Gepubliceerd op dinsdag 22 augustus 2017
IEF 17046
Rechtbank Gelderland ||
9 aug 2017
Rechtbank Gelderland 9 aug 2017, IEF 17046; ECLI:NL:RBGEL:2017:4330 (WalburgPers tegen LM Publishers), https://ie-forum.nl/artikelen/uitgever-1000-jaar-sinterklaas-pleegt-geen-auteursrechtinbreuk-op-het-boek-de-beeldenstorm

Uitgever “1000 jaar Sinterklaas” pleegt geen auteursrechtinbreuk op het boek “De Beeldenstorm”

Rechtbank Gelderland 9 augustus 2017, IEF 17046; ECLI:NL:RBGEL:2017:4330 (WalburgPers tegen LM Publishers) Auteursrecht. WalburgPers stelt dat LM Publishers met het uitgeven van het boek “1000 jaar Sinterklaas” auteursrechtinbreuk pleegt op het boek “De Beeldenstorm” en vordert schadevergoeding. Het Beeldenstormboek geniet auteursrechtelijke bescherming nu het weliswaar een informatief geschiedenisboek betreft, maar het voldoende blijk geeft van creatieve keuzes. De opmaak van beide boeken vertonen een aantal gelijkenissen. Tegelijkertijd zijn er verschillen te constateren in onder meer de inhoud en daaropvolgende pagina’s. De totaalindruk van het Sinterklaasboek is anders dan die van het Beeldenstormboek. Er is voldoende afstand genomen van de lay-out en vormgeving van het Beeldstormboek: auteursrechtinbreuk niet aannemelijk.  

4.9. Niet in geschil is dat [naam auteur] en [vormgever] voor het Sinterklaasboek de opmaak van het Beeldenstormboek hebben gebruikt. De kantonrechter stelt vast dat het formaat van de boeken hetzelfde is, dat op beide omslagen van de boeken een afbeelding is weergegeven en dat de titel van de beide boeken verticaal is weergegeven, in nagenoeg hetzelfde lettertype, alsook dat de achtergrond wit is. Boven de afbeelding is een zinsnede weergegeven, die heel kort weergeeft waar het boek over gaat. Onder de afbeelding is de naam van de schrijver vermeld. Tot slot is de rug van beide boeken egaal gekleurd. Dit zijn de overeenkomsten tussen de omslagen van de beide boeken. Tegelijkertijd kan geconstateerd worden dat er meerdere verschillen tussen de beide boeken zijn te constateren. Zo heeft het Beeldenstormboek een linnen rug en een leeslint, welke bij het Sinterklaasboek ontbreken. Het Sinterklaasboek is gemaakt van karton en volledige gelamineerd. De afmetingen van de afbeelding op de omslag van het Sinterklaasboek zijn anders (breder en korter). De tekst boven de afbeelding is gecentreerd boven de afbeelding, terwijl de tekst boven de afbeelding van het Beeldenstormboek is gecentreerd boven de titel en de afbeelding. Ook is het lettertype van de zinsnede/tekst bij het Sinterklaasboek groter en is de zin in twee regels onder elkaar in plaats van een regel weergegeven. Bij het Beeldenstormboek is bovendien een jaartal (niet cursief en in een bruine kleur) opgenomen. Verder zijn de letters van de titel van het Sinterklaasboek egaal rood gekleurd, terwijl bij het boek over de Beeldenstorm de omslagafbeelding is te zien in de letters. Ook verschilt de grootte van de letters van de titel van beide boeken. Tot slot is de naam van de auteur van het Sinterklaasboek gecentreerd onder de afbeelding weergegeven, hetgeen niet zo is bij het Beeldenstorm boek. Het lettertype waarmee de naam van de auteur is weergegeven is anders en de letters zijn groter. De naam en het logo van WalburgPers zijn op de omslag van het Beeldenstormboek weergegeven, hetgeen niet zo is bij het Sinterklaasboek.

4.10. Ten aanzien van de inhoud van beide boeken geldt het volgende. In beide boeken is bij het begin van een hoofdstuk bovenaan de rechterkant van de pagina het nummer van het hoofdstuk weergegeven in een gekleurd vlak. Bij het Sinterklaasboek is dat rood en bij het Beeldenstormboek is dat een groen vlak. Het lettertype is in beide boeken hetzelfde, maar de kleur is (steeds) anders. Op de eerste pagina van hoofdstuk 2 van het Sinterklaasboek is een afbeelding weergegeven, hetgeen niet zo is in het Beeldenstormboek. Onder die afbeelding wordt over de volle breedte van het boek (in vet gedrukte, rode letters) de titel van het hoofdstuk vermeld, waarna – eveneens over de volle breedte van het boek – een korte inleiding wordt gegeven in kleinere, cursief weergegeven letters. In het Beeldenstormboek wordt de titel ook over de volle breedte van het boek weergegeven (in vet gedrukte, groene letters), maar is de tekst weergegeven in twee kolommen. De korte inleiding is in de rechter kolom weergegeven in cursief gedrukte tekst. De eerste letter van het eerste woord van de tekst van het hoofdstuk van het Beeldenstormboek is met een grote hoofdletter geschreven, hetgeen niet zo is in het Sinterklaasboek.

4.11. De daarop volgende pagina’s verschillen eveneens. Zo zijn er in het Sinterklaasboek in tegenstelling tot het Beeldenstormboek veel meer (kleinere) afbeeldingen opgenomen, waardoor de afzonderlijke pagina’s anders ogen dan de pagina’s in het Beeldenstormboek die vooral bestaan uit tekst en dus minder afbeeldingen bevatten. Hoewel de paginanummering in beide boeken hetzelfde is (onderaan in het midden), in beide boeken in de rechterbovenhoek van de oneven pagina’s de titel van het hoofdstuk is opgenomen en op de even pagina’s in de linkerbovenhoek de titel van het boek is weergegeven, is bij het Sinterklaasboek in de linkerbovenhoek van de even pagina’s ook de (neven)titel van het hoofdstuk opgenomen, terwijl bij het Beeldenstorm boek de neventitel van de omslag daarbij is opgenomen. Daarnaast is er bij het Beeldenstormboek voor gekozen om tussen de twee kolommen tekst een stippenlijn op te nemen, die bij het Sinterklaas ontbreekt. Ook verschilt het kolommenformaat van beide boeken. Het Sinterklaasboek bevat, zoals gezegd, minder tekst, maar geeft een uitgebreidere toelichting op de diverse afbeeldingen en bevat geen witregel tussen het subkopje van een tekstdeel en de tekst zelf, dit in tegenstelling tot het Beeldenstormboek. In laatstgenoemd boek wordt in een lichtgeel kader een apart onderwerp toegelicht, waarbij de tekst in het bruin is afgedrukt en aan zowel de boven- als onderkant van dat kader een sierlijke rand is weergegeven. Tot slot bestaat het Beeldenstormboek uit 176 pagina’s, terwijl het Sinterklaasboek dikker is (224 pagina’s).

4.13. Op basis van de overgelegde en hiervoor onder de feiten opgenomen fotokopieën is de kantonrechter van oordeel dat de totaalindruk van het Sinterklaasboek anders is dan die van het Beeldenstormboek. De hiervoor opgesomde verschillen kunnen niet worden aangemerkt als verschillen van ondergeschikte betekenis. Door op de wijze zoals hiervoor beschreven de lay-out en vormgeving aan te passen hebben de auteur en vormgever van het Sinterklaasboek voldoende afstand genomen van de lay-out en vormgeving van het Beeldenstormboek.