Boombrush maakt geen inbreuk op modelrechten of auteursrechten van de Philips DiamondClean tandenborstel

Rb. Den Haag 23 april 2025, IEF 22664; ECLI:NL:RBDHA:2025:6245 (Philips tegen Boombrush). Philips brengt sinds 2011 (doorontwikkelde) varianten van de Sonicare DiamondClean (hierna: DiamondClean) op de markt. Zij is houdster van verschillende modelregistraties (hierna: de DiamondClean-modellen). Het geschil tussen Philips en Boombrush is ontstaan nadat Boombrush in 2019 ook een sonische elektrische tandenborstel op de markt bracht. In 2020 verzocht Philips Boombrush de vermeende auteursrechtinbreuk te staken. Boombrush betwist echter dat sprake is van inbreuk. Ook de sommatie van 2023, die zag op inbreuk op model- en auteursrechten, leidde niet tot een oplossing, waarna deze procedure is gestart. Philips vordert onder andere een verklaring voor recht dat inbreuk wordt gemaakt op de DiamondClean-modellen en op het auteursrecht op de DiamondClean.

De rechtbank oordeelt als volgt over de inbreuk op de DiamondClean-modellen. De beschermingsomvang van deze modellen is beperkt, omdat het model aansluit bij de technisch ingegeven basisvorm van een (sonische) elektrische tandenborstel. Vervolgens zijn er een aantal opvallende verschillen tussen de Boombrush en de DiamondClean-modellen, waaronder de ring aan de bovenkant van het handvat, de buiging naar voren en de vierkante onderzijde. De Boombrush wijkt op deze punten af van de DiamondClean-modellen. Dit leidt ertoe dat de Boombrush bij de geïnformeerde gebruiker een andere algemene indruk wekt dan de DiamondClean-modellen, zodat geen sprake is van modelrechtinbreuk. Ook bij het auteursrecht gaat de rechtbank uit van de basisvorm van de tandenborstel en van het bestaan van diverse ontwerpen met een soortgelijk uiterlijk. Ook hier luidt de conclusie dat sprake is van een andere totaalindruk, met als extra verschil de kleur van de borstelharen van beide tandenborstels. De conclusie is dan ook dat alle vorderingen van Philips worden afgewezen.

4.10. De rechtbank stelt voorop dat de geïnformeerde gebruiker bekend zal zijn met het feit dat het ontwerp van een (sonische) elektrische tandenborstel vanaf de introductie van de eerste elektrische tandenborstel in 1956 een bekende ‘basisvorm’ heeft, namelijk een langwerping, smal handvat dat makkelijk in de hand kan worden gehouden maar waarin ook een batterij en een motor passen, dat taps toeloopt naar een trompetvormige opzetborstel die smal genoeg is om in de mond te passen, en met een aan- en uitknop op het handvat die met de duim kan worden ingedrukt. Beide partijen hebben verwezen naar eerdere soortgelijke modellen waarbij steeds deze basisvorm werd toegepast, zoals:

4.12. De rechtbank is van oordeel dat de omstandigheid dat er verschillen bestaan in het uiterlijk van verschillende (sonische) elektrische tandenborstels, er niet aan af doet dat de basisvorm daarvan een gegeven is. Het feit dat er variaties mogelijk zijn in bijvoorbeeld structuur, vorm en positionering van knoppen, betekent dat deze kennelijk niet geheel technisch bepaald zijn en dat er wel enige ontwerpvrijheid is. Echter, door de technisch ingegeven basisvorm waarvan bij alle (sonische) elektrische tandenborstels gebruik wordt gemaakt, zal de afstand tussen een model en eerdere soortgelijke modellen automatisch klein zijn. Dit betekent dat de beschermingsomvang ten opzichte van latere modellen even klein zal zijn. De hoog aandachtige geïnformeerde gebruiker zal, gelet daarop, nog beter in staat zijn om verschillen tussen ontwerpen waar te nemen.

4.13. De conclusie uit het voorgaande is dan ook dat de beschermingsomvang van de Diamondclean-modellen beperkt is.

4.15. De meest opvallende verschillen tussen de Boombrush en de Diamondclean modellen (al dan niet met opzetborstel) zijn de volgende elementen:
- de ring aan de bovenkant van het handvat van de Diamondclean-modellen (de “trouwring”) die aanzienlijk smaller is bij de Boombrush: - de licht naar voren gebogen vorm van de modellen (de “bochel”) die ontbreekt bij de Boombrush, waarbij het handvat in een rechte lijn naar de opzetborstel doorloopt:
- het handvat van de Diamondclean-modellen loopt vanaf een “vierkante” onderzijde overwegend “baikvormig” door en loopt pas bovenaan toe in een cilindervorm (het handvat “rolt” niet), terwijl het handvat van de Boombrush vanaf een “ronde/driehoekige” onderzijde overwegend cilindrisch is (hij “rolt”), hetgeen ook bepaalt hoe de tandenborstel in de hand ligt:

4.20. De rechtbank is van oordeel dat de Boombrush een andere algemene indruk wekt dan de Diamondclean en verwijst daarbij kortheidshalve naar de drie belangrijkste verschillen die hiervoor zijn besproken in het kader van de beoordeling van de gestelde modelrechtinbreuk. Ook bij de beoordeling van de gestelde auteursrechtinbreuk gaat de rechtbank uit van het bestaan van een basisvorm van de (sonische) elektrische tandenborstel en van het bestaan van diverse ontwerpen met een soortgelijk uiterlijk. Dat in aanmerking nemende bestaan er naar het oordeel van de rechtbank tussen de Boombrush en de Diamondclean voldoende verschillen, waardoor deze een andere algemene indruk (een andere ‘totaalindruk’) wekken. Daarbij geldt in het kader van het auteursecht als extra verschil ten opzichte van de beoordeling van de gestelde modelrechtinbreuk dat de Boombrush zwarte borstelharen heeft en dat de bovenkant van de opzetborstel van de Boombrush grijs is, terwijl de opzetborstel van de Diamondclean geheel wit/zwart is en borstelharen van de Diamondclean wit, blauw en groen zijn.