Reclamerecht  

IEF 1207

Rede van Reding

Over het hoofd gezien: redevoering van Viviane Reding, European Commissioner for Information Society and Media over Europe, the media and European media policy, gehouden in Berlijn op 26 september 2005. Redening schetst de Europese toekomst van subliminale reclame, product placement en reclameverboden.

"Ladies and gentlemen, let me make it clear once and for all: as long as I am Commissioner for media policy, there will be no proposals from Brussels for new advertising bans. I will certainly not, for example, allow the advertising of alcohol to be banned.

Nobody should expect me as European Commissioner for the media to follow my liberal course on advertising regulation only with regard to the print media. Consumers, readers, viewers and Internet surfers are entitled to make up their own minds as regards all ways of using the media. Anyone asking me to defend the print media against advertising bans but to maintain outdated restrictions on television advertising is knocking at the wrong door. And they would be acting against their own interests. The tobacco advertising ban shows it is very likely that advertising restrictions applicable to the audiovisual media will at some time be carried over to other media.

This brings us to the final part, the issue of surreptitious advertising and product placement which is currently the subject of heated debate in Germany. Since 1989, surreptitious advertising has been banned in all EU countries under the EU Television Directive. This ban is an important European media policy achievement as it forbids the television viewer from being deliberately misled by the television broadcaster. To avoid any misunderstandings right from now: surreptitious advertising on television has been prohibited since 1989 and will remain so in future under the modernised Television Directive on which we are presently working.

For some years, however, there has been something in the European media landscape which we have known about for a long time from American films but which is very poorly covered by existing statutory regulations: this is the issue of product placement. Product placement raises difficult practical and legal questions for the media supervisory authorities. How, in terms of media law for example, do we rate the BMW which was so often and so prominently visible in the latest James Bond films? And what about the Lotus Esprit which during the first ten minutes of “Pretty Woman” appears – much to my personal regret – more times than Richard Gere? Imagine the headline announcing a decision: “The European Commission bans James Bond films from Europe’s television screens” – now that really would put Brussels on the front pages of the daily newspapers in all 25 EU countries!

But seriously, product placement today occurs in a grey legal area. Not all product placement is covered by the EU-wide definition of surreptitious advertising. According to the Television Directive, surreptitious advertising only exists when three cumulative requirements are met: first, it must be shown that the television broadcaster’s action is deliberate; second, the television broadcasters’ action must be intended to achieve an advertising effect; and, third, there must be a risk of the public being misled as regards the purpose of mentioning or showing the product.

In the case of the James Bond film, it is not the action of the television broadcaster showing the film which is deliberate but rather the action of the Hollywood studio where the film was made. As it is, it is doubtful whether there is any advertising effect when a BMW is cut up into small pieces using a circular saw, as one was in the film “The world is not enough”– a scene BMW opponents took great pleasure in disseminating over the internet saying: “This is the proper way to treat a BMW”. Finally, how daft do we think viewers are if we think this placement of a BMW will mislead them? As you see, much of this is unclear, and two media legal experts are quite likely in such cases to have three different opinions on the subject.

This lack of legal certainty is one of the reasons why the European Commission has been addressing the issue of produce placement since 2003 and has consulted the whole of Europe and received very many informative comments, including from journalists’ associations and the print media. The lack of legal certainty is increased by the fact that most EU countries do not have any statutory regulation of produce placement, but leave the issue to broadcasting organisations themselves or to the judgments of the courts, which makes it extremely difficult to manage this issue from one country to another. In the comments sent to the Commission, European film producers complain that they are at a considerable disadvantage compared with their US competitors because of the unclear legal situation in Europe. US films may be financed through produce placement, while in Europe, where the film industry has to struggle hard against US competition as it is, the legal situation differs from one country to another and it is often unclear whether such financing is legal or not.

In my view, the European Commission must create legal certainty. We must introduce a legal regulation to make it clear what surreptitious advertising is and when product placement may exceptionally be legal. Such a regulation should, in my view, strike a balance between three important public interest objectives: protection of the consumer against being misled; boosting the competitiveness of the European contents industry; and preserving the independence of editors.

The Commission has not yet taken a final decision. I could however imagine a regulation which prohibits any form of product placement in news programmes, reports and documentaries where protection of the independence of the editorial content must have absolute priority in the interests of free reporting. Conversely, I can imagine product placement being allowed in the fictional area – cinema films, television films and television series – provided viewers are clearly informed.

Anyone who looks at the legal situation in Austria will soon see that such statutory rules are quite possible without this being the beginning of the end of the western world as we know it. Furthermore, the distinction, to which I referred, between news and information programmes, on the one hand, and fiction, on the other, would also ensure that the spillover sometimes feared onto the print media would be extremely limited from the very start. The print media must take account of a further new development in the EU: since 11 May 2005, the EU Directive on unfair business practices prohibits so-called “advertorials” throughout Europe, which at least clearly regulates the legal situation for the print media." Lees hier meer.

IEF 1205

Aanvallende reclamecampagnes

Kamervragen met antwoord, nr. 318, 2e Kamer.  Vragen van de leden Bakker (D66) en Aptroot (VVD) aan de minister van Economische Zaken over Route Mobiel (Ingezonden 18 oktober 2005) ; Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen die zijn gesteld door de leden Bakker (D 66) en Aptroot (VVD). De vragen zijn mij toegezonden per brief van 19 oktober 2005, onder nummer 2050601620.

“(…)Wat vindt u van de berichten dat opnieuw sprake is van oneerlijk spel door de ANWB? Indien de ANWB een oneerlijke voorstelling van zaken geeft over de merites van de pechhulpverlening door Route Mobiel, bent u dan bereid met de ANWB contact op te nemen om op korte termijn een eind te maken aan deze praktijken?”

“(…)Inmiddels heb ik tevens kennis genomen van het vonnis van de rechter in deze zaak van 24 oktober 2005. De rechter heeft daarbij de vorderingen van Route Mobiel afgewezen en Route Mobiel veroordeeld in de kosten van het geding. De rechter heeft daarbij onder meer overwogen dat de ANWB terecht heeft aangevoerd dat uitspraken van ANWB-medewerkers over Route Mobiel moeten worden bezien tegen de achtergrond van de (aanvallende) reclamecampagnes van Route Mobiel, die kort gezegd de strekking hebben dat de ANWB duurder en trager is dan Route Mobiel. Volgens de rechter is door de ANWB terecht aangevoerd dat wie kaatst de bal kan verwachten.

Op grond van dit vonnis neem ik op dit moment aan dat de ANWB geen onjuiste voorstelling van zaken geeft over de merites van de pechhulpverlening door Route Mobiel. Er zijn mij geen feiten of omstandigheden bekend op grond waarvan ik (thans) tot een ander oordeel zou komen.”

IEF 1191

De nieuwe koers

"Na ruim vier jaar heeft mr. Herman Bruggink per 1 november de voorzittershamer van het bestuur van de Stichting Reclame Code (SRC) overdragen aan Willem van der Mee, oud-voorzitter van de Bond van Adverteerders (BVA). Herman Bruggink heeft de afgelopen jaren de SRC een andere richting in laten slaan. Zo heeft hij de grondslagen van de zelfregulering in Nederland opnieuw gedefinieerd en heeft hij de benodigde wijzigingen daarvoor in gang gezet. Bruggink heeft bewerkstelligd dat het draagvlak van SRC is verbreed, waardoor de continuïteit van de SRC is gewaarborgd.

De overdracht valt samen met de nieuwe koers van de Stichting, die haar activiteiten wil uitbreiden, mede door de komst van een consumententoezichthouder medio 2006. Ook zal zij meer aandacht gaan besteden aan de Europese ontwikkelingen op het gebied van zelfregulering, voorlichting en monitoring activiteiten." Lees hier meer.

IEF 1186

Effe wachten

Trammelant in pizzaland, zo meldt Nu.nl. New York Pizza beschuldigt het Duitse Dr. Oetker ervan drie pizza's in Nederland op de markt te hebben gebracht drie zeer sterke gelijkenissen vertonen met die van New York Pizza. "Dr. Oetker introduceert een 'BBQ Chicken' die qua naam en receptuur identiek is aan die van ons. De 'Hot Texas' is een kopie van onze 'Mexican Hot & Spicy' en met de 'Pizza New York' maken ze het helemaal bont",  aldus de directeur Vorst van NYP.

Vorst gaat verder: "Deze actie gaat over de grens van wat wettelijk toelaatbaar is. Wij gaan dagvaarden". Dr. Oetker moet niet alleen een einde maken aan de campagne, ook wil NYP dat Dr. Oetker de hierboven genoemde pizza's niet meer zal produceren en de producten uit de winkels zal halen. Binnenkort zal Dr. Oetker dus een dagvaarding thuis bezorgd krijgen. Lees bericht hier.

IEF 1163

Droog en veilig

De Telegraaf bericht dat de Reclame Code Commissie een klacht over een commercial van City Box waarin Rita Verdonk en Geert Wilders worden gepersifleerd heeft afgewezen. Verdonk adviseert in het spotje om  ’uitgeprocedeerde spullen droog en veilig op te bergen in een City Box’. De RCC vindt dat in de commercial op zo’n overdreven en duidelijk humoristisch bedoelde wijze wordt gerefereerd aan het door minister Verdonk gevoerde dan wel voorgestane asielbeleid, dat de commercial niet ontoelaatbaar wordt geacht.

IEF 1141

Kabel

In aansluiting op dit bericht over het gisteren gehouden Lustrumcongres 20 jaar IER: Inmiddels kunnen de powerpoint-sheets van de presentatie van Jan Kabel worden gelezen of gedwonload op of van de webiste van het IVIR. Hopelijk wordt de tekst van de boeiende presentatie "Meer onderzoek naar Misleiding & Verwarring? Consequenties van de OHP Richtlijn" ook nog gepubliceerd. Klik hier voor de sheets.

IEF 1135

Tot rechtstreeks of onrechtstreeks gevolg

Voorzieningenrechter Rechtbank Rotterdam, 18 oktober 2005, LJN: AU5259. Hajenius & Ritmeester tegen de Minister van VWS. Rechtbank kan geen duidelijkheid verschaffen over de rechtmatigheid van bepaalde handhavingspraktijken met betrekking tot het verbod op tabaksreclame. 

Ingevolge artikel 5 van de Tabakswet is verboden iedere uitreiking om niet of tegen een symbolische vergoeding, die het aanprijzen van een tabaksproduct ten doel of tot rechtstreeks of onrechtstreeks gevolg heeft. Hajenius & Ritmeester verzoeken de voorzieningenrechter om de handhavingspraktijk, voorzover die praktijk er op neerkomt dat aan eiseressen niet wordt toegestaan op beurzen bestemd voor professionele afnemers van tabaksproducten gratis tabaksproducten uit te reiken, buiten werking te stellen totdat daarover op enigerlei wijze onherroepelijk is beslist. Verzoeksters hebben er groot belang bij dat zij, totdat onherroepelijk is beslist over verweerders handhavingspraktijk, niet met herhaalde boeteoplegging wegens het gratis uitdelen van sigaren op beurzen worden geconfronteerd.

Maar net zoals de rechtbank (vanwege het gekozen systeem van bestuursrechtelijke rechtsbescherming) in de hoofdzaken niet bevoegd zal zijn om de toekomstige op verzoeksters gerichte handhaving van de Tabakswet door verweerder buiten werking te stellen, heeft ook voor de voorzieningenrechter te gelden dat hij niet bevoegd is enige voorziening te treffen die niet betrekking heeft op de besluiten en de met die besluiten gehandhaafde boeten. Lees vonnis hier.

IEF 1130

Niet zo mooi van C&A

Adformatie nr. 43 bericht dat Van Tilburg Mode ontstemd is over de nieuwe reclamecampagne van C&A waarin de nieuwe pay-off ‘Mooi… van C&A’ wordt geïntroduceerd. De pay-off ‘Mooi van…’ wordt echter al 14 jaar lang gebruikt door Van Tilburg Mode. Directeur Peter van Tilburg vindt dat C&A zich maar moet houden aan de oorspronkelijke pay-off: ‘C&A is toch voordeliger’ en ziet de na-aperij van C&A niet als een compliment. Wordt wellicht vervolgd.

IEF 1127

Misbruik van merknaam

KPN’s Comparative Advertising Tour 2005 is op weg naar Tiscali. Na redelijk succesvolle juridische en mediaveldslagen met Pretium, Tele2, Wanadoo  en Casema eist KPN volgens de Telegraaf "volgende week in een kort geding voor de rechtbank in Amsterdam dat de internetaanbieder zijn reclamecampagne staakt voor internet en telefonie zonder een KPN-abonnement. Volgens KPN zijn de reclames misleidend en wordt misbruik gemaakt van zijn merknaam. Een woordvoerster van KPN zei vrijdag dat concurrenten „steeds vaker bewust bezig zijn met het overtreden van de reclameregels”. „Zij trekken daarbij vergelijkingen met de grote marktpartij, die niet blijken te kloppen.”  Lees hier meer.

IEF 1123

Vrijdagmiddagbericht

Toeval of niet? In ieder geval voer voor IE-advocaten. De nieuwe commericial van iPod lijkt sprekend op de commerical voor de schoenen van Lugz van drie jaar geleden. "De gelijkenis is erg groot", aldus Larry Schwartz, vice-president bij Lugz. "We hebben Apple hoog zitten en begrijpen niet hoe dit heeft kunnen gebeuren." Lees hier en hier en hier berichten over deze merkwaardige gebeurtenis.