Portretrecht  

Sinterklaas voor de rechter...?

Sinterklaas speelt een hoofdrol in opmerkelijke rechtszaken, over een zeer ongepast gedicht, een dronken Sinterklaas, een brandende tabberd, een horrorsint. Een bloemlezing van 12 spraakmakende uitspraken over Sinterklaas. Boekx zette het voor u op een rij.

Ktr. Rechtbank Amsterdam 24 november 2022, IEF 21119; 9737113 CV22-3600 (eiseres tegen Picnic) Eiseres is werkzaam geweest bij Picnic als bestuurder van bestelbusjes en leidinggevende. Op 3 december 2019 heeft Picnic eiseres benaderd voor een fotoschoot, eiseres heeft daarmee ingestemd. De gemaakte foto's zijn gebruikt voor reclame uitingen in Nederland en Duitsland, Picnic heeft hiervoor niet afzonderlijk toestemming gevraagd van eiseres. Picnic heeft de afbeeldingen van eiseres na een gesprek met haar verwijderd van de bestelbusjes in Nederland, daarmee is ongveer een maand gemoeid geweest. Ook het gebruik van het portret van eiseres op internet en sociale media is gestaakt, met uitzondering van een video op TikTok. De zusteronderneming van Picnic in Duitsland heeft eiseres €2500,- betaald en de afbeelding van de bestelbusjes verwijderd. Eiseres vordert de kantonrechter voor recht te verklaren dat Picnic inbreuk maakt op haar portretrecht omdat eiseres er geen toestemming voor heeft gegeven dat Picnic op grote schaal foto's van haar gebruikte. De kantonrechter wijst de vordering toe en gebiedt Picnic €10.000,- te betalen aan immateriële schadevergoeding.

Bundesgerichtshof 24 februari 2022, IEF 20933, IEFbe 3537; I ZR 2/21 (Tina Turner tegen producent tribute-show) Uit het persbericht: Eiseres, die de artiestennaam Tina Turner draagt, is een wereldberoemde zangeres. Verweerder is producent van een show waarin zanger F. optreedt en de grootste hits van eiseres ten gehore brengt. Verweerder adverteerde met posters waarop F. was afgebeeld en waarop de show werd aangekondigd met de woorden "SIMPLY THE BEST - THE tina turner STORY". Eiseres is van mening dat door de overeenkomst tussen F. en haar en genoemde tekst de kijker ervan uitgaat dat zij zelf op de affiches is afgebeeld en betrokken is bij de voorstelling. Eiseres had niet ingestemd met het gebruik van haar beeltenis of haar naam en eist dat de gedaagde met het gebruik stopt.

HR 22 april 2022, IEF 20670; ECLI:NL:HR:2022:621 (Max Verstappen tegen Picnic) Zie [IEF 17658], [IEF 19239] en [IEF 20319]. Het filmpje van online supermarkt Picnic waarin de bekende coureur Max Verstappen wordt nagespeeld door een lookalike is een portret in de zin van art 21 Aw. Voor de beoordeling of het openbaar gemaakt mocht worden is een nog te maken belangenafweging noodzakelijk. De Hoge Raad vernietigt het arrest van het hof.

Ktr. Rechtbank Rotterdam 17 december 2021, IEF 20433; ECLI:NL:RBROT:2021:13048 (Eiser tegen Coolblue) Centraal in de onderhavige zaak staat de vraag of Coolblue met het gebruik van het portret van eiser op haar bestelbussen en het beeldmateriaal van eiser in de promotievideo die is geplaatst op YouTube, inbreuk heeft gemaakt op het portretrecht danwel heeft gehandeld in strijd met de AVG. Geoordeeld wordt dat er geen sprake is van een inbreuk op het portretrecht van eiser en evenmin van ander onrechtmatig handelen door Coolblue.Coolblue is aan de belangen van eiser tegemoet gekomen doordat het portret op de bestelbussen zal worden uitgefaseerd, het portret niet in andere of nieuwe uitlatingen zal worden gebruikt en de promotievideo op YouTube inmiddels is verwijderd.

Rechtbank Midden-Nederland 21 mei 2021, IEF 20004, IT 3537; KL ZA 21-122 (Eiseres tegen Talpa) Eiseres vordert in dit kort geding een verbod op de uitzending van een aflevering van het programma Gestalkt. De rechter maakt in deze zaak een afweging tussen enerzijds de vrijheid van meningsuiting van Talpa en anderzijds het recht op eerbiediging van de eer en goede naam van eiseres, waarbij het belang van Talpa zwaarder weegt. Talpa heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat er sprake is van stalking en de rechter acht het niet aannemelijk dat er ook aan de zijde van de ex-partner van eiseres sprake is geweest van stalking. Ook is Talpa ter zitting aan de wensen van eiseres tegemoet te komen door de belofte het gezicht van eiseres te vervagen. De vorderingen van eiseres worden afgewezen. 

EUIPO Vierde Kamer van Beroep 19 mei 2021, IEF 19980; R 468/2021-4 (Portret jonge vrouw II) Beroep betreffende de aanvraag voor Uniemerk. Er werd verzocht om inschrijving van het beeldmerk (foto) als Uniemerk voor de volgende diensten: Klasse 35 - Diensten van mannequins en fotomodellen voor publiciteit of verkooppromotie; Klasse 41 - Diensten van modellen en mannequins voor ontspannende of recreatieve doeleinden. Dit verzoek werd geweigerd op grond van artikel 7, lid 1, sub b) van de Verordening inzake het Uniemerk (‘UMV’) omdat het elk onderscheidend vermogen miste met betrekking tot de diensten waarvoor bescherming werd gevraagd. Aanvraagster YW Holding verzoekt de Kamer van Beroep de weigering met betrekking tot het aangevraagde merk op te heffen en dit in te schrijven voor alle aangevraagde diensten. Het beroep wordt gegrond geacht en de bestreden beslissing vernietigd. Zie ook [IEF 17285] en [IEF 19979].

EUIPO Vierde Kamer van Beroep 19 mei 2021, IEF 19979; R 378/2021-4 (Portret jonge vrouw) Beroep betreffende de aanvraag voor Uniemerk nr. 17 358 458. Rozanne Verduin Holding verzocht om inschrijving van het beeldmerk (foto) als Uniemerk voor de volgende diensten: Klasse 35 - Diensten van mannequins en fotomodellen voor publiciteit of verkooppromotie; Klasse 41 - Diensten van modellen en mannequins voor ontspannende of recreatieve doeleinden. Dit verzoek werd geweigerd op grond van artikel 7, lid 1, sub b) van de Verordening inzake het Uniemerk (‘UMV’) omdat het elk onderscheidend vermogen miste met betrekking tot de diensten waarvoor bescherming werd gevraagd. Aanvraagster verzoekt de Kamer van Beroep de weigering met betrekking tot het aangevraagde merk op te heffen en dit in te schrijven voor alle aangevraagde diensten. Het beroep wordt gegrond geacht en de bestreden beslissing vernietigd. Zie ook [IEF 17285].

Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 16 april 2021, IEF 19901, IT 3482; ECLI:NL:RBMNE:2021:1674  (Eisers tegen Skyhigh) Eisers claimen slachtoffer te zijn van stalking door de ex van een van hen. Zij hebben een redacteur benaderd van het programma "Gestalkt", geproduceerd door Skyhigh, over mogelijke deelname aan het programma als slachtoffer van stalking. Later bleek dat ook de ex eisers heeft beschuldigd van stalking. Eisers zijn vervolgens onaangekondigd opgenomen voor het programma, op het moment waarop zij achter deze beschuldiging kwamen. Tot hun verbazing bleek ineens dat Skyhigh in de aflevering juist de ex wilde gaan neerzetten als slachtoffer van stalking door eisers. Eisers hebben hier geen toestemming voor gegeven en vorderen van Skyhigh de aflevering niet openbaar te maken, dan wel hen onherkenbaar hierin te maken. De voorzieningenrechter oordeelt dat Skyhigh de aflevering gewoon mag uitzenden, mits zij eisers daarin onherkenbaar in beeld brengt.

Ktr. Rechtbank Noord-Holland 28 oktober 2020, IEF 19612; ECLI:NL:RBNHO:2020:8537 (X tegen Schiphol) Schiphol heeft een artikel laten plaatsen op een website voor marketingsdoeleinden. Bij dit artikel is een foto van eiseres geplaatst in de uitoefening van haar werk als verloskundige. In deze procedure staat de vraag centraal of Schiphol met het gebruik van de foto van eiseres inbreuk heeft gemaakt op het portretrecht van eiseres en in hoeverre eiseres zich daartegen kan verzetten. Eiseres had voor de publicatie geen toestemming verleend aan Schiphol. Eiseres stelt dat daarmee een inbreuk is gemaakt op haar portretrecht. Tevens zou Schiphol hiermee in strijd hebben gehandeld met de bepalingen van de AVG door het onrechtmatig verwerken van haar persoonsgegevens. Er wordt geoordeeld dat eiseres een redelijk persoonlijkheidsbelang heeft nu het gebruik valt aan te merken als gebruik in reclame-uiting. Hiermee kan eiseres zich verzetten tegen de publicatie.