Merch Factory c.s. wordt gehouden om inbreuk te staken

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 5 september 2023, IEF 21655; ECLI:NL:GHARL:2023:7442 (Merch Factory c.s./Autohopper Nederland) In dit kort geding oordeelt het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden over de vraag of er schending is van een geheimhoudingsverklaring en inbreuk op de auteursrechten. Autohopper Nederland (hierna: Autohopper) is een onderneming die vervoermiddelen verhuurt. Daarbij maakt zij gebruik van een franchiseformule. Zij verwijt Merch Factory c.s - een concern dat zowel kleding als busverhuur exploiteert -. dat zij een brochure met daarin een rekenmodel over de franchiseformule van Autohopper nagenoeg één-op-één heeft overgenomen, na ondertekening van een geheimhoudingsverklaring. Merch Factory c.s. heeft franchisenemers van Autohopper benaderd met de vraag of zij zich bij de franchiseformule van Merch Factory willen aansluiten. Autohopper vordert in eerste aanleg staking van de inbreuken op haar auteursrechten en de ondertekende geheimhoudingsverklaring. De voorzieningenrechter geeft Autohopper het gelijk. Merch Factory c.s. gaat in beroep.

Merch Factory c.s. stelt dat de geheimhoudingsovereenkomst niet geldig ondertekend is. Het hof gaat uit van de rechtsgeldigheid van de geheimhoudingsverklaring. Autohopper heeft voldoende feiten bewezen om ervan uit te gaan dat deze overeenkomst ondertekend is door een gemachtigde van Merch Factory c.s. Ten aanzien van de vorderingen die op auteursrecht zijn gebaseerd stelt Merch Factory c.s. dat er geen sprake is van een auteursrechtelijk beschermd werk, dat Autohopper rechthebbende is en dat er geen sprake is van inbreuk. Het hof oordeelt dat er sprake is van een auteursrechtelijk beschermd werk. Hoewel het rekenmodel in de brochure geen eigen stempel draagt - het is een opsomming van droge feiten - is de brochure in zijn totaliteit wel een beschermd werk. Dragend voor dit oordeel is het taalgebruik, de opmaak en de vormgeving van de brochure. De ondergrens van een eigen oorspronkelijk karakter en een persoonlijk stempel wordt daarmee nog net gehaald. Autohopper heeft ook het auteursrecht, nu de oprichter van het bedrijf de brochure met een compagnon heeft opgesteld. Bij het vergelijken van de brochure van Autohopper en Merch Factory c.s. stelt het hof dat de twee nagenoeg hetzelfde zijn, waardoor sprake is van een auteursrechtelijke inbreuk. Deze inbreuk wordt evenwel niet door Merch Factory, maar wel door twee van haar dochterondernemingen gedaan. De ondernemingen Evenbusjehuren.nl en Evenbusjehuren.nl Franchise - die onder Merch Factory vallen - worden aansprakelijk gehouden. Het hof bekrachtigt daarom het vonnis van de voorzieningenrechter slechts ten dele. Merch Factory en een vierde appellant worden gehouden om te stoppen met de schending van de geheimhoudingsovereenkomst. Evenbusjehuren.nl en Evenbusjehuren.nl Franchise worden bevolen om inbreuk op het auteursrecht van Autohopper te staken.

3.23

Voor wat betreft het rekenmodel zelf oordeelt het hof voorshands dat geen sprake is van een auteursrechtelijk beschermd werk. Het werk is een opsomming van feitelijke aard (bedragen waaraan een bepaalde berekeningssystematiek ten grondslag ligt). Voor zover daaraan al enige creatieve inbreng te pas is gekomen, is onduidelijk gebleven in welke mate unieke, creatieve en subjectieve keuzes zijn gemaakt. Dit heeft Autohopper ook niet concreet toegelicht. Daarom kan voorlopig niet worden geoordeeld dat het rekenmodel afzonderlijk bezien een eigen oorspronkelijk karakter heeft dat de stempel van de maker draagt.

3.24

Met betrekking tot de brochure in zijn totaliteit bezien (en dus inclusief het daarin opgenomen rekenmodel) is naar voorlopig oordeel van het hof wel sprake van een auteursrechtelijk beschermd werk. Autohopper heeft toegelicht dat zij de opbouw en onderverdeling van tekst en de volgorde van presentatie van onderwerpen en gegevens heeft bepaald, en een eigen keuze voor de (tekstuele) omvang heeft gemaakt (hoe uitvoerig de onderwerpen te behandelen). Het hof oordeelt dat dergelijke keuzes uit de brochure voldoende blijken en de brochure - hoewel op het eerste gezicht weinig oorspronkelijk - net de drempel doen halen van een auteursrechtelijk beschermd werk. Uit de wijze waarop de feitelijke gegevens - in wezen: de variabelen van het ontwikkelde franchisemodel - in de tekst van de brochure zijn verwerkt, blijkt voldoende van gemaakte vrije en creatieve keuzes, zoals ten aanzien van het taalgebruik, de opmaak en de vormgeving, de gekozen rangschikking en daarin te bespreken onderwerpen en het gebruik van afbeeldingen. Al met al acht het hof de teksten, afbeeldingen en opmaak en vormgeving in samenhang met de volgorde en indeling van onderwerpen voorshands nét voldoende oorspronkelijk zodat hieruit het subjectieve, persoonlijke karakter tot uiting komt als bedoeld in de Auteurswet. Dat sprake zou zijn van een bepaald standaardmodel dat in de branche voor het ontwerp van brochures wordt gebruikt, hebben Merch Factory c.s. wel gesteld maar niet aannemelijk gemaakt.