Voortbrengselen van een geoctrooieerde werkwijze
Rechtbank ‘s-Gravenhage, 21 oktober 2010, vonnis in kort geding, gevoegde zaken KG ZA 10-1062 Multispike B.V. tegen Middenweg B.V. c.s. en zaak KG ZA 10-1107, JB Beheer B.V. c.s. en tegen Middenweg B.V. c.s. (met eerdere dank aan Bart van Wezenbeek, Vereenigde).
Octrooirecht. Octrooien en licentieovereenkomst met betrekking tot methode voor het telen van orchideeën. Octrooien zijn voorshands geldig te achten en inbreuk wordt aangenomen. Een veiling valt te beschouwen als bemiddeling bij verkoop van rechtstreeks verkregen voortbrengselen van geoctrooieerde werkwijze(n), waartegen op basis van het octrooirecht niet worden opgekomen.
Bakker is houdster van Nederlands octrooi NL 581 en uitvinder van de in EP 886 geoctrooieerde verbeterde werkwijze voor het telen van orchideeën. De octrooiaanvrage die heeft geresulteerd in EP 886 is gedaan op naam van de onderneming Orchid Garden Patents. Na verlening is het octrooi overgedragen aan JB beheer, waarvan Bakker directeur en enig aandeelhouder is. Middenweg houdt zich bezig met de kweek van orchideeën.
Op 1 december 2008 sloten Orchid Garden Patents en Middenweg een licentieovereenkomst met betrekking tot de zogenoemde (onder NL 581 vallende) Multispike-methode. Op 30 december 2008 heeft Middenweg in een email aan Orchid Garden Patents bericht dat Middenweg de Multispike-methode niet langer zal toepassen. Orchid Garden Patents stelt dat Middenweg de methode is blijven toepassen en vordert een licentievergoeding alsmede verbeurde contractuele boetes. Orchid Garden Patents heeft de vordering op Middenweg gecedeerd aan Multispike. Multispike heeft vervolgens conservatoir beslag laten leggen op bij Middenweg bevindende planten, alsmede derdenbeslag onder FloraHolland en Rabobank. Op de inbeslaggenomen planten rust een pandrecht van Rabobank.FloraHolland veilt ook na het beslag ochideeen van Middenweg op haar veilingen.
Multispike vordert nu -kort gezegd- een verbod tot het (laten) verhandelen, het faciliteren van verhandeling, dan wel het aanzetten tot verhandeling van de goederen waarop conservatoir beslag is gelegd. Multispike baseert haar vordering op de stelling dat door verkoop ter veiling de goederen aan het beslag worden onttrokken. Daarnaast, in de parallele zaak, vorderen JB Beheer en X dat Middenweg, Agro, Rabobank en FloraHolland wordt verboden inbreuk te maken op EP 886 en/of NL 581 (met nevenvorderingen).
Met betrekking tot de inbreuk oordeelt de voorzieningenrechtet allereerst dat aan de aanval op basis van de geldigheid voorbij wordt gegaan, nu de nieuweheidsschadelijkheid slechts wordt geopperd op basis van een Engelse samenvatting of een verwijzing naar een tabel, zonder meer aan te voeren. De voorzieningerechter concludeert dat sprake is van inbreuk, nu Middenweg niet heeft willen toelichten op welke punten de door haar toegepaste werkwijze afwijkt van de geoctrooieerde werkwijze.
De inbreukvorderingen tegen Middenweg wordt toegewezen, de inbreukvorderingen tegen Rabobank en FloraHolland worden echter afgewezen, omdat niet blijkt van inbreukmakende of onrechtmatige handelingen. Niet is gebleken dat Rabobank tot inbreukmakende handelingen aanzet. De enkele omstandigheid dat Rabobank ongetwijfeld invloed heeft op de bedrijfsvoering van Middenweg, omdat zij, als de verkopen staken, de mogelijkheid heeft de financiering terug te vorderen, kan niet worden aangemerkt als een (onrechtmatig te achten) aanzetten tot octrooi-inbreuk.
De handelingen van FloraHolland zijn te beschouwen als bemiddeling bij verkoop van rechtstreeks verkregen voortbrengselen van geoctrooieerde werkwijze(n). Hiertegen kan, aldus de voorzieningenrechter, op basis van het octrooirecht niet worden opgekomen.
Met betrekking tot de onttrekking aan het beslag, oordeelt de voorzieningenrechter met betrekking tot de reconventionele vordering tot opheffing van het gelegde beslag dat zelfs al zou moeten worden aangenomen dat de octrooien nietig zijn, dit niet zonder meer met zich meebrengt dat Middenweg niet meer aan haar verplichtingen uit hoofde van de licentieovereenkomst zou zijn gebonden. Nu de octrooien voorshands geldig zijn te achten, Middenweg inbreuk maakt en niet duidelijk is tot welk bedrag Rabobank zekerheid is verstrekt, wordt de vordering tot opheffing van de beslagen afgewezen.
Multispike wordt volgens Middenweg door verkoop van planten niet benadeeld, nu de totale hoeveelheid planten dat zich op enig moment in de bedrijfsruimte van Middenweg bevindt, gelijk blijft. Middenweg gaat er volgens de voorzieningenrechter ten onrechte aan voorbij dat het beslag zich niet over de nieuwe planten uitstrekt. Continuïteit van een onderneming is een mogelijke aanleiding voor opheffing van een beslag, maar geen rechtvaardiging voor onttrekking aan dat beslag. Het bevel tot verhandeling van de beslagen goederen wordt toegewezen.
FloraHolland stelt zich op het standpunt stelt dat zij niet meewerkt aan de onttrekking omdat de planten ten tijde van de veiling reeds zijn onttrokken door Middenweg. Bovendien heeft zij geen controleplicht. De voorzieningenrechter gaat hier niet in mee. Niet valt in te zien waarom de planten op het tijdstip dat zij op de veiling worden aangeboden als reeds aan het beslag onttrokken moeten worden beschouwd. Tevens heeft FloraHolland de verkoop van planten gefaciliteerd ondanks het feit dat zij op de hoogte was van het gelegde beslag. Zij behoort zich onder deze omstandigheden te onthouden van bemiddeling bij verkoop. Het bevel tegen FloraHolland wordt toegewezen.
Lees het vonnis hier.
