Prejudiciële vragen over vordering tot rectificatie en materiële schade als gevolg van internetpublicatie: in elke lidstaat of land met centrum van belangen?

Prejudicieel gestelde vragen aan HvJ EU 23 maart 2016, IEF 16046; IEFbe 1838; IT 2091; C-194/16 (Bolagsupplysningen tegen Svensk Handel)
Minbuza: Verzoeksters hebben een vordering ingesteld tegen de Zweedse firma Svensk Handel (verweerster). Zij eisen rectificatie van onjuiste informatie die verweerster over verzoekster I heeft gepubliceerd alsmede een schadevergoeding, en voor verzoekster II vergoeding van immateriële schade. Verweerster heeft verzoeksters op een ‘zwarte lijst’ op haar website geplaatst wegens vermeend bedrog en oplichterij. Gevolg is dat verzoeksters bedreigd zijn (oproep tot geweld, een poederbrief) en dat hun activiteiten in Zweden nu nagenoeg stilliggen. Verweerster heeft geweigerd de informatie te verwijderen. Zij stelt dat er geen nauwe band is tussen het geding en de Estse rechter en er dan ook geen reden is af te wijken van artikel 4 van Vo. 1215/2012 en artikel 7, pt 2 toe te passen.

De rechter in eerste aanleg oordeelt zich onbevoegd omdat volgens de op de zaak toepasselijke Vo. 1215/2012 geen beroep kan worden gedaan op artikel 7, pt 2: de schade is niet in Estland ingetreden. De ‘onjuiste informatie’ is in het Zweeds gesteld en derhalve in Estland niet begrijpelijk. Schade in Estland is niet aangetoond. Verzoeksters gaan in beroep waarin de uitspraak in eerste aanleg wordt bevestigd. Zij stellen dan hoger beroep in bij de verwijzende rechter.

Bij de verwijzende Estse beroepsrechter stellen verzoeksters dat hun schade in Estland, waar zij het centrum van hun belangen hebben, is ingetreden. Zij zijn weliswaar in Zweden actief via postorderverkoop maar het bedrijf is in Estland gevestigd. Er zijn geen vertegenwoordigingen in het buitenland. Zij wijzen op uitspraak van het HvJEU in C-509/09 en C-161/10 waarin is geoordeeld dat een persoon die zich door op een website gepubliceerde content in zijn rechten geschonden acht, een vordering tot vergoeding van de volledige schade kan indienen, hetzij bij de gerechten van de LS waar de uitgever van die content gevestigd is, hetzij bij de gerechten van de LS waar zich het centrum van zijn belangen bevindt. De verwijzende rechter twijfelt echter of dat arrest (over natuurlijke personen) ook van toepassing is op rechtspersonen. Daarnaast vraagt hij zich af of in deze zaak kan worden aangenomen dat het centrum van verzoeksters belangen in EST liggen. Van welke criteria moet hij daarvoor uitgaan? Hij legt het HvJEU de volgende vragen voor:

1) Moet artikel 7, punt 2, van [EEX-Vo] aldus worden uitgelegd dat een persoon van wie de rechten zouden zijn geschonden doordat over hem onjuiste informatie op het internet is gepubliceerd en commentaren over hem niet werden verwijderd, bij de gerechten van elke lidstaat op het grondgebied waarvan de op het internet gepubliceerde informatie toegankelijk is of was, met betrekking tot de in die lidstaat ingetreden schade kan vorderen dat de onjuiste informatie wordt rechtgezet en de commentaren die zijn rechten schenden, worden verwijderd?

2) Moet artikel 7, punt 2, van [EEX-Vo] aldus worden uitgelegd dat een rechtspersoon waarvan de rechten zouden zijn geschonden doordat over hem onjuiste informatie op het internet is gepubliceerd en commentaren over hem niet werden verwijderd, een vordering tot rechtzetting van de informatie, verwijdering van de commentaren en vergoeding van de materiële schade die is ontstaan door de publicatie van de onjuiste informatie op het internet ten belope van zijn volledige schade kan instellen bij de gerechten van de staat waar zich het centrum van zijn belangen bevindt?

3) Indien de tweede vraag bevestigend wordt beantwoord, moet artikel 7, punt 2, van [EEX-Vo] dan aldus worden uitgelegd dat
- moet worden aangenomen dat het centrum van de belangen van een rechtspersoon en dus de plaats waar zijn schade is ingetreden, ligt in de lidstaat waar zijn zetel zich bevindt, of dat
- bij de bepaling van het centrum van de belangen van een rechtspersoon en dus de plaats waar zijn schade is ingetreden, alle omstandigheden in acht moeten worden genomen, zoals de zetel en inrichting van de rechtspersoon, de woonplaats van zijn klanten en de wijze waarop de transacties worden gesloten?