Gepubliceerd op maandag 7 november 2022
IEF 21069
Rechtbank Gelderland ||
2 nov 2022
Rechtbank Gelderland 2 nov 2022, IEF 21069; (Phillips tegen Hesdo), https://ie-forum.nl/artikelen/flessenwarmer-hesdo-maakt-inbreuk-op-flessenwarmer-philips

Uitspraak ingezonden door Allard Ringnalda en Sven Klos, KLOS c.s.

Flessenwarmer Hesdo maakt inbreuk op flessenwarmer Philips

Rechtbank Gelderland 2 november 2022, IEF 21069; C/05/396330 / HA ZA 21-590 (Philips tegen Hesdo) Philips brengt sinds 2015 onder het merk Avent een flessenwarmer op de markt. Hesdo verkoopt sinds 2016 eveneens een flessenwarmer, de Alecto. Philips vordert een verklaring van recht dat Hesdo inbreuk maakt op de auteursrechten van Philips met betrekking tot de Avent. Philips stelt daartoe dat de Avent een auteursrechtelijk beschermd werk is. Hesdo meent dat de Avent geen eigen intellectuele schepping is van de maker, en bovendien dat de ontwerpkeuzes functioneel bepaald, triviaal dan wel banaal bepaald zijn. De rechtbank oordeelt dat de Avent een werk is in de zin van de Auteurswet. De Alecto van Hesdo maakt inbreuk op de auteursrechten die rusten op de Avent. Philips' vordering wordt toegewezen.

4.5. Het eerste in het oog springende element van de Avent is de vorm. Hoewel de convex vorm als zodanig reeds te vinden is in eerdere flessenwarmers, blijkt uit de overlegde voorbeelden dat het toepassen van die vorm de maker nog steeds een grote mate van keuzevrijheid biedt. Zo kan men variëren in de verhouding tussen de diameter van de onderkant en de bovenkant van de flessenwarmer alsmede het verloóp en de positionering
van de krommingen. 

4.6. Voor zover Hesdo betoogt dat deze vorm is ingegeven door het feit dat de flessenwarmer steviger staat (en dus technisch bepaald is) volgt de rechtbank haar daarin niet. Hesdo heeft dit niet nader onderbouwd. Daar komt bij dat zelfs binnen de categorie "convex-vorm", meerdere vormen denkbaar zijn die evenzeer voldoende stevig staan. Dat juist de convex-vorm van de Avent stabieler zou zijn dan een andere convex-vorim is niet gebleken.

4.7. Dat, zoals Hesdo betoogt, veel van de ontwerpelementen van de Avent, zoals het gladde oppervlak en de witte kleur met grijs contrast, terug te vinden is in eerdere modellen, doet niet af aan het feit dat de Avent een eigen intellectuele schepping is. Om voor bescherming in aanmerking te komen is immers niet vereist dat het werk bestaat uit louter originele elementen. Het gaat erom of de wijze waarop die elemnenten in het gegeven geval zijn toegepast, bij elkaar genomen getuigen van creatieve keuzes van de ontwerper. Het door Hesdo gepresenteerde vormgevingserfgoed onderstreept juist de keuzevrijheid die de ontwerper heeft en een vergelijking van de Avent met dat vormgevingserfgoed laat zien dat er veel variatie mogelijk is. Dit blijkt ook uit de onderstaande afbeelding van de flessenwarmers die ter zitting aan de rechtbank zijn voorgehouden.

4.8. De rechtbank is daarom van oordeel dat de Avent getuigt van creatieve keuzes van de maker die niet terug te vinden zijn in het door Hesdo gepresenteerde vormgevingserfgoed en die evenmin technisch bepaald, banaal of triviaal zijn. De combinatie van de in r.o. 3.2 genoemde elementen bepalen de totaalindruk van de Avent en resulteren in een modern, strak en gebalanceerd ontwerp waaruit kennelijk blijkt dat de makers daar bewust naarhebben gestreefd, zodat sprake is van creatieve arbeid. Aldus is sprake van een werk in de zin van de Auteurswet.

4.12. De rechtbank is van oordeel dat de totaalindruk van de Alecto overeenstemt met de totaalindruk van de Avent, in het bijzonder wat de auteursrechtelijke trekken van de Avent betreft. Dit blijkt uit de onderstaande afbeelding.

4.13. De verschillen die Hesdo heeft benoemd zijn alle van ondergeschikte aard en hebben weinig of geen invloed op de opgewekte totaalindruk. De meest in het oog springende elementen van de Avent, te weten de vorm, de kleurstelling en het gladde oppervlak dat is ontdaan van indentaties, protrusies, onderbrekingen, panelen en andere vormen van driedimensionale ornamenten zijn alle terug te vinden in de Alecto.

4.17. De rechtbank constateert dat de overeenkomsten tussen de Alecto en de Avent, afgezet tegen de verschillen tussen de Alecto enerzijds en de Moulinex ontwerpen anderzijds, het zeer onwaarschijnlijk maken dat de Alecto gebaserd is op de Moulinex. Ook kan de rechtbank weinig waarde hechten aan de enkele verklaring van de fabrikant dat diens opdrachtnemer die de Alecto heeft ontworpen, de Avent niet zou hebben gekend. De identiteit van de ontwerper is niet bekend gemaakt en nadere informatie over het ontwerpproces is niet verstrekt.

4.18. Hetgeen Hesdo in dit verband naar voren heeft gebracht is, gezien de mate van overeenstemming tussen de Avent en de Alecto, onvoldoende om het vermoeden te ontzenuwen dat de Alecto aan de Avent is ontleend. Hesdo heeft op dit punt onvoldoende gesteld zodat aan nadere bewijslevering op dit punt niet wordt toegekomen.