Modellenrecht  

Conclusie A-G 6 maart 2025, IEF 22607, IEFbe 3892; ECLI:EU:C:2025:153 (Lego tegen Pozitív Energiaforrás). Deze zaak betreft de bescherming van het Lego-systeem van bouwstenen onder het modelrecht van de EU. Pozitív Energiaforrás wilde bouwspeelgoed invoeren onder het merk Qman. Lego diende hiertegen een klacht in en de Hongaarse douane nam de goederen in beslag wegens een mogelijke schending van Lego’s modelrechten. Het verzoek om een voorlopige maatregel werd echter door de rechter afgewezen. De vorm van de verbindingsonderdelen is technisch bepaald, wat de creatieve speelruimte beperkt. De rechter vond dat een geïnformeerde gebruiker de modellen met een hoge mate van aandacht beoordeelt en dat de producten van Pozitív Energiaforrás een andere algemene indruk wekten dan de Lego-modellen. Dit werd in hoger beroep wel toegewezen. Lego startte een inbreukprocedure bij de bodemrechter, die de zaak schorste en vragen aan het Hof van Justitie van de EU voorlegde. A-G Szpunar beantwoordt in deze uitspraak de eerste prejudiciële vraag. Het antwoord op de tweede vraag kan namelijk volgens hem zonder meer worden afgeleid uit vaste rechtspraak.

Vzr. Rb. Den Haag 12 maart 2025, IEF 22601; ECLI:NL:RBDHA:2025:3634 (Secrid tegen gedaagde). Secrid ontwikkelt en verkoopt portemonnees onder het ingeschreven merk SECRID. Zo verkoopt zij onder andere de Miniwallet en de Slimwallet, die kaarthouders zijn met een trapsgewijs systeem dat naar boven kan worden geschoven, met een lederen omslag. Secrid is houder van verschillende modelregistraties (hierna: de Secrid-modellen). Gedaagde, tevens eiser in incident, is eigenaar van een Poolse eenmanszaak die via zijn website lederen producten, waaronder portemonnees, op de markt brengt. De website is te bezoeken vanuit diverse landen, waaronder de Benelux. Tot deze producten horen ook kaarthouders in verschillende uitvoeringen. Secrid meent dat hiermee inbreuk wordt gemaakt op haar rechten en nadat er geen gehoor was gegeven aan de sommatie, startte zij deze kort geding-procedure. Secrid vordert een verbod op inbreuk van haar modellen, woordmerken, auteursrechten en slaafse nabootsing en stelt dat gedaagde nagenoeg identieke portemonnees verhandelt, zonder toestemming haar merknaam gebruikt. Gedaagde voert geen verweer, maar dient wel een incidentele vordering tot schorsing van de procedure in.

Rb. Den Haag 28 februari 2025, IEF 22596 (Aldi c.s. tegen World Branding Mark S.A.). De voorzieningenrechter heeft uitspraak gedaan in het kort geding tussen Aldi c.s. en World Branding. Aldi verzoekt om vernietiging van een ex parte bevel dat op 18 december 2024 op verzoek van World Branding is opgelegd. Dit bevel, dat zonder Aldi te horen is toegewezen, verbood de verkoop van parfumflessen waarvan World Branding stelde dat deze inbreuk maakten op haar model- en merkrechten. World Branding baseerde haar verzoek op een vermeende inbreuk door Aldi op haar Gemeenschapsmodel en Vormmerk 1 door het parfum Monte Carlo Musky Rose EDT te verhandelen. De voorzieningenrechter wees dit verzoek toe, waarna Aldi in verzet kwam en herziening en vernietiging met terugwerkende kracht verzocht. Volgens Aldi is het ex parte verzoek ingediend door een entiteit die niet de houder is van het Gemeenschapsmodel en Vormmerk 1. Daarnaast stelt zij dat de juridische onderbouwing van World Branding tekortschiet en grotendeels bestaat uit niet-relevante argumenten. Ook wijst zij erop dat in het verzoekschrift slechts een afbeelding van de Monte Carlo-fles is overgelegd, waarbij alleen de voorzijde zichtbaar is en de bovenzijde van de clip/pin niet in beeld komt. Volgens Aldi zijn deze kenmerken relevant voor de beoordeling van een mogelijke inbreuk, met name in het geval van een 3D-vormmerk. Verder voert zij aan dat in de ex parte procedure geen fysiek product is overgelegd en dat World Branding een Zwitserse rechterlijke uitspraak uit 2017, waarin negatief is geoordeeld over de geldigheid van Vormmerk 1, niet heeft overgelegd. Volgens haar had dit wél gemoeten, omdat een verzoekende partij in een ex parte procedure verplicht is om volledig en naar waarheid alle relevante feiten aan te voeren, zoals voorgeschreven in artikel 21 Rv.

Rb. Gelderland 25 oktober 2022, IEF 22446; ECLI:NL:RBGEL:2022:7602 (Unitra tegen Verhuis de Vleermuis). Unitura exploiteert een onderneming in het leveren van producten en diensten voor de migratie van gebouwbewonende diersoorten. Ter exploitatie hiervan brengt zij diverse ‘natuurinclusieve’ producten op de markt, waaronder uitganginrichtingen voor vleermuizen, waar deze zaak over gaat. Deze uitganginrichting heet de Exclusion Flap, die is ingeschreven als model bij het BBIE. De bestuurders van Ab Ovo en VMG zijn samen bestuurders van Advise-R. Advise-R heeft tweemaal Exclusion Flaps bij Unitura besteld. In 2022 hebben de twee bestuurders, samen met gedaagde sub 4, Verhuis de Vleermuis opgericht. Sinds 2022 heeft deze via haar website de VDV-Flap verkocht, een uitganginrichting voor vleermuizen. Unitura stelt dat Verhuis de Vleermuis met de VDV-Flap inbreuk maakt op haar modelrechten. Verhuis de Vleermuis stelt dat de Exclusion Flap niet voor bescherming in aanmerking komt, omdat het ontwerp is ingegeven door de technische of functionele kenmerken van uitganginrichtingen voor vleermuizen.

Rb. Gelderland 4 december 2024, IEF 22428; ECLI:NL:RBGEL:2024:8743 (Rituals tegen Aldi). Rituals exploiteert winkels in Nederland waarin zij onder andere geurstokhouders met geurstokjes verkoopt. Rituals is houdster van diverse merken- en modelregistraties in verschillende landen, waaronder voor deze geurstokhouders. Sinds december van dit jaar biedt Aldi een cadeauset aan, beschreven als 'een geurkaars en stokjes', op haar website. Deze geurstokjes zitten in een houder. Volgens Rituals maakt deze geurstokjeshouder inbreuk op haar model- en auteursrechten. Rituals stelt dat de houder van Aldi vrijwel dezelfde unieke vorm heeft als haar eigen ontwerp, met een smalle, ronde nek en ribbels over de hele lengte van het product. Het enige verschil is dat de cilindervorm aan de bovenkant van het product van Aldi wat hoekiger lijkt te zijn en dat het merkteken van Rituals ontbreekt. Dit is volgens Rituals echter onvoldoende om een andere algemene indruk te wekken.

Rb. Gelderland 30 oktober 2024, IEF 22402; ECLI:NL:RBGEL:2024:7548 (EBS tegen Gedaagden) EBS is een onderneming die zich bezighoudt met de ontwikkeling en productie van bouwmaterialen. Zij biedt onder andere een combi-dakvoetprofiel aan. Dit heeft zij ingeschreven als model bij het BBIE. De gedaagden bestaan uit meerdere ondernemingen in de bouw- en industriesector, die onder andere vergelijkbare dakvoetprofielen produceren en leveren. EBS heeft een sommatiebrief aan de gedaagden gestuurd met de mededeling dat zij door de productie en verkoop van de dakvoetprofielen inbreuk maken op de Benelux-modelinschrijving, het niet-geregistreerde gemeenschapsmodel en het auteursrecht van EBS op haar dakvoetprofiel. De gedaagden hebben EBS geïnformeerd dat er volgens hen geen sprake is van een geldig modelrecht of auteursrecht. EBS vordert in kort geding staking van het produceren en verhandelen van de dakvoetprofielen, omdat dit volgens haar een inbreuk vormt op haar modelrechten, auteursrechten en er sprake is van slaafse nabootsing.

Vzr. Rb. Den Haag 19 november 2024, IEF 22385; ECLI:NL:RBDHA:2024:18975 (Lego c.s. tegen Wibra). Lego c.s. brengt onder de naam ‘Botanical Collection’ een aantal bloemfiguren als modulair bouwsysteem op de markt. Lego Juris bezit verschillende merkregistraties (hierna: de Lego-merken) en modelregistraties (hierna: de Lego-modellen). Het geschil dat in deze zaak centraal staat, is ontstaan doordat Wibra ook een collectie bloemmodellen en een collectie dierenfiguren te koop heeft aangeboden, die beide zijn opgebouwd uit plastic bouwsteentjes. De figuren en de bouwsteentjes lijken erg op die van Lego. Daarnaast heeft Wibra de bloemmodellen op social media ‘Lego-bloemen’ genoemd. Lego stelt dat Wibra inbreuk maakt op de geregistreerde modelrechten van Lego c.s., op de merk- en auteursrechten van Lego c.s. en dat sprake is van slaafse nabootsing van de hierboven weergegeven producten van Lego. Bij de voorzieningenrechter vordert Lego c.s. een verbod op de handel in de inbreukmakende producten. Wibra voert verweer en betwist de geldigheid en beschermingsomvang van de ingeroepen modellen.

Gerecht EU 23 oktober 2024, IEF 22337, ECLI:EU:T:2024:725 (Orgatex tegen EUIPO) In 2020 is een vordering ingesteld bij het EUIPO tot nietigverklaring van een gemeenschapsmodel voor een wegmarkering, waarvan Orgatex de houder is. De nietigheidsafdeling wees de vordering af, maar interveniënt L. Longton ging in beroep. De kamer van beroep vernietigde de beslissing en verklaarde het model nietig, omdat de perspectieven incoherenties vertoonden, zoals verschillen in diepte, vorm van de omtreklijnen en kleurverschillen, waardoor één enkel model niet kon worden vastgesteld. Orgatex betoogde dat de kamer van beroep geen rekening had gehouden met een uitleggingsbeginsel ten gunste van de aanvrager. Orgatex stelde dat de verschillen in nuances te wijten waren aan belichting en dat de zichtbaarheid van de omtreklijnen werd beïnvloed door transparante kleefstrips. Het Gerecht verwierp dit argument en concludeerde dat er in een nietigheidsprocedure geen beginsel van uitleg ten gunste van de houder bestaat. Dit is noodzakelijk om de strikte beoordeling van de geldigheid van een gemeenschapsmodel in een nietigheidsprocedure te waarborgen, gezien het vermoeden van geldigheid dat geldt in inbreukprocedures.

EUIPO KvB 11 september 2024, IEF 22257, IEFbe 3791; R 5/2024-3 (Ekomill OÜ tegen Ecosauna Project OÜ). Eiseres in deze zaak is Ekomill OÜ (hierna: Ekomill). Zij was geruime tijd de rechthebbende van een Gemeenschapsmodel met betrekking tot een verplaatsbaar gebouw (zie afbeelding). Maar op verzoek van Ecosauna Project OÜ (hierna: Ecosauna) heeft de nietigheidsafdeling van het EUIPO dit model nietig verklaard, omdat het niet het vereiste eigen karakter heeft (art. 6 GemVo). De nietigheidsafdeling concludeert namelijk dat er vóór de registratie van Ekomill al twee modellen bestonden die dezelfde kenmerken hadden als het model van Ekomill. Dit blijkt uit verschillende sociale media posts die door Ecosauna zijn aangevoerd, inclusief screenshots en hyperlinks. Ekomill gaat in hoger beroep en betwist de relevantie en authenticiteit van de posts. Zij benadrukt dat Ecosauna er belang bij heeft dat het model nietig wordt verklaard. De aangevoerde bronnen zouden niet betrouwbaar zijn en van de Facebook-posts kan bovendien de datum zijn veranderd. Ecosauna ontkent dit alles.

Rb. Den Haag 11 september 2024, IEF 22238; C/09/649191 / HA ZA 23-537 (Dutch Design tegen Makro). Dutch Design houdt zich bezig met het ontwikkelen, produceren en verhandelen van design producten, waaronder opslagdozen (hierna: Box(en)). De Boxen zijn elk voorzien van een sierlabel waarop het logo van Dutch Design Brand is aangebracht. Dutch Design heeft een geschil met Makro, een groothandel die zich onder andere richt op het verhandelen van relatiegeschenken. Makro heeft in de periode 2019 tot en met 2022 Boxen uit het assortiment van Dutch Design afgenomen. Na afloop van de periode brengt Makro een nieuwe lijn kerstpakketten uit onder de naam ‘Grateful’. Volgens Dutch Design is de doos waarin de kerstpakketten worden aangeboden een kopie van haar Box-ontwerp. Dutch Design sommeert Makro om het aanbod van de dozen blijvend te staken en schade te vergoeden, maar Makro geeft geen gehoor. Dutch Design stapt naar de rechtbank, waar zij hetzelfde vordert op straffe van een dwangsom. Zij legt aan haar vorderingen ten grondslag dat de Box driejarige bescherming geniet als niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel en bovendien auteursrechtelijk beschermd is. Verder stelt Dutch Design dat de dozen van Makro een slaafse nabootsing zijn van de Box. Tot slot beroept Dutch Design zich op de aanvullende werking van de redelijkheid en billijkheid. Makro verweert zich met een beroep op de niet-ontvankelijkheid van Dutch Design.