Foto / beeld  

“4. Gezien het door gedaagde gevoerde verweer is er kennelijk sprake van een vorm van “deeplinken” waarbij het niet gaat om een voetnoot of een verwijzing naar informatie die zich elders bevindt, maar om het opnemen van een zelfstandig auteursrechtelijk beschermd werk van eiseres binnen de context van de website van gedaagde. Dat het werk van eiseres in technisch opzicht niet wordt verveelvoudigd nu het werk op de oorspronkelijke server blijft staan, doet er niet aan af dat van een auteursrechtelijk relevante handeling sprake is. Het werk is immers als onderdeel van een ander werk weergegeven en als zodanig opnieuw (en zonder toestemming van eiseres) geopenbaard.

Naar het oordeel van de kantonrechter levert een en ander schending op van het auteursrecht van eiseres, op grond waarvan gedaagde aan eiseres een vergoeding verschuldigd is. De kantonrechter stelt de vergoeding op € 675,--."

Geen richtlijnconforme proceskostenveroordeling, wel:  “Gelet op de werkzaamheden die er aan de kant van eiseres verricht zijn om voldoening buiten rechte te verkrijgen kan eiseres ook aanspraak maken op buitengerechtelijke incassokosten. De kantonrechter stelt die kosten vast op € 150,--.”

Lees het vonnis hier.

De rechter heeft in het vonnis in het midden gelaten of de advertentieteksten en bijbehorende foto’s  onderwerp van auteursrecht in engere zin kunnen zijn. Bij de “geschriftenbescherming”geldt de eis van originaliteit niet. Het verweer dat de geschriftenbescherming zou zijn komen te vervallen als gevolg van een Europese richtlijn over databanken wordt verworpen. De wetgever heeft aan die richtlijn gevolg gegeven door invoering van de Databankenwet. Daarbij is nadrukkelijk bepaald dat de geschriftbescherming gehandhaafd zou blijven.

Wel bestaat het recht om te citeren. In dit geval heeft de rechter geoordeeld dat het citeren van een tekst met maximaal 155 leestekens en het plaatsen van een afbeeldingen met een beperkt aantal pixels binnen de grenzen van het citaatrecht valt.

In de tweede zaak heeft Plazacasa de vraag aan de orde gesteld of de andere partijen zich schuldig hebben gemaakt aan oneerlijke mededinging, waarbij met name een brief van Funda van belang is, waarin zij de NVM makelaars attent maakt op schending van hun auteursrecht. Naar het oordeel van de rechter is deze brief van Funda echter een begrijpelijke en, gelet op de omstandigheden, gepaste reactie op het optreden van Plazacasa, te weten het tentoonstellen op haar eigen website van gegevens, gekopieerd van makelaars en voorts een brief van “Jaap” aan de klanten van makelaars, waarin dezen worden opgeroepen zich nog eens te bezinnen over het medium of de media waarop die makelaars hun woning presenteren. De vordering wordt dan ook afgewezen."

Lees het persbericht + de vonnissen hier.

(De hoogte van het schadebedrag is in overeenstemming met de verschuldigde vergoeding volgens de algemene voorwaarden van de Nederlandse Vereniging van Journalisten bij gebruik van persfoto's zonder voorafgaande toestemming van de rechthebbende. De kantongerechten haken regelmatig aan bij dergelijke algemene voorwaarden voor de berekening van de schadeomvang, zie laatstelijk nog de uitspraak Eiser vs Holbox (IEF 3847). Aan deze schadeberekening wordt echter niet toegekomen.)

Naar het oordeel van de kantonrechter is niet gebleken dat CU2 zich schuldig heeft gemaakt aan een onrechtmatige gedraging, of onrechtmatig nalaten, jegens de kunstenares, omdat CU2 onmiddellijk nahaar melding, inhoudende dat de op haar auteursrecht inbreuk makende afbeelding op de website van CU2 was gezien, deze (link) heeft verwijderd. Gesteld noch gebleken is dat CU2 al langer op de hoogte was, of had kunnen zijn, van de plaatsing van de afbeelding van het schilderij van kunstenares op de website van CU2, laat staan van het onrechtmatige karakter van die plaatsing.

Daarnaast heeft CU2 in haar algemene voorwaarden haar gebruikers verboden om te linken naar afbeeldingen die niet van de gebruiker zelf zijn, zonder voorafgaande toestemming van de rechthebbende op die afbeelding. Met het voorgaande heeft CU2 genoegzaam voldaan aan haar verplichtingen als beheerder van die website. Geen rechtsregel verplicht CU2 elke onrechtmatige gedraging van derden, waaronder haar klanten, bij voorbaat te voorkomen of onmogelijk te maken, wanneer dat in dit geval technisch al uitvoerbaar zou zijn.

Maar zelfs indien de enkele plaatsing van de link/afbeelding op de website al schending van het auteursrecht van de kunstenares zou opleveren, is voor toekenning van schadevergoeding geen plaats, aangezien niet gebleken is dat CU2 daarvan enig concreet verwijt te maken valt.

Lees het vonnis hier.

Rosenthal-Engels vordert, kort gezegd, afgifte van de collectie en bovendien een verbod op het zonder toestemming openbaar maken of verveelvoudigen van de tekeningen en dagboekbrieven. Hierbij doet zij een beroep op art. 28 en 29 Aw, alsmede art. 5:2 BW. In reconventie vordert Arnold schadevergoeding wegens vexatoir gelegd beslag.

De rechtbank onderzoekt eerst of er sprake is van een bij eiseres berustend auteursrecht. Van de gehele opgekochte collectie vallen enkel de tekeningen en dagboekbrieven onder het auteursrecht; hiervan staat onbetwist vast dat ze door de kunstenaar Engels zijn gemaakt en door erfopvolging toekomen aan eiseres. Van de foto’s staat niet vast dat deze door Engels of eiseres zijn gemaakt, net als de boeken.

De rechtbank is van oordeel dat voldoende aannemelijk is geworden dat Arnold voor eigen gebruik heeft verkregen en niet in soortgelijke zaken handel drijft (artikel 29 Aw). Voldoende aannemelijk is geworden dat Arnold de collectie heeft gekocht als persoonlijke hobby en dat de vordering dientengevolge zal worden afgewezen. Van auteursrechtinbreuk door Arnold zelf is eveneens geen sprake. De opeising is derhalve onrechtmatig.

Met betrekking tot de gestelde uitputting oordeelt de rechtbank: “Hoewel Rosenthal-Engels stelt dat toestemming van haar voor overdracht van de tekeningen en de dagboekbrieven ontbrak, is de rechtbank van oordeel dat desalniettemin in het onderhavige geval sprake is van het door Rosenthal-Engels in het verkeer brengen van de tekeningen. Zij heeft er voor gekozen om een opkoper in te schakelen voor het leeghalen van haar woning en het verkopen van de daarin aanwezige goederen. Dat daarbij al dan niet tekeningen of dagboekbrieven van de zoon zonder haar toestemming zijn meegenomen, komt voor haar rekening en risico. (…) Aldus is sprake van uitputting van de auteursrechten […] als bedoeld in artikel 12b Aw.”

In reconventie oordeelt de rechter dat het beslag i.c. vexatoir en daarmee onrechtmatig was. Eiseres dient de materiële schade (kwaliteitssloten) wel en de gestelde immateriële schade (stress) niet te vergoeden.

De proceskosten worden gecompenseerd. Beide partijen zijn over en weer op enkele punten in het ongelijk gesteld.

Lees het vonnis hier.

"4.6.  Het voorgaande leidt de rechter tot de conclusie dat met de vervaardiging van het boeddhaschilderij, zoals afgebeeld op de aan dit vonnis gehechte foto, sprake is van een verveelvoudiging zoals bedoeld in artikel 13 Auteurswet. Voorshands is dan ook in voldoende mate aannemelijk geworden dat Mondiart inbreuk maakt op de auteursrechten van Hoes. De verweren onder iv en v falen derhalve.”

Mondiart moet haar afnemers verzoeken de door Mondiart geleverde inbreukmakende schilderijen terug te zenden. Ook heeft de rechter Mondiart bevolen de gehele voorraad van verveelvoudigde schilderijen ter vernietiging af te geven aan de kunstenares. De rechter legt een dwangsom op van 15.000 euro per overtreding danwel 1000 euro voor ieder schilderij waarmee in strijd met het vonnis wordt gehandeld. Voor iedere dag dat Mondiart in gebreke blijft met de nakoming van de veroordeling staat een dwangsom van 1000 euro per dag.

Lees het vonnis hier.

Het hanteren van de aanduiding ‘Coöperatie Cosis Specialisten in Subaru’ wordt aangemerkt als handelsnaamgebruik: ‘Op het moment dat de aanduiding “Coöperatie Cosis Specialisten in Subaru” zowel in het briefhoofd staat vermeld, direct gevolgd door adres en internetgegevens, als onderaan de prijslijst, eveneens direct gevolgd door adresgegevens, zal de gemiddelde geadresseerde dit als handelsnaamgebruik opvatten en niet slechts als beschrijving van de (handels)activiteiten/werkelijke hoedanigheid van de leden van Cosis. Dat de brief is ondertekend met Coöperatie Cosis zonder toevoeging “Specialisten in Subaru” doet hieraan geen afbreuk. Evenmin als de verdere inhoud van de brief en/of het persbericht.’ (r.o. 4.8). Cosis is jegens Subaru tekortgeschoten in de nakoming van artikel 1 van de vaststellingovereenkomst.

Voor wat betreft de daardoor verschuldigde boete oordeelt de Rechtbank dat het aantal overtredingen niet afhankelijk is van het aantal verzonden brieven waaruit een mailing bestaat (50 verzonden brieven). In dit geval is volgens de Rechtbank sprake van twee overtredingen omdat de naam Cooperatie Cosis Specialisten in Subaru twee keer in de mailing voorkomt (r.o. 4.10).

Met betrekking tot een onder Subaru-rijders door Cosis verspreide brochure waarin beeld- en woordmerken van Subaru worden gebruikt, oordeelt de Rechtbank (verwijzend naar BMW/Deenik) dat het de vraag is of de brochure de ongeoorloofde indruk heeft gewekt dat er een commerciële band bestaat tussen Cosis en Subaru. Daarvoor acht de Rechtbank de volgende omstandigheden van belang:

‘a. Cosis maakt in de brochure zowel gebruik van het beeldmerk van Subaru c.s. (ovaal met zes sterren) als van het woordmerk SUBARU. In het algemeen zal beeldmerkgebruik naast woordmerkgebruik tot het oordeel leiden dat de indruk wordt gewekt van het bestaan van een commerciële band.

b. Cosis maakt in de brochure reclame voor nieuw op de markt gebrachte auto's en spreekt over een introductieshow. In zijn algemeenheid worden nieuw geïntroduceerde automodellen van een bepaald merk veeleer bij officiële dealers aangeboden. Dit brengt mee dat bij potentiële klanten sneller de indruk wordt gewekt dat de brochure afkomstig is van Subaru c.s. of van aan haar gelieerde ondernemingen.

c. In de brochure is een lijst met namen, adresgegevens en telefoonnummers van Cosis-leden opgenomen. Mede nu het als onvoldoende betwist ervoor moet worden gehouden dat een groot aantal van de in deze lijst vermelde leden vroeger wel officiële Subaru-dealers zijn geweest en sommige leden ook officiële dealers zijn van andere merkauto's, kan deze lijst een indruk wekken van een landelijk dealernetwerk, en kunnen potentiële klanten eerder in de veronderstelling komen te verkeren dat de brochure afkomstig is van een aan Subaru c.s. gelieerd aantal dealers.

d. In de brochure is gebruik gemaakt van de kleurencombinatie blauw/geel. Door Cosis is niet betwist dat deze kleuren tot medio 2003 kenmerkend zijn geweest voor de Subaru-dealerorganisatie. Dat dit mogelijk niet van begin af aan het geval is geweest, doet hieraan niet af Dat de kleurencombinatie blauw/geel verder niet als merk is gedeponeerd doet niet eraan af dat het gebruik maken van deze kleurencombinantie één van de elementen kan zijn die meebrengen dat bij het publiek de indruk kan ontstaan dat zij van doen heeft met een aan Subaru c.s. gelieerde onderneming.’

De Rechtbank komt tot het oordeel dat Cosis met de brochure de indruk kan wekken dat er een commerciële band bestaat. Aldus handelt Cosis in strijd met artikel 4 van de vaststellingovereenkomst (r.o. 4.17).

Met betrekking tot de gestelde auteursrechtinbreuk oordeelt de Rechtbank dat de foto’s, waarop diverse Subaru personenauto’s al rijdend en in een landschappelijke omgeving zijn te zien, auteursrechtelijk beschermd zijn. ‘De auto’s zijn niet op een gebruikelijke wijze maar op een originele manier vanuit een specifiek gekozen perspectief gefotografeerd waarbij door de maker van de foto’s keuzes zijn gemaakt ten aanzien van bijvoorbeeld de setting waarin de foto’s zijn geplaatst en de belichting.’ Nu als onbetwist vaststaat dat Cosis deze foto’s zonder toestemming van Subaru op haar website heeft geplaatst en openbaar gemaakt, maakt Cosis inbreuk op de auteursrechten van Subaru (4.25).

Volgt forfaitaire kostenveroordeling (de zaak is aangebracht vóór de handhavingsrichtlijn).

Lees het vonnis hier. 

“Duidelijk is dat Holbox geen toestemming had van eiser om de foto’s in het tijdschrift ‘Navenant’ te plaatsen. Holbox beroept zich in dit verband op de overeenkomst die zij met de journalist heeft gesloten. Naar het oordeel van de kantonrechter ten onrechte. Immers, geenszins is gebleken dat de journalist was te beschouwen als rechtverkrijgende van eiser.

Het had op de weg van Holbox gelegen om een nader onderzoek in te stellen naar de identiteit van de fotograaf. De enkele omstandigheid dat zij te maken had met een deadline vormt geen excuus om dit onderzoek na te laten. Aldus heeft Holbox gehandeld in strijd met artikel 12 van de Auteurswet.

Daar komt bij dat Holbox eveneens heeft gehandeld in strijd met artikel 25 van de Auteurswet door niet de naam van eiser te vermelden bij de gepubliceerde foto’s. Holbox had beter moeten weten en wist ook beter nu zij in genoemde en overgelegde editie van Navenant wel degelijk de makers van eveneens gepubliceerde foto’s heeft vermeld. Holbox is dan ook schadeplichtig. Een aanbod tot rectificatie maakt dit niet anders.”

En over de schade: “Nu tussen Holbox en eiser geen contractuele relatie heeft bestaan zijn de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie in casu niet van toepassing. Naar het oordeel van de kantonrechter neemt dit echter niet weg dat voor de vaststelling van de hoogte van het in rekening te brengen honorarium en de schadevergoeding aansluiting kan worden gezocht bij de in het maatschappelijk verkeer gangbare tariefstellingen ten tijde van het uitkomen van bedoelde editie van Navenant in december 2005, waartoe de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie als richtsnoer zullen worden genomen. Holbox heeft niet weersproken dat de thans gevorderde bedragen op die voorwaarden zijn gebaseerd.”

Lees het vonnis hier.