Rechtspraak  

Noot prof. mr D.J.G. Visser bij Rechtbank Rotterdam, 3 januari 2006, LJN: AU9212. Eisers tegen Fortis Bank N.V. (lees het vonnis hier).

Dit vonnis lijkt mij onjuist. Er bestaat geen 'portretrecht' op huizen en/of natuurschoon en dat moesten we maar zo houden. Het zou ook nogal vreemd zijn dat wanneer, - sinds de recente wijziging van art. 18 Aw - , een architect zich níet kan verzetten tegen dit soort gebruik (vgl de zaak van de Leguaan-woningen), de eigenaar van een bouwwerk dat wel zou kunnen.

Een geanominiseerd portretrecht-vonnis van de Rechtbank Den Haag van 26 oktober 2005. Leraar A poseerde voor een amateurschildersgroep welke onder leiding stond van B. B vroeg na afloop van de posseersessie of hij foto's van A mocht maken. De verklaring van B aan A voor het maken van de foto's was dat het lesmateriaal betrof om de betreffende naaktstudies van A op een andere avond af te kunnen maken. A heeft hiervoor toestemming verleend. De foto van A is vervolgens door B op zijn website te koop aangeboden. De naakt foto van A is vervolgens op de school waar hij lesgeeft gaan circuleren.

Rechtbank Zutphen, 18 juli 2005 LJN: AU1424, 71250 / KG ZA 05-190. Eiseres tegen  Reformatorisch Dagblad. Redelijk portretrecht.

Het Reformatorisch Dagblad heeft niet dan wel onvoldoende gemotiveerd betwist dat de uitdrukkelijke toestemming van eiseres aan het RD voor gebruik van een in 2003 bij een “straatinterview” van haar gemaakte foto, slechts betrekking heeft op plaatsing van de foto bij het artikel over “vergroting van mobiliteit door scoot-mobiels”. Dat sprake is van een impliciete toestemming tot hergebruik van de foto ter illustratie van - kort gezegd - een artikel over de ziekte Multiple Sclerose, wordt voorshands niet gevolgd. Voor zover eiseres al in redelijkheid had dienen te voorzien dat haar foto zou worden hergebruikt, geldt dit gelet op de context van het artikel uit 2003 slechts voor artikelen over zaken (zoals verminderde mobiliteit) waarmee minder valide/zieke mensen in het algemeen te maken krijgen. Een artikel over (een medicijn voor) een ziekte die op geen enkele wijze verband houdt met de door eiseres ondervonden beperking valt buiten deze context, zodat eiseres plaatsing van haar foto bij een dergelijk artikel niet in redelijkheid had behoeven te voorzien.

Winkelketen Kijkshop ging in de fout met het publiceren van een satirische afbeelding van premier Balkenende in een reclamefolder. De verspreiding van folders en posters met het portret van Balkenende voor de moederdagcampagne vorig jaar was onrechtmatig, oordeelde de rechtbank in Amsterdam woensdag.

De rechtbank wees het argument van de winkelketen van de hand dat het hier ging om vrijheid van meningsuiting. Het ging Kijkshop er alleen om meer producten te verkopen, stelde de rechter. "Daarin zit het verschil met programma's als Kopspijkers, dat geen producten maar alleen zichzelf verkoopt." Balkenende is regelmatig gepersifleerd in het populaire tv-programma.

De minister-president hoeft echter niet te rekenen op de geëiste schadevergoeding van 186.000 euro, omdat Balkenende "in beginsel niet over zogenoemde verzilverbare populariteit beschikt". De rechtbank vindt dat de premier met de uitspraak voldoende schadeloos is gesteld. Kijkshop moet wel de proceskosten betalen van bijna 1250 euro.

In oktober vorig jaar ergerde de premier zich aan posters in Amsterdam met een pornografische afbeelding van hem. Ex Porn Star had de affiches opgehangen om aandacht te vragen voor een feest. Op last van de rechter moest de feestenorganisator de posters afplakken.

In 2003 schoot een reclamecampagne van Azivo in het verkeerde keelgat bij Balkenende. De ziektekostenverzekeraar had hem in een advertentie afgebeeld in zijn hemd. 'Wie de gezondheidszorg uitkleedt, staat zelf in zijn hemd', luidde de begeleidende tekst. (bron: De Telegraaf).