Rechtvaardigen
NMA, 21 december 2007, zaaknummer: 4070, XS4ALL – Buma.
Eerder gemeld, nog niet samengevat. XS4ALL beklaagt zich bij de Nma over een tweetal handelingen van Buma welke naar het oordeel van XS4ALL strijd met art. 24 Mededingingswet (Mw) op leveren, namelijk: 1) de volledige en verstrekkende overdracht van rechten waartoe Buma haar aangeslotenen verplicht, waardoor Buma iedere mogelijkheid voor de bij haar aangelsotenen uitsluit om zelfstandig toestemming te verlenen tot het gebruik van hun muziekrepertoire, en 2) de weigering van Buma XS4ALL toe te staan rechtstreeks met de bij Buma aangeslotenen afspraken te maken mbt (bepaalde aspecten van) het gebruik van hun muziekrepertoire. De Nma wijst de klacht af.
Met betrekking tot de markt overweegt de Nma dat Buma zowel op de markt voor beheersdiensten van auteursrechtelijk beschermde muziek aan auteurs inzake openbaarmaking, als op de markt voor het verlenen van toestemming voor openbaarmaking van auteursrechtelijk beschermde muziek actief is. De geografische markt is naar het oordeel van de Nma waarschijnlijk niet meer uitsluitend nationaal. Een exacte afbakening kan echter in het midden blijven.
1. Misbruik van Buma door individuele exploitatie onmogelijk te maken
De Nma geeft aan dat bij de toetsing van het Exploitatiecontract voor auteurs het basiskader voor de mededingingsrechtelijke beoordeling van de relatie tussen collectieve beheersorganisaties en hun aangeslotenen, mn voor wat betreft de overdracht van rechten, wordt gevormd door de drie GEMA beschikkingen.
De Nma onderscheidt drie aspecten ten aanzien van de door Buma vereiste overdracht
a. overdracht van rechten
b. overdracht volledige muziekauteursrecht
c. overdracht bestaande en toekomstig repertoire
ad a: De Nma geeft aan dat overdracht van rechten aanvaardbaar is voorzover dit noodzakelijk is (BRT II) en dat de overdracht aanvaardbaar is om het machtsverschil tussen individuele rechthebbenden en gebruikers te herstellen (GEMA III). De technologische ontwikkelingen brengen niet mee dat deze jurisprudentie hierzien zou moeten worden.
ad b: Nu Buma rechthebbenden in staat stelt bepaalde exploitatiemogelijkheden of landen bij de overdracht aan Buma uit te sluiten (art. 19 Exploitatiecontract en art. 7 Exploitatiereglement), is er geen sprake van misbruik in de zin van art. 24 Mw.
ad c: Nu Buma een opzegterkijn hanteert, acht de Nma de door Buma verlangde overdracht van huidige en toekomstige rechten in overeenstemming met art. 82 EG.
2. Weigering om toestemming te verlenen voor individueel beheer
De Nma geeft aan dat collectief beheer het uitgangspunt is. De vraag is daarom of de situatie die aanleiding was voor de klacht van XS4ALL een uitzondering op dit uitgangspunt verlangt en wel zodanig dat er sprake is van misbruik bij weigering van deze uitzondering. Dit is niet het geval.
"De redenen die Buma heeft aangedragen voor haar weigering om een uitzondering te maken zijn in overeenstemming met de traditionele rechtvaardiging voor het vereiste van overdracht van rechten, te weten een opheffing van het verschil in machtsverhoudingen. Niet duidelijk is waarom er in het kader van het rechtenvrije festival georganiseerd door XS4all, geen verschil in machtsverhoudingen aan de orde zou zijn. De traditionele rechtvaardiging voor het vereiste van overdracht is dus ook in de betrokken situatie van toepassing. En zelfs als de traditionele rechtvaardiging voor het vereiste van overdracht in de betrokken situatie niet zou gelden, dan is het nog de vraag of het noodzakelijk is voor Buma om een uitzondering te maken op het vereiste van overdracht om misbruik te voorkomen. Het belang van het maken van een uitzondering zou dan op moeten wegen tegen de kosten die gemoeid zijn met het beoordelen van verzoeken om uitzonderingen. De NMa betwijfelt of dit het geval is. Hoewel de methode van terugbetaling van reeds geïnde bedragen in de betrokken situatie omslachtig is, lijkt dit gerechtvaardigd en proportioneel ten einde het systeem van collectief beheer te kunnen handhaven." (ov. 64)
Conclusie:
"De klacht van XS4ALL gericht tegen de vermeende overtreding door Buma van artikel 24 van de Mw wordt afgewezen. De redenen voor deze afwijzing zijn de volgende:
1)De NMa is van oordeel dat Buma geen misbruik maakt door te eisen dat rechthebbenden hun rechten aan Buma overdragen. Daarbij neemt de NMa in overweging dat een rechthebbende bepaalde delen van zijn repertoire tevens individueel kan beheren waar het gaat om nietcommercieel gebruik.
2)De NMa is van oordeel dat Buma de mogelijkheid geeft aan rechthebbenden om bepaalde exploitatievormen en/of landen uit te sluiten van een overdracht aan Buma. Het feit dat Buma in beginsel de overdracht verlangt van het volledige auteursrecht levert dan ook evenmin misbruik op in de zin van artikel 24 Mw.
3) De NMa is van oordeel dat Buma geen misbruik maakt door te eisen dat een rechthebbende zijn huidige en toekomstige rechten dient over te dragen.
4)De NMa is van oordeel dat Buma geen misbruik maakt door te weigeren gebruik te maken van de mogelijkheid onder artikel 3 van haar Exploitatiereglement of vergelijkbare bepalingen in haar standaardcontracten voor andere rechthebbenden in de situatie die aanleiding was voor de klacht van XS4ALL.(ov. 67)
Gelet op het bovenstaande wordt de aanvraag van XS4ALL om een boete en/of een last onder dwangsom op te leggen aan Buma ingevolge artikel 56 Mw voor een mogelijke overtreding van artikel 24 Mw, afgewezen. (ov. 68)"
Lees het besluit hier.
