Inbreukzaak: Vishandel Sontplein c.s. veroordeeld tot betaling schadevergoeding

Rb. Noord-Holland 3 september, IEF 22235; ECLI:NL:RBNNE:2024:3502 (Eiser tegen Vishandel Sontplein c.s.). Eiser is een professioneel fotograaf in de culinaire fotografie. Hij is auteursrechthebbende van de foto ´Hollandse nieuwe met uitjes´ (hierna: de foto): een foto met daarop hoofdzakelijk twee haringen in een papieren bakje. Gedaagde is Vishandel Sontplein (hierna: Sontplein): zij exploiteert samen met andere gedaagden (tezamen hierna: Sontplein c.s.) een vishandel. Sontplein heeft de foto gebruikt in tenminste 3 reclameposters die, door het bedrijf Posters&Flyers, zijn gepubliceerd op haar Facebookpagina. Sontplein c.s. geven aan niet bekend te zijn geweest met het auteursrecht van eiser en zij heeft de foto´s op verzoek van eiser weer verwijderd. Tot betaling van schadevergoeding is zij verder niet bereid geweest. Eiser vordert nu veroordeling van Sontplein c.s. tot betaling van schadevergoeding wegens inbreuk op zijn auteursrecht op de foto en op zijn persoonlijkheidsrechten. Sontplein c.s. concluderen tot afwijzing van de vordering.

De rechtbank neemt als uitgangspunt dat de foto een auteursrechtelijk beschermd werk is en dat eiser daarvan de rechthebbende is. Verder staat vast dat Sontplein de foto van eiser op onrechtmatige wijze heeft geplaatst. Dit betekent dat Sontplein in beginsel inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht en de persoonlijkheidsrechten van eiser. Het verweer van Sontplein c.s. dat zij niet wisten dat Posters&Flyers de foto van het internet heeft gehaald en dat daarop het auteursrecht van eiser rust, schuift de rechter terzijde: op de gebruiker van een foto rust een vergaande onderzoeksplicht. Verder maakt het niet uit dat Sontplein niet zelf de foto heeft geplaatst, nu zij risico-aansprakelijk is voor de gedragingen die zijn verricht ter uitoefening van haar bedrijf. Tot slot slaagt ook het verweer niet dat de door eiser geleden schade al is vergoed door Posters&Flyers, omdat deze vergoeding alleen betrekking had op het onrechtmatige gebruik van de foto door Posters&Flyers zelf. Al met al concludeert de rechtbank dat Sontplein c.s. (ieder afzonderlijk) hoofdelijk aansprakelijk is jegens eiser voor de door hem geleden schade. De schadevergoeding wordt ten aanzien van het auteursrecht berekend op basis van de door Stichting Foto Anoniem gehanteerde tarieven en bedraagt € 1000. Daar komt een aanvullende vergoeding bij van € 250 voor de inbreuk op de persoonlijkheidsrechten van eiser; ook komen daar de door eiser betaalde buitengerechtelijke incassokosten bij van € 518,17. De totale schadevergoeding bedraagt € 1.625,15.

4.2. Met het voorgaande staat vast dat Vishandel Sontplein in beginsel inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht en de persoonlijkheidsrechten van [eisende partij] . Het verweer van Vishandel Sontplein c.s. dat zij er niet mee bekend waren dat Posters&Flyers de op haar Facebookpagina geplaatste foto van het internet heeft gehaald en dat daarop het auteursrecht van [eisende partij] rustte, wordt door de kantonrechter gepasseerd. Zoals [eisende partij] terecht stelt rust op de gebruiker van een foto, ook wanneer de foto van het internet wordt gedownload, een vergaande onderzoeksplicht, waaraan in dit geval - Vishandel Sontplein c.s. hebben dit niet gesteld, laat staan onderbouwd - niet is voldaan. Ook de stelling dat de foto door een derde (Posters&Flyers) op de Facebookpagina is geplaatst, kan Vishandel Sontplein c.s. niet baten. Voor zover al geen sprake is van eigen onrechtmatig handelen van Vishandel Sontplein vloeit haar aansprakelijkheid jegens [eisende partij] voort uit artikel 6:171 BW: Vishandel Sontplein is risico-aansprakelijk voor de gedragingen van Posters&Flyers, nu deze - dat staat verder niet ter discussie - zijn verricht ter uitoefening van het bedrijf van Vishandel Sontplein.

4.6. Voor wat betreft de vordering van € 1.000,- ter zake van de gederfde licentievergoeding, oordeelt de kantonrechter dat weliswaar de door [eisende partij] genoemde tarieven van de Stichting Foto Anoniem en die op zijn eigen website met Vishandel Sontplein c.s. als zodanig niet zijn overeengekomen, maar dat hantering hiervan ter vaststelling van schadevergoeding binnen het Nederlandse rechtsstelsel passend wordt geacht. De genoemde tarieven en daarop gebaseerde vorderingen van [eisende partij] wijken bovendien niet af van hetgeen in zaken als de onderhavige, waarin sprake is van (meervoudig) gebruik van een foto voor commerciële doeleinden, gebruikelijk is. Het bedrag van € 1.000,-, vermeerderd met de gevorderde wettelijke rente, zal daarom door de kantonrechter worden toegewezen. Dat Posters&Flyers voor de op haar eigen Facebookpagina geplaatste foto ook een vergoeding heeft betaald, doet hieraan niet af. Deze betaling ziet immers niet op de inbreuk door de plaatsing van de foto op de Facebookpagina van Vishandel Sontplein.

4.7. Voor de gevorderde schadevergoeding van € 250,- voor de inbreuk op de persoonlijkheidsrechten van [eisende partij] , bestaande uit het niet vermelden van zijn naam als maker van de foto, heeft hetzelfde te gelden. Het door [eisende partij] hiervoor ter zake gehanteerde tarief, gebaseerd op de door hem genoemde voorwaarden van DuPho en de vermelding op zijn eigen Flickr-account, is - temeer door de door hemzelf toegepaste matiging daarvan tot 25% van de licentievergoeding - gebruikelijk en passend te noemen. De kantonrechter merkt (ten overvloede) op dat de door [eisende partij] hierdoor geleden schade nog niet is vergoed door de toewijzing van de hiervoor besproken, gederfde licentievergoeding van € 1.000,-. Bij plaatsing van de foto met toestemming van [eisende partij] had immers ook naamsvermelding moeten plaatsvinden.