Mediarecht  

HR 5 juni 2020, IEF 19267; IT 3169; ECLI:NL:HR:2020:1010 (Perspublicatie politie) Mediarecht. Privacy. De Hoge Raad heeft het oordeel van het Hof van 15 januari 2019 [IEF 18201] bekrachtigd. Publicatie van een persbericht door de politie betekende in dit geval geen schending van de onschuldpresumptie. Voorlichting over de huiszoeking en aanhouding, was gelet op de onrust in de gemeente voor de hand liggend, terwijl transparantie over de aard van de (voor de directe omgeving kenbare) huiszoeking mede in het belang was van geïntimeerde.

Hof 's-Hertogenbosch 26 mei 2020, IEF 19237; ECLI:NL:GHSHE:2020:1629 (Journalist tegen oud-rechter) Via Rechtspraak.nl. De oud-rechter startte de procedure nadat de journalist een boek had uitgebracht waarin een telefoongesprek tussen de oud-rechter en een advocaat stond beschreven. De oud-rechter ontkende dat dit telefoongesprek heeft plaatsgevonden. Vast is komen te staan dat het telefoongesprek wel heeft plaatsgevonden. De oud-rechter heeft onrechtmatig gehandeld door een procedure tegen de journalist aan te spannen. De procedure was gebaseerd op de onterechte ontkenning van het telefonisch contact tussen de rechter en de advocaat.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 27 mei 2020, IEF 19235, IT 3156; ECLI:NL:RBAMS:2020:2692 (Video grootste diamantroof) Kort geding. Onrechtmatige publicatie. Vrije meningsuiting tegenover bescherming van eer en goede naam. Gedaagde heeft een video op haar Facebookpagina geplaatst met de titel ‘De Grootste Diamantroof in de geschiedenis van Suriname’. Zij beschuldigt daarin eiseres ervan betrokken te zijn geweest bij onder meer diefstal van een zwarte diamant met een waarde van US$ 80 miljoen, bedreiging, mishandeling, afpersing en gijzeling van de directrice van een diamantenhandel. Haar enige bron is echter de directrice van de diamantenhandel, op wie alle documenten direct of indirect zijn terug te voeren, en die zelf alleen vermoedens heeft geuit. Dat is onvoldoende om het uiten van dergelijke ernstige beschuldigingen te rechtvaardigen. De beschuldigingen vinden onvoldoende steun in de feiten en zijn daarom onrechtmatig jegens eiseres, die in haar eer en goede naam is aangetast. De gedaagde moet de video verwijderen van haar Facebookpagina en een rectificatie plaatsen op Facebook en op een nieuwssite.

Hof Amsterdam 25 mei 2020, IEF 19234, IT 3155; ECLI:NL:GHAMS:2020:1298 (Oud-marinier treinkaping tegen advocaat) Beklag tegen de beslissing van de officier van justitie om geen strafvervolging in te stellen tegen beklaagde ter zake van smaad / laster / belediging. Beklaagde is de advocaat van nabestaanden van twee van de omgekomen kapers van de treinkaping bij De Punt op 11 juni 1977. Bij die actie hebben twee gegijzelden en zes kapers het leven verloren. Namens haar cliënten is beklaagde in 2015 bij de rechtbank Den Haag een civielrechtelijke procedure begonnen. Zij hebben gevorderd dat de rechtbank voor recht zal verklaren dat de Staat tegenover hen onrechtmatig heeft gehandeld door beide kapers zonder noodzaak dood te schieten, en dat de Staat zal worden veroordeeld tot schadevergoeding.

Gerecht in eerste aanleg van Curaçao 11 december 2019, IEF 19181, IT ECLI:NL:OGEAC:2019:281 (Korpschef tegen Amigoe) Eiser is korpschef. Hij wordt in verschillende artikelen in dagblad Amigoe in verband gebracht met relationeel geweld en bedreiging. Eiser vordert dat dagblad Amigoe een rectificatie plaatst. Voor het antwoord op de vraag of een bepaalde uiting onrechtmatig is, komt betekenis toe aan alle relevante omstandigheden van het geval, zoals de aard van de beschuldiging, de ernst van de te verwachten gevolgen voor degene op wie de beschuldiging betrekking heeft, de mate waarin de beschuldiging steun vond in de feiten, de wijze waarop de beschuldiging is vorm gegeven, het gezag van de bron van de beschuldiging en de maatschappelijke positie van degene die de beschuldiging heeft geuit. Deze omstandigheden moeten in onderlinge samenhang worden beoordeeld. Amigoe heeft met de onderhavige berichten de grens van het maatschappelijk betamelijke overschreden. Amigoe wordt bevolen een rectificatie te plaatsen.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 13 maart 2020, IEF 19155, IT 3111;  ECLI:NL:RBAMS:2020:1728 (Fiod-film) Kort geding. Eiser expoiteert een landelijke sushirestaurantketen en is gedaagde in een strafzaak, op verdenking van belastingfraude. Gedaagden (in deze zaak) zijn betrokken bij de totstandkoming van een documentaire met de werktitel “Het Werk van de FIOD”. Ten behoeve van die film is op 11 juli 2014 een mediacontract afgesloten tussen het OM en de producent van de film. KRO-NCRV is van plan de film op televisie uit te zenden. In artikelen in NRC over de totstandkoming van de film staat onder meer dat de strafzaak van eiser zonder zijn medeweten centraal staat, en dat geheime tapgesprekken zijn gefilmd.
Eisers vorderen o.a. inzage in het ruwe beeld- en geluidsmateriaal, afgifte van harddisks en transcripties van de tapgesprekken. De gevraagde voorziening wordt geweigerd. In het licht van de gegeven omstandigheden hebben gedaagden voldoende rekening gehouden met de privacybelangen van eisers. De omstandigheid dat gedaagden bij de totstandkoming van de film wellicht gebruik hebben gemaakt van informatie waarvan de verkrijging op gespannen voet staat met in acht te nemen ambtsgeheimen, is onvoldoende om op voorhand tot inperking van de journalistieke vrijheden over te gaan. Ook uit artikel 15 AVG volgt niet dat eisers zonder meer een recht op inzage hebben in over hen verzameld materiaal. Voor zover gedaagden aangemerkt moeten worden als verwerkingsverantwoordelijke komt daarbij dat zij zich met succes kunnen beroepen op de journalistieke exceptie in de (artikelen 43 Uitvoeringswet AVG jo. 85) AVG.

Rechtbank Amsterdam 23 december 2019, IEF 19191, IT 3084 ; ECLI:NL:RBAMS:2019:9887 (Tandarts tegen Google) Eiser is tandarts met een praktijk in Duitsland en Nederland. Hij heeft opgetreden in twee televisieprogramma’s. In het verleden zijn aan eiser tuchtmaatregelen opgelegd. Eiser verzocht Google een aantal URL’s inzake 'tuchtrechtelijke veroordeling tandarts' te verwijderen uit haar zoekresultaten. Google heeft dit verzoek voor een paar resultaten ingewilligd. Voor de overige URL’s verzoekt eiser nu verwijdering in deze verzoekschriftprocedure. Het standpunt van Google dat enkel sprake is van verwerking persoonsgegevens bij een zoekopdracht 'die uitsluitend de volledige naam bevat' en niet bij een zoekopdracht 'met een volledige naam in combinatie met een bepaalde zoekterm' vindt geen steun in het Costeja-arrest.

Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 25 maart 2020, IEF 19100; ECLI:NL:RBMNE:2020:1070 (Baudet tegen VPRO) In het tv-programma Buitenhof legde de presentatrice uitlatingen van Baudet voor aan een studiogast. Baudet en Forum voor Democratie stellen dat Buitenhof door middel van deze parafrase bewust karaktermoord pleegde op Baudet en dus onrechtmatig handelde. Geoordeeld wordt dat de VPRO de uitzending van Buitenhof, niet hoeft te rectificeren. De parafrase is gebrekkig, maar tegelijkertijd, gelet op alle omstandigheden, handelde de VPRO niet onrechtmatig. Baudet is namelijk een publieke figuur, die actief deelneemt aan het publieke (politieke) debat. Dit betekent dat hij meer moet accepteren dan de gemiddelde burger. Bovendien kan de vraag van de presentatrice worden gezien als een bijdrage aan het publieke debat. Volgens het Europese Hof van de Rechten van de Mens mag het recht op vrijheid van meningsuiting dan minder snel ingeperkt worden, omdat op grond van een op basis van art. 8 en 10 EVRM gemaakte belangenafweging er geen noodzaak is tot beperking van de vrijheid van meningsuiting van de VPRO. Bij de belangenafweging spelen de eerdere door Baudet gedane uitspraken een rol. De door Baudet en Forum voor Democratie gevorderde rectificatie is verder niet toewijsbaar, ook niet omdat niet duidelijk is wat de omvang van de door hen gestelde schade is. Bovendien is door de zelf gezochte publiciteit het eigen standpunt inmiddels voldoende aan het publiek duidelijk gemaakt en heeft de VPRO ook zelf aan nadere berichtgeving gedaan.

Rechtbank Amsterdam 24 juli 2019, IEF 19077 (nabestaanden tegen uitgeverij 2) Eisers zijn nabestaanden met een exclusief portretrecht op foto’s van een familielid. Gedaagde is uitgever van een biografie van het (bekende) familielid, met op de omslag een foto. Voor het gebruik van de foto hebben eisers geen toestemming verleend. In het tussenvonnis [IEF18359] werd geoordeeld dat de onrechtmatigheid van het gebruik van een foto van een bekende Nederlander onvoldoende grond is om openbaarmaking van de biografie te verbieden. In het eindvonnis vordert eisers een redelijke vergoeding. De vordering wordt echter in het eindvonnid niet toegewezen, gezien gedaagde haar verplichtingen van een redelijke vergoeding uit het tussenvonnis al heeft voldaan.

Hof Amsterdam 3 maart 2020, IEF 19057, IT 3057; ECLI:NL:GHAMS:2020:624 (de Volkskrant tegen X) Naar aanleiding van het faillissement van Eurobizz verscheen in 1999 in de Volkskrant een artikel over de betrokkenheid van een man bij piramidespelen. Eiser heeft de Volkskrant meerdere keren verzocht de publicatie niet langer via haar website beschikbaar te stellen. Eiser stelde dat de publicatie onrechtmatig zou zijn. Het vonnis van de rechtbank wordt bekrachtigd, waarmee het artikel in het online archief van de Volkskrant beschikbaar kan blijven. Bij de beoordeling of het artikel onrechtmatig is, vond een belangenafweging plaats. Daarbij werd enerzijds gekeken naar het belang van eiser en anderzijds naar het belang van de Volkskrant, en het daarmee tegelijkertijd gegeven maatschappelijk belang, om een compleet en integer online te raadplegen archief te behouden. Het belang van eiser weegt niet in voldoende mate op tegen het belang van de Volkskrant. Het artikel is dus rechtmatig.