Op woensdag 22 november 2017 organiseert eduLex, onderdeel van deLex, wederom een intensieve jurisprudentielunch. Tijdens deze bijeenkomst bespreken Tobias Cohen Jehoram, Charles Gielen en Joris van Manen met u de belangrijkste uitspraken op het gebied van het merken-, modellen- en auteursrecht. Van iedere uitspraak wordt de essentie en het belang voor de praktijk besproken. In slechts drie uur tijd bent u volledig op de hoogte van de ontwikkelingen in de meest recente rechtspraak van het afgelopen half jaar. Onder andere de volgende uitspraken worden besproken:

Het Oberlandesgericht stelde prejudiciële vragen [IEF 16182] en op 19 oktober 2017 nam Advocaat-Generaal SAUGMANDSGAARD ØE zijn conclusie [IEF 17192].

Volgens deze AG is de vraag in wezen om vast te stellen of uit het simpele feit dat er sprake is van alternatieve designs, kan worden afgeleid dat de aan de orde zijnde modellen niet uitsluitend worden bepaald door de technische functie of dat het dienaangaande relevante criterium de vraag betreft of „esthetische overwegingen” of „de uitwerking van de vormgeving” van deze producten de ontwerper ervan ertoe hebben geleid te kiezen voor een specifiek design.

M. Senftleben e.a. The Recommendation on Measures to Safeguard Fundamental Rights and the Open Internet in the Framework of the EU Copyright Reform, SSRN oktober 2017. Samenvatting vanuit het Engels vertaald: Artikel 13 van het Voorstel voor een Richtlijn inzake auteursrechten in de digitale eengemaakte markt en de begeleidende overweging 38 behoren tot de meest controversiële onderdelen van het voorstel van de Europese Commissie tot hervorming van het auteursrecht. Verschillende Lidstaten (België, Tsjechië, Finland, Hongarije, Ierland, Nederland en Duitsland) hebben vragen ingediend waarin zij om meer duidelijkheid verzoeken met betrekking tot aspecten die essentieel zijn voor de bescherming van fundamentele rechten in de EU en voor de toekomst van het internet als een open communicatie medium. Het artikel analyseert deze vragen in het licht van de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de EU. Het biedt richtsnoeren en achtergrondinformatie om de voorgestelde nieuwe wetgeving te verbeteren.

HvJ EU 19 oktober 2017, IEF 17193; IEFbe 2386; ECLI:EU:C:2017:776; C-425/16 (Hansruedi Raimund tegen Michaela Aigner). Merkenrecht. Raimund is houder van het Uniewoordmerk 'Baucherlwärmer', een kruidenmengsel. Aigner stelt dat Raimund het merk in strijd met de goede zeden en te kwader trouw heeft verworven. De verwijzende OOS rechter (Oberster Gerichtshof) stelt vast dat kwade trouw bij aanvraag een absolute nietigheidsgrond is die in de inbreukprocedure alleen geldig kan worden aangevoerd wanneer verweerster op grond daarvan een reconventionele vordering instelt. De vraag rijst hoe de reconventionele vordering dient te worden behandeld. Conclusie AG: [IEF 16882].

Antwoord HvJ EU:

1)      Artikel 99, lid 1, van verordening (EG) nr. 207/2009 van de Raad van 26 februari 2009 inzake het Uniemerk moet aldus worden uitgelegd dat de krachtens artikel 96, onder a), van deze verordening bij een rechtbank voor het Uniemerk ingestelde vordering wegens inbreuk niet kan worden afgewezen op basis van een absolute nietigheidsgrond, zoals de in artikel 52, lid 1, onder b), van deze verordening bepaalde grond, zonder dat deze rechtbank de reconventionele vordering tot nietigverklaring, die de gedaagde op deze vordering wegens inbreuk heeft ingesteld op basis van artikel 100, lid 1, van deze verordening, en die op dezelfde nietigheidsgrond is gebaseerd, heeft toegewezen.
2)      De bepalingen van verordening nr. 207/2009 moeten aldus worden uitgelegd dat zij er niet aan in de weg staan dat de rechtbank voor het Uniemerk de vordering wegens inbreuk, in de zin van artikel 96, onder a), van deze verordening, kan afwijzen op basis van een absolute nietigheidsgrond, zoals de in artikel 52, lid 1, onder b), van deze verordening bepaalde grond, zelfs al is de beslissing op de krachtens artikel 100, lid 1, van deze verordening ingestelde reconventionele vordering tot nietigverklaring, die op dezelfde nietigheidsgrond is gebaseerd, niet definitief geworden.
 

Conclusie AG HvJ EU 19 oktober 2017, IEF 17192; IEFbe 2385; ECLI:EU:C:2017:779; C-395/16 (Doceram tegen CeramTec). Modellenrecht. Docecream is houdster van diverse gemeenschapsmodellen die centreerpennen beschermen in drie verschillende geometrische vormen. Docecream stelt nietigverklaring van de soortgelijke modellen van Ceramtec omdat de bekendgemaakte uiterlijke kenmerken van de producten uitsluitend door de technische functie worden bepaald. Relevant is of er sprake is van technische bepaaldheid die bescherming in de zin van artikel 8.1 van Vo. 6/2002 uitsluit wanneer de (technische) functionaliteit de enige factor is die het design bepaalt. De Duitse rechter vraagt zich af of de bescherming zich al dan niet dient uit te strekken tot onderdelen die onzichtbaar zijn wanneer eenmaal op hun plaats zijn aangebracht. 

Conclusie AG:

1)      Artikel 8, lid 1, van verordening (EG) nr. 6/2002 van de Raad van 12 december 2001 betreffende gemeenschapsmodellen moet aldus worden uitgelegd dat de door genoemde verordening geboden bescherming is uitgesloten indien de uiterlijke kenmerken van het aan de orde zijnde voortbrengsel uitsluitend zijn gekozen met het doel dat dat voortbrengsel kan voldoen aan een gegeven technische functie, dus zonder enige creatieve bijdrage van de ontwerper ervan; het feit dat er mogelijk andere vormen bestaan waarmee hetzelfde technische resultaat kan worden bereikt, is dienaangaande op zichzelf niet beslissend.
2)      Teneinde te bepalen of de uiterlijke kenmerken van een voortbrengsel zijn gekozen op grond van overwegingen die uitsluitend verband houden met de technische functie van een voortbrengsel, in de zin van genoemd artikel 8, lid 1, moet de aangezochte rechter een objectief oordeel vellen, door gebruik te maken van zijn eigen beoordelingsbevoegdheid, rekening houdend met alle relevante omstandigheden van het concrete geval.

HvJ EU 19 oktober 2017, IEF 17191; IEFbe 2384; ECLI:EU:C:2017:771; C-231/16 (MERCK) Merkenrecht. Procesrecht. Rechtsmacht. Over de rechtsmacht over een aantal Britse en internationale woordmerken MERCK. Artikel 109 Richtlijn EUTM. Begrippen 'dezelfde partijen' en 'dezelfde handelingen', gebruik van Merck op websites en online platformen. Is er sprake van dezelfde handeling als het gaat om onderhoud en wereldwijd gebruik van identieke online internet presentie op dezelfde domeinnaam? Conclusie AG: [IEF 16757].

Antwoord HvJ EU: 

1)      Artikel 109, lid 1, onder a), van verordening (EG) nr. 207/2009 van de Raad van 26 februari 2009 inzake het Uniemerk moet aldus worden uitgelegd dat slechts is voldaan aan de aldaar gestelde voorwaarde inzake het bestaan van „dezelfde handelingen” wanneer voor rechterlijke instanties van verschillende lidstaten tussen dezelfde partijen vorderingen wegens inbreuk worden ingesteld die respectievelijk op een nationaal merk en een Uniemerk zijn gebaseerd, voor zover deze vorderingen betrekking hebben op een vermeende inbreuk op een nationaal merk en een gelijk Uniemerk op het grondgebied van dezelfde lidstaten.

Rechtbank Overijssel 18 september 2017, IEF 17206; ECLI:NL:RBOVE:2017:3924 (Gezaghebbende Moeder) Mediarecht. Privacy. Vader heeft het kind, met toestemming van moeder, erkend. De moeder oefent alleen het gezag over het kind uit. Vader wilt foto's van zijn kind op Facebook plaatsen. Moeder heeft hier bezwaar tegen. De kinderrechter heeft geoordeeld dat als de met gezag belaste moeder dit niet wilt, vader dit niet moet doen. De Raad voor de Kinderbescherming deelt dit standpunt. De rechtbank overweegt dat het in het huidige digitale tijdperk gebruikelijk is dat allerlei zaken via internet te delen. Gezien de omstandigheden van het geval, o.a. een moeizame totstandkoming van een omgangsregeling, oordeelt de rechtbank dat een geschil omtrent het plaatsen van foto's op social media geen struikelblok moet vormen voor deze omgangsregeling. Vader moet afzien van het plaatsen van foto's op social media van zijn kind. Er staan alternatieven als een fotoboek of het tonen van foto's op computer of laptop aan familie/vrienden ter beschikking.

In november zal in Leiden voor de vierentwintigste keer de actuele rechtspraak en ontwikkelingen op het gebied van het auteursrecht worden besproken, waaronder Hof 's-Hertogenbosch 17 oktober 2017, IEF 17197; IT 2376; ECLI:NL:GHSHE:2017:4524 (MyP2P tegen The Football Association Premier League Limited) en alle arresten van het HvJ EU van het afgelopen jaar +  Tom Kabinet, Rodap/Pam-arbitrage en Thuiskopie.  Bijgaand de jurisprudentiebundel behorende bij deze cursus met samenvattingen van alle rechtspraak van het Hof EU op het gebied van het auteursrecht en de naburige rechten.

Rechtbank Overijssel 17 oktober 2017, IEF 17204; ECLI:NL:RBOVE:2017:3908 (Eiseres tegen Gemeente Twenterand). Contractenrecht. In 2014 is een Oorlogsmonument in Vriezenveen gestolen. De gemeente heeft in de plaatselijke krant een oproep geplaatst waarin zij aangeeft een kunstenaar te zoeken voor het maken van een nieuw oorlogsmonument. Eiseres is kunstenares en heeft een schetsontwerp gemaakt in de vorm van een maquette. De gemeente berichtte dat eiseres haar ontwerp mocht toelichten, maar uiteindelijk is eiseres niet verkozen tot degene aan wie de opdracht is verstrekt. Eiseres heeft nog wel een kostenvergoeding gevraagd, maar deze is door de gemeente geweigerd. Eiseres vordert alsnog betaling. Kernvraag is hier of er sprake is van een opdracht ex art. 7:400 lid 1 BW of van uitnodiging tot het doen van een aanbod. De rechter oordeelt dat er geen sprake is van een opdracht en derhalve ontbeert de vordering juridische grondslag.

Hof Arnhem-Leeuwarden 17 oktober 2017, IEF 17203; ECLI:NL:GHARL:2017:9004 (SBS c.s. tegen Geïntimeerde). Mediarecht. Privacy. SBS zendt het programma "Stegeman op de bres". Het gaat in één van de uitzendingen om overboekingen van de rekeningen van de ouders van geïntimeerde naar de eigen rekening van geïntimeerde. De moeder van geïntimeerde heeft aangifte gedaan bij de politie, maar die hebben de zaak geseponeerd. In eerste aanleg vorderde geïntimeerde dat SBS de uitzending van al haar media zou verwijderen en daarnaast een rectificatie diende te plaatsen. Deze vorderingen worden toegewezen. Het Hof overweegt echter dat het uitzenden van het programma waarin opnamen zijn gemaakt met een verborgen camera een ontoelaatbare inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van geïntimeerde vormen. Dit weegt niet op tegen de vrijheid van meningsuiting van SBS c.s. Deze inbreuk rechtvaardigt het uitzendverbod. De rectificatie wordt, met inachtneming van de omstandigheden van het geval ten tijde van de beoordeling door het Hof, alsnog afgewezen. Het Hof bekrachtigt het vonnis met uitzondering van de onder 5.2 bevolen rectificatie en de onder 5.3 uitgesproken proceskostencompensatie.