Dossiers

Op 15 december gaat BREIN van start met een voorlichtingsproject voor frequent of langdurig inbreukmakende uploaders van auteursrechtelijk beschermde werken zoals films, series, boeken en muziek. BREIN gaat met behulp van speciaal daarvoor ontwikkelde software op zoek naar Nederlandse IP-adressen via welke meermaals inbreukmakende uploads plaatsvinden van op de Nederlandse markt gericht populair werk, bij voorkeur origineel Nederlands werk.

HvJ EU 25 november 2020, IEF 19620, IEFbe 3155; ECLI:EU:C:2020:959 (SABAM tegen Weareone.world en Wecandance) Vervolg op [IEF 18572]. Sabam is een beheermaatschappij voor auteursrechten en heeft het recht een vergoeding te vragen voor het gebruik van haar repertoire. Weareone.World en Wecandance organiseren festivals waaronder Tomorrowland en Wecandance. In lijn met de conclusie van de A-G beslist het Hof dat SABAM geen misbruik maakt van haar feitelijke machtspositie door een auteursrechtelijke vergoeding te vragen die wordt gebaseerd op de bruto-ontvangsten van de ticketverkoop. Wel wordt het aan de nationale rechter overgelaten om per geval te oordelen of er geen alternatieve methoden bestaan om de daadwerkelijk uitgevoerde muziekwerken te identificeren. Hiermee zou een passender evenwicht kunnen worden bereikt tussen het belang van de bescherming van de auteurs en het belang van de gebruikers van die werken.

Op 18 november jl. heeft het Europese Hof van Justitie arrest gewezen in een zaak tussen de Spaanse exploitant van televisiezenders Atresmedia en twee Spaanse collectieve beheerorganisaties voor naburige rechten (AGEDI en AIE, hierna AGEDI), de Spaanse Sena [IEF 19610].

Aan deze zaak lag het volgende ten grondslag.
Op grond van artikel 8 lid 2 van Richtlijn 2001/115 moeten lidstaten van de EU zorgen voor de betaling van een billijke vergoeding aan fonogrammenproducenten en uitvoerende kunstenaars voor uitzending van een fonogram via de ether of voor 'enigerlei mededeling aan het publiek' (in Nederlands: openbaarmaking) van zo'n fonogram. De fonogrammenproducent en de uitvoerende kunstenaars hebben recht op deze vergoeding, omdat zij (op grond van artikel 8 lid 1 van de richtlijn) zo een openbaarmaking niet kunnen verbieden. Een ieder mag zo een fonogram altijd openbaar maken, mits dit vergoedingsrecht maar wordt betaald. Deze verplichting is in Nederland neergelegd in artikel 7 van de Wet op de Naburige Rechten (WNR). De organisatie die is belast met de inning en verdeling van deze vergoeding is de Sena.
Lees verder.

Zie ook het artikel van Maarten Russchen [IEF 19619] over de uitspraak Atresmedia tegen AGEDI.

Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 17 november 2020, IEF 19621, IT 3342; ECLI:NL:RBMNE:2020:6009 (RTL tegen X) Kort geding. X vordert een preventief uitzendverbod van het programma ''Zeeman confronteert: Stalkers''. Volgens RTL maakt X het leven van zijn ex-vriendin al drie jaar lang tot een nachtmerrie en zij wil in de uitzending aandacht besteden aan het stalkingsgedrag van X met beelden van een confrontatie met X. X wenst deze uitzending te voorkomen. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen af, in dit geval weegt het belang van RTL zwaarder dan het belang van X. Daarvoor is redengevend dat hetgeen RTL ter zitting heeft gesteld over de inhoud van het programma voldoende steun vindt in de feiten. Het verwijt van X dat hem geen wederhoor is geboden is verder niet aannemelijk gemaakt. Ook is van belang dat de primaire doelstelling van het programma is om slachtoffers te helpen met het vergaren van bewijs tegen de stalker. Op grond van de door RTL genomen maatregelen is X niet herkenbaar in brede kring. Hoewel hij in zijn naaste kring mogelijk wel zal worden herkend is dit een beperkte inbreuk op zijn recht op privacy.

Op 18 november 2020 heeft het Hof van Justitie in de zaak Atresmedia/Agedi [IEF 19610] bepaald dat een geluidsopnamen zijn status als “fonogram” verliest wanneer het wordt opgenomen in een audio-visueel werk. De uitspraak is nog vers, maar lijkt mij verstrekkende gevolgen te hebben voor de praktijk.

In Nederland ontvangen de producenten en muzikanten die meewerken aan het maken van de geluidsopname een vergoeding van SENA wanneer de muziek op TV wordt uitgezonden. Meestal staat de muziek dan niet alleen, maar is onderdeel geworden van een audio-visueel werk. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor muziek bij TV-reclames. De uitvoerige jurisprudentie over de vergoeding die SENA zou moeten betalen voor TelSell reclames is niet meer relevant, want deze uitspraak van het Hof van Justitie betekent dat er helemaal geen recht is op een vergoeding van SENA. Die vergoeding ziet namelijk op verspreiding van fonogrammen.

Rechtbank Noord-Nederland 5 november 2020, IEF 19618, IT 3341; ECLI:NL:RBNNE:2020:3897 (Eiser tegen Google) AVG. Waarschuwingsfunctie zoekresultaten. Eisers in deze zaak vorderen verwijdering van URL's van Google. Deze URL's verwijzen onder andere naar een aflevering van het programma #BOOS van BBNVARA. Eisers werden genoemd in dit programma, omdat huurders klachten hadden tegen de eisers. Eisers vorderen verwijdering van hun persoonsgegevens. De verzoeken worden afgewezen. Niet gebleken is dat de publicaties waarnaar de zoekresultaten verwijzen, vol onjuistheden staan. De berichtgeving waarnaar de zoekresultaten verwijzen, heeft een waarschuwingsfunctie en maakt deel uit van een (lokaal) maatschappelijk debat over onder meer de huursector waarin verzoekers actief zijn geweest. Het belang van waarschuwing aan het publiek weegt in dit geval zwaarder dan het recht op privacy.

De onderzoekers, Bernt Hugenholtz, João Pedro Quintais en Daniel Gervais verbonden aan het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam hebben in samenwerking met het Joint Institute for Innovation Policy (JIIP) in opdracht van de Europese Commissie een rapport opgesteld over de geschiktheid van de huidige Europese regels op het gebied van de intellectuele eigendom voor werken die met behulp van artificiële intelligentie zijn ontstaan. Het rapport maakt duidelijk dat de huidige stand van de AI computersystemen nog lang niet in staat stellen om volledig autonoom creaties te maken en uitvindingen te doen. Aanpassing van het Europese auteurs- en octrooirecht is daarom slecht in beperkte mate nodig. Het rapport is recentelijk door de Commissie gepubliceerd. Ook zijn de conclusies uit het rapport overgenomen in het IE-actieplan.
Lees verder.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 27 november 2020, IEF 19616; C/13/691063 / KG ZA 20-904 (HEMA tegen AVROTROS) Vervolg op [IEF 19614]. In aanloop naar de tv-uitzending heeft AVROTROS een publicatie op haar website geplaatst. Daarop is HEMA opnieuw een kort geding met als inzet een preventief uitzendverbod gestart. HEMA heeft aangevoerd dat ten onrechte als feit zou worden gepresenteerd dat haar make-up product asbest bevat. Er was geen grond voor een voorafgaand verbod maar de is zaak aangehouden en voortgezet na uitzending. Na wijziging van eis vordert HEMA AVROTROS o.a. te gebieden de uitzending en publicaties te verwijderen en een rectificatie te plaatsen en uit te zenden. Geoordeeld wordt dat de publicaties en uitzending voldoende steun vinden in de feiten.

Ktr. Rechtbank Noord-Holland 28 oktober 2020, IEF 19612; ECLI:NL:RBNHO:2020:8537 (X tegen Schiphol) Schiphol heeft een artikel laten plaatsen op een website voor marketingsdoeleinden. Bij dit artikel is een foto van eiseres geplaatst in de uitoefening van haar werk als verloskundige. In deze procedure staat de vraag centraal of Schiphol met het gebruik van de foto van eiseres inbreuk heeft gemaakt op het portretrecht van eiseres en in hoeverre eiseres zich daartegen kan verzetten. Eiseres had voor de publicatie geen toestemming verleend aan Schiphol. Eiseres stelt dat daarmee een inbreuk is gemaakt op haar portretrecht. Tevens zou Schiphol hiermee in strijd hebben gehandeld met de bepalingen van de AVG door het onrechtmatig verwerken van haar persoonsgegevens. Er wordt geoordeeld dat eiseres een redelijk persoonlijkheidsbelang heeft nu het gebruik valt aan te merken als gebruik in reclame-uiting. Hiermee kan eiseres zich verzetten tegen de publicatie.

Hof Den Haag 1 december 2020, IEF 19613; ECLI:NL:GHDHA:2020:2246 (Sabah Duitsland tegen Gemeenteraad c.s.) Onrechtmatige perspublicaties. Sabah geeft een krant uit die veel gelezen wordt door Turkse Nederlanders. In meerdere artikelen wordt het Rotterdamse oud-gemeenteraadslid Yazir in verband gebracht met de beweging van Fetullah Gülen en de als racistisch gekenschetste PVV. Door het publiceren van beschuldigingen over verraad, betrokkenheid bij terrorisme en het verraden van Turken aan de Nederlandse overheid heeft Sabah onrechtmatig gehandeld ten opzichte van Yazir en de gemeente Rotterdam. De publicaties zijn onder meer onrechtmatig omdat daarin ernstige ongegronde beschuldigingen worden geuit, die ook ingrijpende gevolgen hebben gehad voor de betrokkene. Het wordt Sabah verboden de onrechtmatige uitingen te herhalen zonder onderbouwing. Er moet een rectificatie worden geplaatst.