Mediarecht  

Hof Den Haag 9 maart 2021, IEF 20036; ECLI:NL:GHDHA:2021:2479 (X tegen Y) Y heeft als programmamaker in 2011 een uitzending van 'Undercover in Nederland' over spermadonoren op internet gemaakt. X zou één van die spermadoneren zijn. X heeft vervolgens gedreigd om de adresgegevens van Y openbaar te maken en heeft dat ook op Twitter gedaan. Het gaat in deze zaak over de balans tussen de vrijheid van meningsuiting van X en het recht op privéleven van Y. De vrijheid van meningsuiting is niet onbegrensd en het hof stelt dan ook, dat X geen ander belang bij publicatie van adresgegevens heeft dan het sanctioneren van Y. Y wil namelijk niet met X in gesprek over de inhoud van de betreffende uitzending. Nu X geen belang heeft bij het publiceren van de adresgegevens van Y, prevaleert het recht van Y op eerbiediging van privéleven boven het recht van X. [IEF 20037]

Hof Den Haag 8 juni 2021, IEF 20037; ECLI:NL:GHDHA:2021:1329 (X tegen Y) In dit incidenteel hoger beroep is de beperking in duur van een verbod op publicatie van adresgegevens aan de orde. Verder vordert Y dat het verbod op publicatie van zijn (adres)gegevens wordt uitgebreid naar zijn partner en kinderen. Y heeft als programmamaker een item gemaakt over spermadonoren op het internet. X zou één van die spermadonoren zijn. X heeft vervolgens de naam en adres van Y en zijn huisgenoten (partner en kinderen) op Twitter geplaatst. Eerder heeft de voorzieningenrechter een verbod op publicatie beperkt tot 24 maanden en alleen ten aanzien van de gegevens van Y. Nu X ook gegevens van zijn huisgenoten openbaar heeft gemaakt, ziet het hof geen reden om het verbod nog langer te beperken en ze wijst dan ook de vorderingen van Y toe. [IEF 20036]

Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 17 juni 2021, IEF 20031; ECLI:NL:RBMNE:2021:2502 (Eiser tegen Avrotros) Kort geding. Het programma Opgelicht?! heeft op 8 februari 2021 aandacht besteed aan de handelwijze van voormalig advocaat Bharatsingh en zijn vele tuchtrechtelijke veroordelingen. De voormalig advocaat stelt dat in de uitzending sprake is van een zevental valse uitlatingen/beschuldigingen en wil dat AVROTROS deze rectificeert. In het kader van de belangenafweging komen de zeven bestreden uitlatingen individueel aan de orde. Volgens de voorzieningenrechter vinden de uitlatingen deels voldoende steun in de feiten en voor zover dat niet zo is geldt dat bepaalde uitlatingen wellicht minder zorgvuldig zijn, maar niet onrechtmatig. De uitzending draait in de kern om het feit dat Bharatsingh uitzonderlijk vaak met het tuchtrecht in aanraking is geweest. De impact van de uitlatingen is gezien het geheel van het item beperkt. Daarnaast zijn de feiten voor een deel door middel van een update inmiddels door AVROTROS gecorrigeerd. De verweten uitlatingen zijn in het geheel van het item beschouwd volgens de voorzieningenrechter  niet van zodanig gewicht dat dit tot onrechtmatigheid moet leiden. De vorderingen worden afgewezen.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 14 juni 2021, IEF 20021, IT 3547; ECLI:NL:RBAMS:2021:3758 (Noordkaap en Talpa tegen X) Executiekortgeding. Mediarecht. Talpa en Noordkaap verbeuren dwangsommen door X niet “volledig onherkenbaar” in beeld te brengen in hun uitzending van het televisieprogramma “Undercover in Nederland”. Daartoe werden zij veroordeeld in een kort geding dat aan de uitzending voorafging [IEF 19385]. In dit executiekortgeding stellen Talpa en Noordkaap op correcte wijze uitvoering te hebben gegeven aan het vonnis door X te blurren. De voorzieningenrechter volgt dit standpunt niet en stelt vast dat X door de blur niet volledig onherkenbaar is geworden. Daardoor is het vonnis overtreden en hebben Talpa en Noordkaap dwangsommen verbeurd. In reconventie beveelt de voorzieningenrechter tot het volledig zwart maken van X in de betreffende uitzending. De reconventionele vordering tot algehele verwijdering van de betreffende delen uit de uitzending, wijst de voorzieningenrechter af.

Rechtbank Midden-Nederland 2 juni 2021, IEF 19993; ECLI:NL:RBMNE:2021:2142 (BREIN tegen Yisp, Worldstream en Serverius)  De gedaagden hebben aangevoerd dat BREIN als collectieve belangenbehartiger niet ontvankelijk is voor haar vorderingen, omdat deze een onvoldoende nauwe band met de Nederlandse rechtssfeer zouden hebben. De rechtbank is echter van mening dat BREIN onder de uitzondering van artikel 3:305a lid 6 BW valt, vanwege het ideële doel en het beperkte financiële belang in deze zaak. Ze baseert zich hierbij mede op de parlementaire geschiedenis. Ook aan de overige ontvankelijkheidsgronden (voldoende overleg en nauwe band) is voldaan. Stichting BREIN wordt ontvankelijk verklaard in haar vorderingen en de zaak wordt verder verwezen naar de rol voor repliek en antwoord in reconventie. 

Vzr. Rechtbank Amsterdam 29 april 2021, IEF 19987, IT 3529; ECLI:NL:RBAMS:2021:2131 (Interreal tegen Trustpilot) Interreal heeft twee dochterondernemingen: Esteon en Scanler. Over beide zijn valse reviews op Trustpilot verschenen. Trustpilot schendt volgens Interreal haar zorgplicht, omdat zij te weinig maatregelen neemt tegen geplaatste valse reviews. Hiermee worden volgens Interreal klanten misleid. Interreal vordert van Trustpilot de NAW-gegevens van de schrijvers van deze valse reviews. De vorderingen van Interreal worden deels toegewezen voor zover de voorzieningenrechter aannemelijk acht dat bepaalde reviews inderdaad vals zijn. In de gevallen waarvoor geen concrete aanwijzingen zijn, wordt Trustpilot niet veroordeeld in het overleveren van de NAW-gegevens van de betreffende personen. 

Rechtbank Overijssel 24 februari 2021, IEF 19859, IT 3461, ECLI:NL:RBOVE:2021:1254 (Eisers tegen gedaagden) Een van de eisers heeft in 2014 opgetreden als mediator in een arbeidsgeschil tussen een van de gedaagden en haar toenmalig werkgever. Nadien bleek een gesprek tussen eiser en de werkgever te zijn opgenomen waaruit bleek dat de mediator allerlei denigrerende en onoorbare uitlatingen over gedaagde heeft gedaan in de richting van de werkgever. Daarop zijn door gedaagde diverse tuchtklachten tegen de mediator ingediend en heeft de mediator strafrechtelijk aangifte gedaan tegen gedaagde wegens verspreiding van de opname waarvoor gedaagde ook is vervolgd en is vrijgesproken. Eisers stellen dat sprake is van onrechtmatig handelen door gedaagden omdat zij jarenlang publiekelijk een hetze tegen hen voeren en wegens schending van de geheimhoudingsplicht uit de mediationovereenkomst door gedaagde. De rechtbank concludeert dat gedurende langere tijd sprake is geweest van een publiek debat en de uitlatingen van gedaagden zien op het zakelijk handelen van eiser als mediator. Niet genoegzaam is gebleken dat juist gedaagden bij de publieke berichtgeving een regisserende/aansturende rol zouden hebben vervuld. De vorderingen worden dan ook afgewezen.

Rechtbank Amsterdam 13 januari 2021, IEF 19703; ECLI:NL:RBAMS:2021:67 (MFR tegen Avrotros) Eiser is bedenker van de BioStabil 2000 en heeft dit samen met MFR geproduceerd en op de markt gebracht. De BioStabil is een zilveren of gouden ketting met hanger. De ketting zou genezende werking hebben door magnetisme en werd te koop aangeboden. AVROTROS besteedde op 8 maart 2004 aandacht aan de BioStabil in het televisieprogramma Radar in een van haar uitzendingen. Over deze uitzending werd eerder geprocedeerd, waarbij geoordeeld werd dat de uitzending niet onrechtmatig was. Beelden van deze uitzending zijn opnieuw uitgezonden op 4 januari 2010 als onderdeel van een jubileumuitzending en ook in een uitzending van 26 september 2016 is wederom kort aandacht besteed aan de BioStabil.

Hof Arnhem-Leeuwarden 22 december 2020, IEF 19677: ECLI:NL:GHARL:2020:10723 (X tegen BNN-VARA) BNN-VARA produceert het consumentenprogramma Kassa. In een uitzending van 2015 is aandacht besteed aan appellant en zijn bedrijf. Het item is gebaseerd op een klacht van mevrouw die in juli 2014 een tweetal matrassen bij het bedrijf heeft besteld, zeer gunstige voor mensen met rugklachten. In het item komt naar voren dat de matrassen niet worden geleverd. In het item wordt appellant daarom geïnterviewd in zijn privéwoning. Appellant heeft een verklaring voor recht gevorderd dat de uitzending onrechtmatig is. De kantonrechter heeft de vorderingen afgewezen. In hoger beroep is de vraag of BNN-VARA met het item in de uitzending van het televisieprogramma onrechtmatig tegenover appellant heeft gehandeld.

Rechtbank Midden-Nederland 9 november 2020, IEF 19667; IT 3363; ECLI:NL:RBMNE:2020:4838 (Eiser tegen Vereniging Investeer In Human) Medialogica is een programma dat wordt uitgezonden door Human. In het programma wordt onderzocht hoe publieke opinie tot stand komt. Op 26 mei 2020 is er een uitzending geweest met als thema de boerenprotesten en het stikstofdebat, en of dit kon omslaan in wantrouwen tegenover het RIVM en de overheid. In dat kader is eiseres geïnterviewd. Zij is freelance onderzoeksjournalist en heeft onderzoek gedaan naar de rekenmodellen die het RIVM gebruikt, die ten grondslag liggen aan het stikstofbeleid. Eiseres kan zich echter niet vinden in het beeld dat van haar is neergezet en vordert dat Human de reportage verwijdert. Human weerspreekt dat de uitzending onrechtmatig is. Om te oordelen of de publicatie onrechtmatig is, moeten twee maatschappelijke belangen worden afgewogen. Enerzijds, het recht op eerbiediging van de eer en goede naam en anderzijds het recht om met een programma publieke aandacht te kunnen vragen voor misstanden die de samenleving raken. Beoordeeld moet worden of de inhoud van de uitlatingen in het programma zodanig van aard is dat de aangevoerde bezwaren de verwijdering rechtvaardigen. De voorzieningenrechter komt tot het oordeel dat dit niet het geval is. De belangenafweging valt uit in het voordeel van de uitingsvrijheid.