Modellenrecht  

De Europese Commissie heeft besloten een aantal wetsvoorstellen in te trekken naar aanleiding van een inventarisatie van wetsvoorstellen in het kader van het project  "Vereenvoudiging en verbetering van de regelgeving". Een van de ingetrokken wetsvoorstellen betreft 1997/0356/COD "Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot onderlinge aanpassing van het recht inzake gebruiksmodellen" (Volgens de tekst van het voorstel is een gebruiksmodel overigens vergelijkbaar met het Nederlandse zesjarige octrooi).

Van de 183 wetsvoorstellen die bij het Europees Parlement en de Raad lagen, is besloten 68 daarvan in te trekken. Redenen voor intrekking kunnen gelegen zijn in strijd van het wetsvoorstel met de doelstellingen van het nieuwe partnerschap voor groei en werkgelegenheid (Lissabon), het niet voldoen aan de normen voor betere regelgeving, het achterhaald zijn van een wetsvoorstel of de omstandigehid dat een wetsvoorstel is blijven steken in het wetgevingsproces. Ingetrokken voorstel hier of hier.

Rechtbank 's-Gravenhage 26 september 2005, KG 05/1021, Quint Fun Racers - United Bicycles. Voor wie binnenkort voor mr. Du Pon mag pleiten: lees je stukken nog eens goed door.

Zaak begint met de feiten. Quint is fabrikant van driewielers en heeft een licentie verleend aan Toyvision. United Bicycles (UB) sluit met Quint een overeenkomst, die moest voorzien in het geval Toyvision failliet zou gaan. Quint probeert deze overeenkomst tot twee keer toe op te zeggen. Quint vordert United Bicycles te verbieden de Triker, een driewieler, of enig ander soortgelijke driewieler, dat voor de geïnformeerde gebruiker geen andere indruk wekt dan de Triker, na te maken en te verhandelen. Ter terechtzitting vermeerdert Quint haar eis, te weten dat het gevorderde tevens geldt voor de Rocker, Zigzag en Viper (ook driewielers). Dit alles met een beroep op het aan Quint toekomend modellenrecht. In reconventie vordert United Bicycles dat Quint pas Trikers mag fabriceren of verkopen, nadat UB de in de overeenkomst genoemde 100.000 Trikers heeft gefabriceerd en verkocht.

Maar dan volgt het oordeel. Rechtsoverweging 9: "Gelet op de omschrijving in het petitum van de dagvaarding beroept United Bicycles (bedoeld is Quint, red.) zich ter onderbouwing van haar vordering op haar toekomende modelrechten. Ter zitting heeft haar raadsman ook nog (even) de Auteurswet genoemd, doch zulks niet uitgewerkt, terwijl het petitum al evenmin de rechtsfiguur van het auteursrecht is toegesneden (het enkele gebruik van de term "kopie" in dat petitum is daartoe onvoldoende. Voorzover Quint heeft bedoeld alsnog enig auteursrecht aan haar vordering ten grondslag te leggen, wordt daaraan dan ook voorbij gegaan."

Kan het IE-recht nog iets betekenen voor de verkeersveiligheid? Dat China het mekka is van namaakproducten is algemeen bekend. En ook dat auto's niet gevrijwaard te zijn van namaak. General Motors stelt dat de Chinese terreinnauto Jiangling Landwind (links) te dicht in de buurt komt van haar Opel Frontera (rechts), maar of er sprake is van inbreuk moet nog blijken. Pijnlijk is in ieder geval dat de vermeende Chinese variant levensgevaarlijk blijkt te zijn: nog nooit heeft een auto in crashtest zo slecht gescoord als deze SUV. De ANWB pleit voor een verbod op grond van de verkeersveiligheid, maar stelt niets te kunnen beginnen tegen particuliere importeurs. Wellicht dat het auteurs- of modellenrecht ook nog wat levens kan redden. Lees hier en hier en hier meer.

Rechtbank ’s-Gravenhage, 9 september 2005, rolnr. KG 05/982. Enlight Europe tegen Avantronic Europe. Zaak begint met een internationaal modeldepot, maar eindigt na enige corrigerende woorden van de rechtbank met een niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel.

Enlight is houdster van internationaal modeldepot (met gelding voor onder meer Nederland) met betrekking tot een negental “Computer Housings”. Op een ICT-vakbeurs in Hannover stuit zij op gelijkende computerkast tentoongesteld door Avantronic, 'vertegenwoordigd door een zekere mevrouw Jade Lee.'

Rb. 's-Gravenhage 7 september 2005, Rolnr. 05/942, Rotork tegen Autork.

Vonnis in bevoegheidsincident. Autork voert aan, althans dat meent de Rechtbank uit de "geenszins duidelijke onderbouwing" op te maken, dat de Rechtbank onbevoegd zou zijn, aangezien het geschil tussen partijen over gemeenschapsmodellen- en merken in Shanghai reeds door verschillende gerechten behandeld zou worden. De Haagse rechter Du Pon maakt in een wederom zeer uitgesproken vonnis korte metten met zowel het primaire als secundaire bevoegdheidsverweer:

"Nog daargelaten dat het aanhangig zijn van andere procedures niet zonder meer grond is voor onbevoegdverklaring -enige wets- of verdragsbepaling waarop dat zou zijn gegrond is door Autork niet vermeld- had het op de weg van Autork gelegen meer informatie te verschaffen over de inhoud van die procedures, zeker gelet op de verrassende (maar mogelijk niet doordachte) implicatie van haar stellingen inhoudende dat een rechter in China zich thans zou bezighouden met de behandeling van inbreukvorderingen op gemeenschapsmodelen gemeenschapsmerkrechten. Aan dit primaire bevoegdheidsverweer gaat de rechtbank dan ook voorbij." Lees hier het vonnis

Uitstekende OHIM-link, uitermate geschikt om te rangschikken onder favorieten. Eindelijk is de database van geregistreerde Europese modellen op eenvoudige wijze te raadplegen. Geen gehannes meer met de ondoorzoekbare en trage online geplaatste pdf-bestanden. Een aanrader.

De leukste IE tijdschriften zijn zonder twijfel de diverse modellenbladen (of, voor de Benelux, het Tekeningen- of Modellenblad, hoewel niemand het ooit over Tekeningen heeft en volgens de Modellenrichtlijn tekeningen ook gewoon modellen zijn, wat het onderscheid en het woordje 'of' op zijn minst overbodig en onduidelijk maakt).

Modellenbladen zijn de lifestyle-  en hobbyglossy's van het IE recht en eigenlijk is het jammer dat ze niet of nauwelijks meer in druk verkrijgbaar zijn. Electronisch is het bladeren toch minder bevredigend. Vorige week verschenenen: de nieuwste editie van het Gemeenschapsmodellenblad. Met veel aandacht voor waterkranen.

Vznr. Rb. 's-Gravenhage, 18 juli 2005, KG ZA 05/403. Lijkt het maar zo, of wordt er sinds de 'nieuwe modellenwet' minder geprocedeerd over tekeningen en modellen? Maandag werd er in ieder geval een zeldzaam vonnis gewezen over niet-ingeschreven Gemeenschapsmodellen (en auteursrecht en slaafse nabootsing).

Mezutec produceert bronwaterinstallaties, waaronder de 'Mezutizer'. Zij spreekt een concurrent, Remon, aan: volgens Mezutec pleegt Remon met haar Remonique inbreuk op de model- en auteursrechten op de Mezutizer.

Aan de inbreukvraag komt de rechter echter geeneens toe. Hij oordeelt onder meer dat de Remonique eerder openbaar gemaakt was dan de Mezutizer, zodat, nu beide installaties dezelfde algemene indruk wekken, de Mezutizer een eigen karakter ontbeert. Bovendien kan Mezutec niet aantonen dat Remon het ontwerp van haar Remonique had ontleent aan de Mezutizer.

Vonnis in kort geding van de rechtbank Breda van 30 juni 2005 rolnr. 147164/KG ZA 05-331 (Harvink Collection/Label) Het antwoord is NEE: In voornoemd kort geding vonnis staat de achterpootloze buisframestoel centraal.

De voorzieningenrechter heeft terecht geoordeeld dat de fauteuil Highback van Gerard van den Berg geen inbreuk maakt op het model VIP van Harvink. Harvink heeft op 2 maart 2004 de VIP als model gedeponeerd en deze voor het eerst aan het publiek tentoongsteld in haar showroom van 8 tot en met 11 februari 2004. Uit de jaren 20/30 zijn een groot aantal variaties op de achterpootloze buisframestoel bekend. Denk daarbij aan de stoel van Mart Stam uit 1926, waarvan de Nederlandse rechter overigens al jaren geleden heeft geoordeeld dat deze geen auteursrechtelijke bescherming geniet. De stoel zou zijn ingegeven door technische functionele aspecten.

Volgens de voorzieningenrechter is de beschermingsomvang van de VIP gering gelet op de fauteuils met buisframes uit de jaren 20 en 30. De Higback van Label wijkt hier voldoende vanaf. De vorderingen worden integraal afgewezen.

Hoge Raad, 28 juni 2005, LJN: AT4426, 03665/04. "Bewezenverklaard is dat verdachte inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van "een ander of anderen". In de bewijsmiddelen heeft het hof vastgesteld dat X rechthebbende is op dat auteursrecht en dat verdachte zonder diens toestemming heeft gehandeld. Omtrent andere rechthebbenden houden de bewijsmiddelen niets in. Met een en ander is niet verenigbaar 's Hofs oordeel aangaande de vordering van de benadeelde partij X dat "de vraag of X auteursrechthebbende is in dit strafgeding niet voldoende duidelijk beantwoord kan worden". Lees arrest.

Rechtbank Almelo, 29 juni 2005, LJN: AT8475,  71495 / KG ZA 05-147.  "Inbreuk op woordmerk Complimints aangenomen. Tekening zijnde de gebruiksaanwijzing op de onderzijde van een ClicClac-doosje is geen werk in de zin van de Auteurswet."  Lees vonnis.

Voorzieningenrechter Rechtbank Breda, 30 juni 2005, LJN: AT8482,147164 /KG ZA 05-331. "Maakt de door Gerard van den Berg ontworpen Highback fauteuil inbreuk op auteurs- en modelrechten van de VIP fauteuil van Harvink Collections?" Lees vonnis.