenschappelijke verhandeling of voor een uiting met een vergelijkbaar doel mits:
1. het werk waaruit geciteerd wordt rechtmatig openbaar gemaakt is;
2 het citeren in overeenstemming is met hetgeen naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd is en aantal en omvang der geciteerde gedeelten door het te bereiken doel zijn gerechtvaardigd;
3 artikel 25 Aw in acht wordt genomen; en
4 voor zover redelijkerwijs mogelijk, de bron, waaronder de naam van de maker, op duidelijke wijze wordt vermeld.

4.4. Het citaatrecht is een beperking op het auteursrecht en dient derhalve terughoudend te worden toegepast. Het beroep op het citaatsrecht van Pixfund wordt verworpen reeds omdat het gebruik van de foto’s op de website van Pixfund zodanig is geschied dat deze geen ondergeschikt onderdeel van de publicatie uitmaken waardoor niet is voldaan aan lid 2 van artikel 15a Aw. In dit geval is immers de bij de foto’s gepubliceerde tekst ondergeschikt aan de afbeeldingen. Dat Pixfund wel een bronvermelding (zijnde het instagramaccount van [actrice] ) heeft opgenomen doet aan het voorgaande niet af.

Dohmen