Inbreuk op auteursrechten Dassault vastgesteld, schadevergoeding toegewezen

Rb. Noord-Holland, 19 februari 2025, IEF 22584, IT 4804; ECLI:NL:RBNHO:2025:1966 (Dassault Systèmes SolidWorks Corporation tegen Hooks Creative B.V., Soopl B.V. en Soohoo Beheer B.V.) Dassault Systèmes SolidWorks Corporation, een ontwikkelaar van 3D CAD-software, heeft Hooks Creative B.V., Soopl B.V. en Soohoo Beheer B.V. gedagvaard wegens inbreuk op haar auteursrechten en exclusieve licentierechten op het softwareprogramma "SolidWorks". Hooks Creative is een ontwerpstudio voor winkelinrichting en Soopl ontwerpt kledingtrolleys. Dassault stelt dat Hooks Creative en Soopl in de periode april 2019 tot en met november 2023 zonder de vereiste licentie gebruik hebben gemaakt van haar programmatuur. Uit meldingen van de ingebouwde beveiligingstool blijkt dat zij met behulp van twee niet-legale licentiesleutels toegang hebben verkregen tot de software op ten minste vijf computers, die via IP-adressen herleidbaar zijn naar hun bedrijfslocaties. Op 21 maart 2024 heeft Dassault verlof gekregen om beslag te leggen ter bescherming van bewijs en voor het veiligstellen van de software. Op 27 maart 2024 heeft de deurwaarder dit beslag gelegd. Partijen hebben vervolgens onderhandeld over een minnelijke regeling, maar geen overeenstemming bereikt over de hoogte van de schadevergoeding. Een proces-verbaal van 10 oktober 2024 bevestigt dat de inbreukmakende software is verwijderd.

Dassault vordert een verklaring voor recht dat Hooks Creative en Soopl inbreuk hebben gemaakt op haar auteursrechten en daardoor schadeplichtig zijn. Daarnaast vordert zij een verbod op verder gebruik van de software, onder oplegging van dwangsommen, een schadevergoeding van € 310.535 en een vergoeding van proces- en beslagkosten. Hooks Creative en Soopl erkennen het ongeoorloofde gebruik, maar betwisten de hoogte van de gevorderde schadevergoeding en stellen dat zij slechts beperkte functionaliteiten hebben gebruikt. Soohoo Beheer B.V. is in de dagvaarding betrokken omdat zij op hetzelfde adres als Hooks Creative en Soopl is gevestigd en Dassault niet kon vaststellen aan welk bedrijf de computers waarop de software draaide toebehoorden. Hooks Creative en Soopl voeren aan dat Soohoo uitsluitend een houdstermaatschappij is en geen ontwerpdiensten exploiteert. De rechtbank oordeelt dat de vorderingen jegens Soohoo moeten worden afgewezen, nu niet is gebleken dat zij de programmatuur heeft gebruikt of zich schuldig heeft gemaakt aan auteursrechtinbreuk.

De rechtbank oordeelt dat Hooks Creative en Soopl inbreuk hebben gemaakt op de auteursrechten en exclusieve licentierechten van Dassault. Op grond van artikel 27 lid 2 Auteurswet, in samenhang met artikel 13 lid 1 sub b van de Handhavingsrichtlijn, kan de schadevergoeding forfaitair worden vastgesteld, waarbij rekening wordt gehouden met misgelopen inkomsten, onrechtmatig gemaakte winst en kosten voor handhaving. De rechtbank stelt vast dat Dassault onvoldoende heeft onderbouwd dat Hooks Creative en Soopl daadwerkelijk gebruik hebben gemaakt van add-ins binnen de Premium-versie en wijst een lagere schadevergoeding toe. De schade wordt ex aequo et bono vastgesteld op € 23.808,75, bestaande uit de licentiekosten voor twee Premium-licenties en een forfaitaire vergoeding voor handhavingskosten. Hooks Creative en Soopl worden hoofdelijk veroordeeld tot betaling hiervan, evenals de beslagkosten van € 920,68 en proceskosten van € 17.500 plus € 6.915,92 aan overige kosten. De rechtbank wijst de vorderingen jegens Soohoo Beheer B.V. af, maar verbindt hieraan geen proceskosten voor Dassault, omdat alle gedaagden door dezelfde advocaten worden vertegenwoordigd. Hiermee staat vast dat Hooks Creative en Soopl auteursrechtinbreuk hebben gepleegd en dat de schadevergoeding lager uitvalt dan geëist.

4.13. De rechtbank oordeelt als volgt. Dassault gaat in haar schadebegroting uit van de prijs van een licentie voor een Premium Package inclusief diverse add-ins. Zij gaat daarmee naar het oordeel van de rechtbank voorbij aan het uitgangspunt van schadebegroting waarbij de werkelijke schade dient te worden vergoed. Dit uitgangspunt is niet verlaten door het bepaalde in artikel 27 lid 2 Aw en de Handhavingsrichtlijn. Bij het aansluiten voor wat betreft de omvang van de schade bij de royaltys of vergoedingen die verschuldigd zouden zijn geweest indien de inbreukmaker toestemming had gevraagd om het intellectuele eigendomsrecht te gebruiken, bestaat gelet op bovenstaande omstandigheden naar het oordeel van de rechtbank ruimte om te beoordelen waarvoor de inbreukmaker in de geven situatie daadwerkelijk toestemming zou hebben gevraagd. Het enkele feit dat een Premium Package en diverse add-ins beschikbaar waren voor Hooks Creative en Soopl, maakt niet dat bij het bepalen van de hoogte van de schadevergoeding de situatie waarin men legitiem over een dergelijk pakket kon beschikken tot uitgangspunt moet worden genomen en dat men daarvoor automatisch ook moet betalen. Voor het bepalen van de hoogte van de schadevergoeding dient aansluiting te worden gezocht bij het gebruik van de programmatuur door Hooks Creative en Soopl. De rechtbank is van oordeel dat weliswaar vaststaat dat Hooks Creative en Soopl konden beschikken over een Premium Package, maar dat Dassault onvoldoende heeft onderbouwd dat zij ook daadwerkelijk gebruik hebben gemaakt van add-ins. De rechtbank zal dat hieronder toelichten. 

4.8. Artikel 27 lid 2 Aw, richtlijnconform uit te leggen aan de hand van artikel 13 lid 1 sub b Richtlijn 2004/48/EG betreffende de handhaving van intellectuele eigendomsrechten (hierna: de Handhavingsrichtlijn), bepaalt dat de rechter in passende gevallen de schadevergoeding in verband met de inbreuk op het auteursrecht kan vaststellen als een forfaitair bedrag. Op grond van artikel 13 lid 1 van de Handhavingsrichtlijn dient bij een inbreukmaker die wist of redelijkerwijs moest weten dat hij zich schuldig maakte aan inbreuk, bij de bepaling van de schadevergoeding rekening te worden gehouden met alle omstandigheden van het geval zoals het door de rechthebbende geleden inkomensverlies, de door de inbreukmaker onrechtmatig gemaakte winst en de aan de inbreukmaker toegebrachte morele schade. Als alternatief, bijvoorbeeld indien de feitelijke schade moeilijk te bepalen is, kan het bedrag van de schadevergoeding worden afgeleid uit elementen als het bedrag aan royaltys of vergoedingen dat verschuldigd zou zijn geweest indien de inbreukmaker toestemming had gevraagd om het intellectuele eigendomsrecht te gebruiken. De bedoeling is niet een verplichting te introduceren om te voorzien in een niet compensatoire schadevergoeding, maar wel een schadevergoeding mogelijk te maken die op een objectieve grondslag berust, waarbij tevens rekening wordt gehouden met kosten die de rechthebbende heeft moeten maken, bijvoorbeeld in het kader van opsporing en onderzoek (overweging 26 preambule Handhavingsrichtlijn).