Vragen HvJ EG over abonnee-satelliet- TV

Dirk Visser, Universiteit Leiden, Klos Morel Vos  & Schaap: Hof van Beroep Brussel stelt vragen van uitleg aan Hof van Justitie der EG over auteursrechtelijke relevantie van bepaalde handelingen bij abonnee-satelliet- TV.

Hof van Beroep Brussel 27 oktober 2009, Aifield / Agicoa & Airfield /Sabam.

Het gaat om het satellietaanbod van TV Vlaanderen in België, een zustervennootschap van het Nederlandse Canal Digitaal. De vragen hebben betrekking op de volgende twee situaties die in casu aan de orde zijn en komen op het volgen neer:

Situatie I

1. Een omroep stuurt een gecodeerd signaal, of een signaal via een vaste verbinding, aan een onafhankelijke satelliet TV-aanbieder.

2. Deze aanbieder laat dit signaal (met toestemming van de omroep) elders in Europa (nogmaals/anders) coderen en opstralen naar een satelliet door een zuster-vernnootschap.

3. Het signaal wordt vervolgens (met toestemming van de omroep) als onderdeel van een pakket televisiezenders neer gestraald naar de abonnees van de satelliet TV-aanbieder die er naar kunnen kijken met behulp van een decodeerkaart.

Vraag:
• Maakt de satelliet TV-aanbieder openbaar (en moet hij dus aan Agicoa c.s. betalen) in het land waar hij de decodeerkaarten aanbiedt (en dus zijn abonnees/kijkers heeft)?
• Of maakt alleen de zuster-vernnootschap (en/of de omroep) openbaar in het land waar de zuster-vennootschap ‘up-linkt’ naar de satelliet?

Situatie II

1. Een omroep straalt, conform de instructies van een onafhankelijke satelliet TV-aanbieder, elders in Europa een gecodeerd signaal, op naar een satelliet.

2. Het signaal wordt vervolgens (met toestemming van de omroep) als onderdeel van een pakket televisiezenders neer gestraald naar de abonnees van de satelliet TV-aanbieder die er naar kunnen kijken met behulp van een decodeerkaart.

Vraag:
• Maakt de satelliet TV-aanbieder openbaar (en moet hij dus aan Agicoa c.s. betalen) in het land waar hij de decodeerkaarten aanbiedt (en dus zijn abonnees/kijkers heeft)?
• Of maakt alleen de omroep openbaar in het land waar zij ‘up-linkt’ naar de satelliet?

Relevante bepalingen:

Artikel 1 lid 2 a-c van de SatKab-rl.

(Richtlijn 93/83/EEG van de Raad van 27 september 1993 tot coördinatie van bepaalde voorschriften betreffende het auteursrecht en naburige rechten op het gebied van de satellietomroep en de doorgifte via de kabel).

a) In deze richtlijn wordt verstaan onder "mededeling aan het publiek per satelliet": een handeling waarbij de programmadragende signalen voor ontvangst door het publiek onder controle en verantwoordelijkheid van de omroeporganisatie worden ingevoerd in een ononderbroken mededelingenketen die naar de satelliet en terug naar de aarde loopt.

b) De mededeling aan het publiek per satelliet, vindt slechts plaats in de Lid-Staat waar de programmadragende signalen onder controle en verantwoordelijkheid van de omroeporganisatie worden ingevoerd in een ononderbroken mededelingenketen die naar de satelliet en terug naar de aarde loopt.

c) Indien de programmadragende signalen in gecodeerde vorm worden uitgezonden, is er sprake van mededeling aan het publiek per satelliet wanneer de middelen voor het decoderen van de uitzending door of met toestemming van de omroeporganisatie ter beschikking van het publiek worden gesteld.

Overweging 14 bij de SatKab-rl.

(14) Overwegende dat het gebrek aan rechtszekerheid met betrekking tot de te verkrijgen rechten, waardoor de grensoverschrijdende uitzending van programma's per satelliet wordt belemmerd, moet worden weggenomen door het begrip mededeling aan het publiek per satelliet op communautair niveau te definiëren en in die definitie tegelijkertijd te specificeren waar de mededelingshandeling plaatsvindt; dat een dergelijke definitie noodzakelijk is om te voorkomen dat op één uitzendingshandeling op cumulatieve wijze het recht van verschillende landen wordt toegepast; dat de mededeling aan het publiek per satelliet uitsluitend plaatsvindt op het ogenblik waarop en in de Lid-Staat waar de programmadragende signalen onder controle en verantwoordelijkheid van de omroeporganisatie worden ingevoerd in een ononderbroken mededelingenketen die naar de satelliet en terug naar de aarde loopt; dat normale technische procedures met betrekking tot de programmadragende signalen niet als een onderbreking van de uitzendingsketen moeten worden beschouwd;

Commentaar Dirk Visser:

1. Artikel 1 lid 2 b van de SatKab-rl is m.i. duidelijk: er vindt in dit traject slechts één openbaarmaking plaats, en wel op de plaats en het moment van de ‘up-link’ naar de satelliet. Dat is de systematiek en de bedoeling van de SatKab-rl.

2. Het betreft hier noodzakelijkerwijs maximum harmonisatie: het staat de lidstaten niet vrij om ook de ‘downlink’ en/of het beschikbaar stellen van decodeer kaarten als auteursrechtelijke relevante openbaarmaking aan te merken. Daarmee zou immers de o.a. blijkens overweging 14 beoogde rechtszekerheid niet bereikt worden.

3. De satelliet TV-aanbieder maakt m.i. dus niet openbaar (en hoeft niet aan Agicoa c.s. te betalen) in het land waar hij de decodeerkaarten aanbiedt (en dus zijn abonnees/kijkers heeft) .

4. Alleen de zuster-vernnootschap of de omroep maakt openbaar in het land waar de zuster-vennootschap ‘up-linkt’ naar de satelliet en moet daar alle rechten regelen, ook voor de andere Europese landen waar met toestemming van de omroep decodeerkaarten aan het publiek ter beschikking worden gesteld.

5. Net als bij kabeldoorgifte lijkt twee maal betalen in de keten van producent naar consument ook bij abonnee-satelliet- TV niet (meer) aan de orde.