Portretrecht  

Vzr. Rechtbank Amsterdam 2 mei 2018, IEF 17830 (Cruijff c.s. tegen Xander uitgevers) Portretrecht. Afwijzing. Xander Uitgevers is voornemens het boek 'Cruijff! De magere jaren 1973-1981' uit te geven met op de omslag een foto van Cruijff. De foto is niet in opdracht van Cruijff gemaakt op het sportveld tijdens zijn actieve voetbalperiode. Het boek is nog niet verschenen, maar wel aangekondigd middels online advertenties inclusief foto. Xander Uitgevers heeft, na sommatie, aangeboden een vergoeding van 10% van de netto omzet te betalen. Het gaat hier om het commerciële belang van Cruijff (verwezen wordt naar HR Cruijff/Tirion, IEF 12766), het portretrecht is geen exclusief exploitatierecht, een analoge toepassing van het beeldcitaatrecht uit het auteursrecht moet worden verworpen. Voor personen die door hun beroepsuitoefening bekendheid genieten, geldt dat openbaarmaking van foto's die de beroepsuitoefening betreffen inherent is vanwege de daarmee gemoeide bekendheid en belangstelling van het publiek. Een foto voor de omslag zal een kooplustopwekkend vermogen hebben en Cruijff c.s. kunnen in beginsel aanspraak maken op een redelijke vergoeding. De aangeboden 10% van de netto omzet is een redelijke vergoeding. Vorderingen worden afgewezen.

Hof 's-Hertogenbosch 3 april 2018, IEF 17693; ECLI:NL:GHSHE:2018:1404 (Eiseres tegen vals Facebook profiel) Hoger beroep. Zie eerder IEF 17376. Schadevergoeding i.v.m. digitale verspreiding intieme beelden en/of chatgesprekken. Het vonnis in kort geding van 13 februari 2017 (IEF 16598) wordt vernietigd voor zover het de veroordeling van een voorschot op schadevergoeding en verstrekking van een digitale kopie betreft. Geïntimeerde heeft bij die voorzieningen geen spoedeisend belang meer, omdat de rechtbank in het vonnis van 11 oktober 2017 (IEF 17217) Appellant heeft veroordeeld tot schadevergoeding in verband met de door hem gepleegde onrechtmatige daad. Het bodemvonnis levert voor Geïntimeerde al een executoriale titel op.

Rechtbank Amsterdam 25 april 2018, IEF ; ECLI:NL:RBAMS:2018:2648 (Mavic tegen Picnic) Portretrecht. In vervolg op het tussenvonnis [IEF 17082] is Picnic bij eindvonnis veroordeeld tot betaling van € 150.000,00 aan schadevergoeding wegens het onrechtmatig gebruik van een lookalike van eiser in een commercial. Het kan Picnic niet worden verweten dat de commercial van viral is gegaan en nog altijd via diverse websites beschikbaar is. Het is aan eiser om tegen het gebruik op internet van deze onrechtmatig geoordeelde commercial op te treden, mede in het kader van zijn schadebeperkingsplicht. De rechtbank volgt dan ook niet de opslag (400.000 euro) die de marketingdeskundigen in hun rapporten toepassen in verband met het feitelijk doorlopen van de reclame van Picnic, door het viral gaan en het nog altijd beschikbaar zijn van de commercial op internet.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 30 januari 2018, IEF 17475; ECLI:NL:RBAMS:2018:383 (Eiser tegen De Telegraaf) Mediarecht. Portretrecht. Onrechtmatige perspublicatie. Eiser is in 2017 voor zijn werkzaamheden voor een stichting genomineerd voor de Joke Smitprijs. Op de dag van de uitreiking van deze prijs verschijnt op de website van De Telegraaf een artikel onder de kop "Genomineerde is Pedo". De gedane uitlatingen vinden voldoende steun in de feiten. Het artikel bevat onder meer een verkorte weergave van de verklaringen van twee anonieme vrouwen. De onderzoeksresultaten van de journalist rechtvaardigen in beginsel publicatie daarvan. Door de nominatie voor de Joke Smitprijs is eiser een publieke figuur geworden, waardoor hij zich meer in publiciteit moet laten welgevallen dan de gemiddelde burger. Uit deze belangenafweging volgt dat De Telegraaf bij het plaatsen van de kop van het artikel ook binnen de grenzen van het maatschappelijk betamelijke gebleven en het plaatsen van het portret van eiser naast het artikel geen inbreuk op zijn portretrecht.

Ktr. Rechtbank Gelderland 27 december 2017, IEF ; ECLI:NL:RBGEL:2017:6890 (Eiser tegen Endemol Nederland) Privacy. Mediarecht. In een uitzending van het televisieprogramma Misdaadverslaggever is beeld- en geluidmateriaal vertoond van eiser die op het aanbod van twee jongemannen om zijn concurrent om het leven te brengen ingaat. Eiser is hier niet onherkenbaar in beeld gebracht, enkel werd hij niet bij naam genoemd. Eiser is van mening dat Endemol c.s. inbreuk maakt op het recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer. De kantonrechter oordeelt dat het onthullen van het gezicht van eiser niet een zodanig wezenlijke toevoeging is aan het publieke debat over huurmoord in het algemeen, dat Endemol c.s. dit belangrijke laatste stukje persoonlijke levenssfeer van eiser mocht opofferen.

Hof 's Hertogenbosch 19 december 2017, IEF 17376; IT 2446; ECLI:NL:GHSHE:2017:5752 (Eiser tegen val Facebook-profiel). Zie eerder IEF 17217. Hoger beroep. Kort geding. Schadevergoeding ivm digitale verspreiding intieme beelden en/of chatgesprekken. Appel wordt ingediend tegen vonnis voorzieningenrechter. In het kader van hoor en wederhoor wordt appellant in staat gesteld zich bij (antwoord)akte uit te laten over het door de rechtbank Limburg gewezen bodemvonnis.

Rechtbank Amsterdam 6 december 2017, IEF 17341; ECLI:NL:RBAMS:2017:8990 (Mavic-Max Verstappen tegen Karakter Uitgevers) Portretrecht. Karakter heeft het boek "Max - het ongeautoriseerde verhaald over de jongste Formule 1-winnar ooit" uitgegeven. Op de voorkant bestaat in zijn geheel uit een foto van Verstappen en bevat verder 17 foto's uit zijn racecarrière. De foto's zijn van het ANP gekocht en eerder in verschillende media gepubliceerd. Verstappen heeft een verzilverbare populariteit en verzet zich ex 21 Aw en 8 EVRM tegen de publicatie. Hoewel hij een helm draagt op zeven foto's is hij voor het publiek duidelijk herkenbaar aan het volledige Red Bull Racing tenue, zijn raceauto en zijn silhouet, bovendien staat zijn naam in de bijschriften. De uitgeverij heeft een redelijke vergoeding van 10% van de netto-opbrengst aangeboden voor het openbaarmaken van Verstappens portret. Nu geen bijkomende omstandigheden naar voren zijn gebracht waarom de openbaarmaking van het portret alsnog onrechtmatig is, is er geen redelijk belang om zich te verzetten op basis van zijn portretrecht. Vordering wordt afgewezen.

Rechtbank Limburg 11 oktober 2017, IEF 17217; IT 2385; ECLI:NL:RBLIM:2017:10252 (Eiser tegen vals Facebook-profiel) Inbreuk persoonlijke levenssfeer, vals facebookprofiel. Zie eerder: [IEF 16598]. Eiseres heeft via Facebook contact gekregen met een Facebook-profiel die haar heeft opgenomen in de gesloten Facebookgroep 'Lesbische vrouwen 25+'. Tussen eiseres en de Facebookgebruiker zijn intieme foto's gedeeld. Eiseres vordert een verklaring voor recht dat gedaagde jegens haar onrechtmatig heeft gehandeld door onder een valse hoedanigheid haar te bewegen intieme beelden aan hem te sturen en hem te verbieden enige gegevens, waaronder foto's en chatgesprekken, aan derden kenbaar te maken. De rechter oordeelt dat vaststaat dat gedaagde de gebruiker was van het Facebook-profiel. Gedaagde is een man en heeft zich voorgedaan als lesbische vrouw. Hij is door middel van een valse identiteit en onder valse voorwendselen in het bezit gekomen van zeer persoonlijke en vertrouwelijke gegevens. Daarnaast heeft hij gedreigd om beelden van eiseres door publicatie via internet openbaar te maken. Er is sprake van misleiding en oplichting van eiseres, en tevens van dreigende inbreuk op haar portretrecht en persoonlijke levenssfeer. Dit gedrag is onrechtmatig. Inzake de immateriële schadevergoeding overweegt de rechtbank dat gedaagde op een walgelijke manier misbruik heeft gemaakt van het door hem gewekte vertrouwen. Gedaagde heeft eiseres onrecht en leed aangedaan en aangetast in haar persoon. Hij is haar daarom een schadevergoeding verschuldigd.

Rechtbank Rotterdam 6 september 2017, IEF 17092; ECLI:NL:RBROT:2017:6976 (Youtube/Punch Out Battles) Portretrecht. Eiser heeft onder de naam "Apnormaal" deelgenomen aan door gedaagde georganiseerde "Punch Out Battles": rapbattles waarin deelnemers elkaar verbaal belachelijk maken. Vier video's van deze battles staan nog op Youtube. Eiser stelt dat gedaagde het auteursrecht en portretrecht heeft geschonden door het plaatsen, zonder toestemming, van de filmpjes op Youtube en vordert dat deze verwijdert worden. De rechter wijst de vorderingen af. Eiser was zich er bewust van dat de evenementen werden vastgelegd op film, niet is gebleken dat hij daartegen bezwaar heeft gemaakt. Eiser heeft verklaard dat hij aanvankelijk deelnam voor zijn eigen plezier en om naamsbekendheid te verwerven. Uit het gedrag van gedaagde moet worden afgeleid dat hij heeft ingestemd met publicatie van de video's. Dat betekent dat eiser geacht moet worden afstand te hebben gedaan van het recht zich te verzetten tegen de publicatie op grond van art. 21 Aw. 

Rechtbank Amsterdam 6 september 2017, IEF 17082; ECLI:NL:RBAMS:2017:6395 (Mavic tegen Picnic) Portretrecht. Zie eerder IEF 16808. De in de commercial van Picnic gebruikte lookalike vertoont alle karakteristieke kenmerken van het portret van eiser: dezelfde pet, raceoutfit, haarkleur, hetzelfde silhouet en postuur. Het is de bedoeling van Picnic om het beeld van eiser op te roepen bij het publiek, dit blijkt ook uit uitspraken in RTL Boulevard over het gebruik van de lookalike. Er is sprake van een portret van eiser in de zin van art. 21 Aw. Doordat eiser door zijn beroepsuitoefening als Formule 1-coureur grote bekendheid geniet, met welke commerciële belangen gemoeid zijn, heeft hij bij de openbaarmaking van zijn portret en persoonlijke karakteristieken een zwaarwegend belang. Daarbij heeft Picnic geen enkele vergoeding aangeboden voor het gebruik. De commercial betreft een reclame-uiting en kent een commercieel karakter. Door plaatsing op social media maakt het dit filmpje toegankelijk voor publiek, de inhoud daarvan is gericht op naamsbekendheid en het aanprijzen van de diensten van Picnic. Picnic heeft het potretrecht geschonden door het portret van eiser te gebruiken zonder zijn toestemming. Picnic is gehouden de schade te vergoeden. Het is aan eiser om te onderbouwen welke schade hij heeft geleden.