Wisselwerking met mededingingsrecht

Rapport 'De Wisselwerking tussen Auteursrecht en Mededingingsrecht: Rechts- en economischwetenschappelijke bevindingen', Bijlage bij de Speerpuntenbrief Kamerstukken II 2010/11, 29 838, nr. 29.

Inhoudsopgave H4 Beantwoording van de onderzoeksvragen o.g.v. de juridische en economische beschouwingen

4.1 De positieve en negatieve gevolgen van het auteursrecht
4.2 De positieve en negatieve gevolgen van het bestaan van CBO’s
4.3 Het voorkomen en beperken van negatieve consequenties voor de mededinging en de rol van het mededingingsrecht
4.4 De aanpak in verschillende jurisdicties
4.4.1 Vooraf te beoordelen aspect: het vaststellen van een machtspositie
4.4.2 Licentieweigering/leveringsweigering 4.4.3 Tariefdifferentiatie/prijsdiscriminatie
4.4.4 Excessieve prijzen
4.4.5 Economische overwegingen die niet aan bod komen in de rechtspraktijk
4.4.6 Recapitulatie
4.5 De optimale vergoeding voor auteursrechthebbenden
4.6 De beperking van de mededinging door de uitoefening van het auteursrecht

Auteursrecht. p. 105 De mogelijke positieve en negatieve gevolgen van auteursrecht overziend komen wij tot de conclusie dat het ondenkbaar is dat een economie op langere termijn efficiënt kan opereren zonder het bestaan van een vorm van auteursrecht. De economische groei van een land hangt nauw samen met de mate van innovatie en hoewel er gevallen zijn waarbij de financiële prikkels die het auteursrecht mogelijk maakt niet tot meer innovatie leiden, zal het over het algemeen zo zijn dat er veel minder goederen geproduceerd worden die nu door het auteursrecht beschermd worden als dat recht er niet meer zou zijn. Ook is het zo dat het mededingingsrecht er in voorziet dat de belangrijkste potentiële negatieve gevolgen van het bestaan van auteursrecht worden opgeheven of aangepakt. Verder kan getracht worden eventueel nog overblijvende negatieve gevolgen van het bestaan van auteursrecht aan te pakken door naar de vormgeving te kijken die aan het auteursrecht is gegeven (waarover hieronder meer).

CBO's p.107 De mogelijke positieve en negatieve gevolgen van het bestaan van CBO’s overziend komen wij tot de conclusie dat over het algemeen de positieve effecten zullen overheersen. In veel sectoren zal het zo zijn dat het auteursrecht als zodanig weinig beschermend werkt indien individuele auteurs dan wel hun eigen werk kunnen beschermen, maar concurrentie tussen auteurs van soortgelijke producten er toe leidt dat het moeilijk, zo niet onmogelijk, is de hoge vaste kosten die met het maken van informatiegoederen verbonden zijn terug te verdienen. Ook zijn de transactiekosten verbonden aan het heffen door individuele auteurs van royalties prohibitief. Daarnaast is het zeker ook ten aanzien van CBO’s zo dat de meer pregnante negatieve gevolgen van hun bestaan effectief door het mededingingsrecht kunnen worden aangepast. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat het mededingingsrecht alle mogelijke negatieve economische gevolgen het hoofd kan bieden. Beleid moet er op gericht zijn dat de rechtsposities van CBO’s dusdanig vormgegeven zijn dat mogelijk negatieve gevolgen zo veel mogelijk voorkomen worden.

Rol mededingingsrecht, p. 111 Samenvattend kan men ten aanzien van de rol van het mededingingsrecht stellen, dat het weliswaar een rol kan vervullen bij het wegnemen van de mogelijk negatieve gevolgen van CBO’s, maar dat deze rol beperkt is. Excessieve prijszetting kan bij mededingingsrechtelijk toezicht worden beteugeld, doch enkel voor zover het overdreven karakter van de prijzen manifest duidelijk is. Voor wat betreft de twee andere mechanismen waarmee de mogelijk negatieve gevolgen van CBO’s kunnen worden getemperd, te weten het beperken van hun taak tot de inning van royalties, of het creëren van concurrentie tussen CBO’s per sector, biedt het mededingingsrecht geen geëigend middel.

Laatste (samenvattende) paragraaf over beperking van de mededinging door de uitoefening van het auteursrecht is te uitgebreidt om rechtmatig gebruik te maken van citaten: v.a. pagina 123. Lees hier (pdf)

Meer lezen? S. van Loon, Licentieweigering als misbruik van machtspositie, deLex: Amsterdam 2008