Kan VAAAM een beroep doen op auteursrechtinbreuk?

Rechtbank Amsterdam 5 april 2023, IEF 21346; ECLI:NL:RBAMS:2023:2028 (VAAAM tegen EEN Media c.s.) De zaak gaat over het zonder toestemming plaatsen van foto's op verschillende websites. VAAAM stelt Holding, E.E.N. Media, Yourscene, Femmefab en E-talage hiervoor aansprakelijk, maar de rechtbank oordeelt dat alleen Yourscene verantwoordelijk is voor de auteursrechtinbreuk. VAAAM vertegenwoordigt Tippetts, Blaublut, Instar en Avalon in het handhaven van hun auteursrechten, maar heeft onvoldoende bewijs geleverd om te kunnen aantonen dat zij de rechthebbende is van de foto's van Blaublut, Instar en Avalon. In het geval van de foto van Tippetts heeft Yourscene geen bewijs geleverd dat zij toestemming hadden voor het gebruik van de foto op hun website, waardoor zij inbreuk hebben gemaakt op het auteursrecht van Tippetts. De rechtbank veroordeelt Yourscene tot vergoeding van de schade aan VAAAM die Tippetts heeft geleden. VAAAM kan geen zelfstandige vorderingen van auteursrechthebbenden instellen en wordt veroordeeld in de kosten van de procedure van Yourscene.

4.11. VAAAM maakt er haar werkzaamheden van om de auteursrechten van haar Aangeslotene te handhaven. Dit handhaven bestaat uit het opsporen van inbreuken en het afsluiten van een post license voor het gebruik van een foto. Nu handhaving van auteursrechten VAAAM's core business is, zou zij moeten weten dat voor een geslaagd beroep op inbreuk de hele chain of title aangetoond moet worden. In de Authorization Letters die VAAAM heeft overgelegd wordt weliswaar toestemming gegeven om de auteursrechten te handhaven en post license af te sluiten, maar geen sprake is van overdracht van rechten. Ook het Statement of Ownership en de Aanvullende Authorization Letters zijn onvoldoende om overdracht van de rechten aan te tonen, omdat Blaublut, Instar en Avalon daarin slechts verklaren dat het auteursrecht bij hen ligt en VAAAM die rechten namens hen mag uitoefenen. Voor een geslaagd beroep op inbreuk op het auteursrecht heeft VAAAM - ingevolge artikel 4 lid 2 Rome I - stukken nodig, te beginnen bij de maker van een foto en naar het voor die maker toepasselijke recht, en vervolgens van de opvolgende rechthebbende en naar hun recht, waaruit volgt dat de auteursrechten op die foto steeds zijn overgedragen aan uiteindelijk Blauwblut, Instar en Avalon. Nu VAAAM deze auteursrechten overdracht niet heeft aangetoond, terwijl dat wel op haar weg lag, heeft zij onvoldoende onderbouwd dat zij de rechthebbende is van de foto's. Dit heeft als gevolg dat VAAAM zich niet kan beroepen op inbreuk op het auteursrecht voor zover het gaat om foto’s van Blaublut, Instar en Avalon. De vorderingen die VAAAM heeft ingesteld namens Blaublut, Instar en Avalon wordt dan ook afgewezen.

4.21. Bij het bepalen van de vergoeding zoekt de rechtbank aansluiting bij de door VAAAM genoemde gebruikelijke licentiebedragen die per foto worden gefactureerd, waarbij € 100 tot € 250 wordt betaald voor een foto als die van Tippetts. De rechtbank gaat ervan uit dat de licentie voor de duur van twee jaar zou zijn verleend tegen € 150. De foto van Tippetts stond van 3 december 2012 tot en met 19 juni 2022 op Trendalert, dit is negen jaar en zes maanden. De rechtbank zal de duur naar beneden afronden, naar negen jaar, omdat Yourscene de foto waarschijnlijk eerder van haar website heeft verwijderd. Yourscene heeft terecht opgemerkt dat de foto door tijdsverloop minder waard zal zijn geworden. De rechtbank zal de schade schatten, nu die achteraf niet goed is vast te stellen. Rekening houdend met het tijdsverloop zal de foto per twee jaar steeds € 30,- in waarde zijn gedaald. Dit betekent dat Yourscene de volgende bedragen verschuldigd is aan VAAAM: overjaar 1-2 € 150, over dejaren 3-4 € 120, over de jaren 5-6 € 90, over de jaren 7-8 € 60 en overjaar 9 € 30, in totaal € 450 aan Iicentievergoeding. De rechtbank is met VAAAAM van oordeel dat het onterecht is als Yourscene na negen jaar onrechtmatig gebruik van de foto alleen de Iicentievergoeding hoeft te betalen. Daarom zal de verschuldigde Iicentievergoeding worden verhoogd met 25%, zijnde (25% van € 450) € 112,50. De rechtbank zal een bedrag van (€ 450 + € 112,50) € 562,50 aan schadevergoeding toewijzen.

4.23. De vordering onder B van VAAAM wordt ten aanzien van Yourscene toegewezen tot een bedrag van € 562,50. De gevorderde wettelijke rente zal als onbetwist worden toegewezen vanaf de dag van de inbreuk, volgens het case report 3 december 2012. Nu Yourscene als onweersproken heeft verklaard dat zij alle foto’s - dus ook de foto van Tippetts - van haar websites heeft verwijderd, heeft VAAAM geen belang meer bij haar vordering onder A. Daarom wordt dit deel van de vordering afgewezen.

4.24. Dat VAAAM er haar bedrijfsactiviteit van heeft gemaakt om auteursrechthebbenden bij te staan door inbreuken op dat auteursrecht op te sporen, is op zichzelf een rechtvaardig streven. Terecht stelt VAAAM dat op internet makkelijk foto’s worden gepubliceerd waarvoor niet aan de auteursrechthebbende wordt betaald en dat dit een misstand is. Het is ook duidelijk dat VAAAM zelf geen auteursrechten aankoopt om daar winst mee te maken. Echter, VAAAM heeft onvoldoende aangevoerd om te kunnen vaststellen dat zij zelfstandig de vorderingen van de overige auteursrechthebbenden kan instellen. Daarom zal VAAAM als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van de procedure van Yourscene.