"Het onderhavige teken bestaat uit de Engelse woorden ‘easy’ en ‘lawyer’. Het woord ‘easy’ betekent gemakkelijk. Het woord ‘lawyer’ laat zich vertalen als advocaat. Naar door appellant niet is bestreden, gaat het om twee bij het in aanmerking komend publiek in de Benelux bekende woorden. ‘Lawyer’ kan de aanduiding zijn van een kenmerk van diensten die bestemd zijn voor advocaten of die betrekking hebben op (de diensten van) een advocaat.

Ook het voorvoegsel ‘easy’ kan een kenmerk van de betrokken diensten aanduiden. Naar blijkt uit producties van het Bureau en door appellant niet is bestreden, is ‘easy’ in de Benelux gebruikelijk in samenstellingen. Het bergt dan in zich dat iets gemakkelijk, betaalbaar, begrijpelijk, eenvoudig te hanteren of gebruiksvriendelijk is. Beide bestanddelen zijn daarmee beschrijvend voor de betrokken diensten. Ook het teken zélf, met de letterlijke betekenis: gebruiksvriendelijke advocaat, kan dienen als een aanduiding voor diensten met betrekking tot een advocaat met het kenmerk dat zij gemakkelijk of gebruiksvriendelijk zijn.

Het teken verschilt daarbij niet merkbaar van de loutere som van zijn bestanddelen. Er is geen sprake van een teken dat een indruk wekt die voor de betrokken diensten ver genoeg is verwijderd van de indruk die uitgaat van de simpele aaneenvoeging van bestanddelen. De bestanddelen vormen niet een voor de betrokken diensten ongebruikelijke combinatie. Het gebruik van Engelse termen is ook voor diensten met betrekking tot advocaten in zwang, zeker waar diensten worden aangeboden op het Internet. Van een taalkundige vondst, of een ongebruikelijke wending in taalkundige zin is geen sprake. Het teken combineert woorden op een daarvoor gebruikelijke wijze, zonder begripsmatig, visueel of auditief de som van de afzonderlijke bestanddelen te ontstijgen.

Het teken EASYLAWYER is daarmee uitsluitend beschrijvend voor de diensten waarvoor het teken volgens appellant is bestemd en waarvoor het ook is ingeschreven. Aan het beschrijvend karakter van het teken in voormelde zin doet voorts niet af, dat – naar althans appellant aanvoert - de betrokken diensten niet zelf juridisch van aard zijn en (de diensten van) advocaten doorgaans niet eenvoudig of gebruiksvriendelijk zijn.

Tevergeefs verzoekt appellant in dit beroep de in het depot genoemde diensten van klasse 42 (‘Juridische diensten en bemiddeling’) te wijzigen in ‘bemiddeling’. Het Benelux-Gerechtshof heeft beslist dat de rechter in een procedure als deze geen kennis kan nemen van aanspraken die buiten de bestreden beslissing van het Bureau vallen of die niet aan het Bureau zijn voorgelegd. Op die grond heeft het Benelux-Gerechtshof geoordeeld dat een bevel tot inschrijving van een depot voor bepaalde waren of diensten van een bepaalde in het depot genoemde klasse niet mogelijk is indien het Bureau bij zijn beslissing tot weigering alleen de volledige klasse in aanmerking heeft genomen (arrest van 15 december 2003, ‘LANGS VLAAMSE WEGEN’, BIE 2004, 33 en NJ 2004, 347, alsmede HR 17 maart 2006, ‘EROTISCH HUISHOUDTEXTIEL’, LJN AV0657). D

Dit laatste is hier het geval. Het beroep van appellant op zijn brief van 17 februari 2005 faalt. Hij bepleit in die brief de inschrijving van het teken voor álle in het depot genoemde diensten, zonder daarin enige wijziging of beperking voor te stellen.

Het verzoek tot wijziging van het depot stuit af op een in de Benelux geldende beperking van de rechterlijke toetsing van beslissingen van het Bureau. Het is het hof ambtshalve bekend dat het Hof van Beroep te Brussel vragen van uitleg heeft voorgelegd aan het Hof van Justitie EG. Deze stellen aan de orde, hoe de bedoelde beperking zich verhoudt tot de hiervoor genoemde Richtlijn 89/104/EG (arrest van 30 mei 2005, ‘THE KITCHEN COMPANY’, aanhangig bij het Hof van Justitie als zaak C-239/05).

De vraag rijst of in verband daarmee de beslissing in deze zaak moet worden aangehouden. Het hof ziet daarvoor geen aanleiding. De door appellant beoogde wijziging maakt het teken niet minder beschrijvend voor de diensten waarvoor het volgens appellant is bestemd en die het depot ook na wijziging nog zou omvatten. De beoordeling van het teken EASYLAWYER zou door die wijziging niet anders uitvallen.

Het hof volgt appellant niet in zijn betoog dat het Bureau hem (in de bezwaarfase) onvoldoende in de gelegenheid heeft gesteld om tot nadere aanduiding van de diensten te komen.

Appellant stelt nog dat het teken inmiddels een bijzondere, eigen betekenis heeft gekregen door het gebruik dat daarvan is gemaakt. De stelling mist doel, nu appellant niet stelt en overigens niet is gebleken, dat het gaat om een betekenis in het normale spraakgebruik van het in aanmerking komend publiek, die los staat van de bestanddelen en die niet zelf beschrijvend is voor de betrokken diensten. Voor zover appellant zich er op zou willen beroepen dat het teken door het gebruik daarvan als merk is ingeburgerd faalt zijn betoog bij gebreke van een voldoende onderbouwing.

Het kan appellant voorts niet baten dat, zoals hij aanvoert, er Benelux-merken met het bestanddeel easy zijn, waarbij hij het Bureau willekeur verwijt. Het hof merkt op dat het voor een groot deel merken kan betreffen die zijn gedeponeerd vóór 1996 en die bijgevolg geen inhoudelijke toetsing hebben ondergaan.

Daartegenover valt te wijzen op de weigering van de tekens EASYTAP (kenbaar uit de beschikking van dit hof van 13 april 2000, zaak R98/443) en EASYBANK (kenbaar uit Hof van Beroep te Brussel, 1 september 2003, zaak 2001/AR 2075).

Beslissend is echter dat de inschrijvingen van andere tekens, al dan niet op gerechtelijk bevel, niet afdoen aan het gebrek aan onderscheidend vermogen van het onderhavige teken. Het hof dient het onderscheidend vermogen van het teken EASYLAWYER op zijn eigen merites en op basis van de toepasselijke regels te beoordelen. Van belang is dat de aard van de inhoudelijke toetsing van het gedeponeerde teken aan de in artikel 6bis, eerste lid, BMW vermelde criteria meebrengt dat daarbij algemene rechtsbeginselen, zoals het verbod op willekeur, geen bepalende rol kunnen spelen (Benelux-Gerechtshof 29 november 2001, ‘POSTKANTOOR’, BIE 2002,14). Het verwijt van willekeur snijdt in zoverre geen hout.

Uit het voorgaande vloeit voort dat het teken louter beschrijvend is voor de betrokken diensten en – mitsdien - elk onderscheidend vermogen mist voor die diensten in de zin van artikel artikel 6bis, eerste lid, onder c en onder b BMW. De inschrijving van het teken zou voorts niet stroken met het algemeen belang, dat er mede in bestaat dat beschrijvende tekens voor alle marktdeelnemers vrij beschikbaar blijven om de kenmerken van hun waren en diensten aan te duiden."

De slotsom is dat het verzoek van [appellant] zal worden afgewezen.

Lees de beschikking hier. Depot woordmerk hier. Geregistreerd beeldmerk hier.

Rechtbank Amsterdam, 6 april 2006, 337197 / KG 06-420, X B.V. tegen Uitgeversmaatschappij De Telegraaf B.V. (Met dank aan Karsten Gilhuis, Houthoff Buruma)

Een zaak over een beweerdelijk onrechtmatige publicatie en een beroep op art. 843a Rv om een geluidsband op te eisen.

De Telegraaf schrijft een artikel over vermeende criminele praktijken van een directeur van een financiële dienstverlener. Dit artikel heeft als kop (onder andere) “Criminele opdrachten van top adviesbureau op band”. Volgens dit artikel zou één van de twee huidige directeuren opdracht hebben gegeven de auto van een voormalig directeur, waar onenigheid mee is ontstaan, te stelen en hem vervolgens te mishandelen. De financiële dienstverlener ontkent deze feiten, eist rectificatie en eist de geluidsband op waar het artikel mede op is gebaseerd. Voorzieningenrechter Poelmann vindt echter dat de publicatie ook steun vind in het overige feitenmateriaal en oordeelt dat de publicatie niet onrechtmatig is. De vordering tot rectificatie wordt afgewezen. Ook heeft De Telegraaf in dit geval geen exhibitieplicht op grond van art. 843a Rv. De vordering ter opeising van de geluidsband wordt ook afgewezen.

Met betrekking tot de onrechtmatige publicatie:

De Telegraaf baseert zich deels op een anonieme bron (namelijk de geluidsband verkregen van een anonieme bron). Omdat De Telegraaf de een anonieme bron geheim wil houden en weigert om de geluidsbanden te laten horen zal zij op een andere wijze moeten aantonen dat de door haar geuite beschuldigingen een grondslag hebben in het beschikbare feitenmateriaal.

“In het onderhavige geval wordt de publicatie, althans gedeeltelijk, ondersteund door het feit dat bij de politie tegen [de Directeur, red.] door meerdere personen aangifte is gedaan, onder andere wegens bedreiging en dat de politie deze aangiften onderzoekt.” Dit wordt niet betwist door de gedaagden. Daarnaast staat vast dat er in de periode dat de in de publicatie genoemde feiten hebben voorgedaan een conflict was tussen de directeuren.

“Dit alles in aanmerking genomen, kan niet worden gezegd dat sprake is van een lichtvaardige verdachtmaking door De Telegraaf. Gelet op het feit dat X een groot bedrijf in de financiële dienstverlening is, waarbij de integriteit van de bestuurders van groot belang is, prevaleert het belang van De Telegraaf om zich informerend en waarschuwend uit te laten opdat het publiek wordt voorgelicht over mogelijke misstanden in dat bedrijf boven het belang van X om verschoond te blijven van verdachtmakingen.”

Met betrekking tot artikel 843a Rv oordeelt Poelmann:

“De vordering tot afgifte van de geluidsopname of een kopie ervan baseert X op artikel 843a Rv. Met de Telegraaf is de voorzieningenrechter van oordeel dat uit dit artikel niet voortvloeit dat op haar de in genoemd artikel bedoelde exhibitieplicht rust. Mogelijk heeft X belang bij afgifte van de band waarop De Telegraaf haar artikel onder meer heeft gebaseerd, maar dat is voor toewijzing van de vordering op grond van genoemd wetsartikel niet voldoende”.

Lees het vonnis hier.

Hof Amsterdam, 9 maart 2006, rolnr. 2192/03, Van Gasteren tegen Pamela Hemelrijk. (Met dank aan Otto Volgenant, Kenedy van der Laan).

Van Gasteren heeft een ‘oorlogsverleden’ en heeft in het verleden regelmatig de media opgezocht om zijn daden uit te leggen. Enige zeer kritische reacties hierop in het Parool zijn door het Hof Amsterdam (26 augustus 1993) afgedaan als onrechtmatige publicatie.

In 1998 wilde Pamela Hemelrijk een column aan het oorlogsverleden van Van Gasteren wijden. De hoofdredactie wilde deze column echter niet plaatsen vanwege de uitspraak uit 1993. Pamela was het hier niet mee eens en maakte dat wereldkundig door een open brief aan de Hoge Raad te schrijven, die zij verstuurde aan diverse landelijke dagbladen. “Ik schrijf u over een onderwerp dat ik, als ik de juristen mag geloven, nooit meer kan aanroeren. Nou ja, ik kan het wel doen, maar aldus die juristen, dan krijg ik onmiddellijk een proces met dikke vette schadeclaim aan mijn broek, dat ik gegarandeerd ga verliezen.” Vervolgens gaat Pamela Hemelrijk in de open brief in detail in op het oorlogsverleden van Van Gasteren.

De bodemrechter die deze zaak in eerste instantie beoordeelde (Rb. Amsterdam 16 juli 2003, zie hier) was op de hand van Pamela en oordeelde dat de brief een column betrof, waar minder strenge journalistieke eisen voor gelden. Nu is het hof aan de beurt:

“Naar het oordeel van het hof dient de open brief te worden beschouwd als een perspublicatie, nu Hemelrijk immers bedoeld heeft hiermee in de openbaarheid te treden.”

De rechtbank heeft de open brief volgens het hof terecht gelijk gesteld aan een column, aan welke uitingsvorm niet (dezelfde) hoge eisen mogen worden gesteld als aan onderzoeksjournalistiek. Dit in tegenstelling tot de artikelen over Van Gasteren in het Parool. Daarnaast straft het hof de publiciteitzoekerij van Van Gasteren als volgt af:

"Omdat Van Gasteren zelf nog recentelijk de publiciteit had gezocht en de indruk had gewekt geheel gerehabiliteerd te zijn heeft Van Gasteren zelf over zich afgeroepen dat een kritische toeschouwer – zoals hemelrijk – zicht genoodzaakt voelde deze misstand aan de kaak te stellen en mocht zij dat naar het oordeel van het Hof ook doen". De open brief betreft geen onrechtmatige publicatie, aldus het hof.

Lees het arrest hier.

- Rechtbank Amsterdam, 30 maart 2006, LJN: AV7661, Van Gasteren tegen Uitgeverij Luitinhg-Sijthoff B.V.

De voorgenomen publicatie van gedaagde auteur, getiteld “De dood van een onderduiker” over het oorlogsverleden van Van Gasteren is niet onrechtmatig jegens Van Gasteren omdat de publicatie geen ongefundeerde beschuldigingen bevat die geen basis vinden in de beschikbare feiten, aldus de voorzieningenrechter te Amsterdam. "Het recht op vrijheid van meningsuiting van de schrijver dient daarom in dit geval zwaarder te wegen dan het recht op privacy van de Amsterdammer in verband met de dood van de onderduiker."

Lees het vonnis hier.

De exploitant maakt inbreuk op het merkrecht van Provident, vindt de christelijke site. „De naam is misleidend", aldus OneWayredacteur Chris Algra in een woensdag verstuurd persbericht. „We hebben niets met deze pornosite te maken. OneWay is al sinds 1996 een begrip in christelijk Nederland. Mensen verwachten een christelijke site aan te treffen als ze iets met "oneway" intoetsen. Dit is vervelend voor alle mensen die ongewild op de verkeerde website uitkomen, maar ook schadelijk voor onze goede naam.". Provident heeft inmiddels een sommatie naar SY Web-Invest verstuurd en overweegt naar de SIDN-arbitragecommissie te stappen, indien de domeinnaam niet wordt overgedragen.

Uit het merkregister blijkt overigens niet van een geregistreerde merknaam van Provident. Wel heeft Provident de naam 'OneWay' als handelsnaam in het handelsregister ingeschreven. Voorts heeft SY Webinvest de domeinnaam 'geparkt' en verwijst ze niet meer naar pornografische sites.

Lees hier en hier meer.

Van kopijrecht naar auteursrecht.  VVA Ledenvergadering 19 mei 2006

Plaats: KNAW, Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam

Onderwerpen:

Ter gelegenheid van de verschijning van de uitgave van de parlementaire geschiedenis van de Auteurswet van 1881 en het wetsontwerp van 1884 tot regeling van het auteursrecht op beeldende kunst wijdt de Vereniging voor Auteursrecht het wetenschappelijke gedeelte van de jaarvergadering aan de geschiedenis van het auteursrecht.

De wet van 1881 betekende een belangrijke stap vooruit: Van kopijregt naar auteursrecht. Maar vooral van gedrukt werk. Waarom? En waarom kwam het wetsontwerp van 1884 niet verder dan een ontwerp? Welke gevolgen had dat voor beeldende kunstenaars in een tijd waarin de fotografie opkwam en allerlei nieuwe reproductietechnieken hun intrede deden? Waarom duurde het tot 1912 voor Nederland partij werd bij de Berner Conventie? Waarover gingen de discussies in Tweede en Eerste Kamer? En, belangrijk voor de jurist van vandaag, hoe lopen de lijnen van toen naar nu? Op deze en andere vragen en onderwerpen gaan vier sprekers in.

Programma wetenschappelijk gedeelte:

13.30 – 13.35
Opening      De voorzitter, prof. mr A.A. Quaedvlieg

13.40 – 13.50:          
Inleiding mr R. Klomp
 Voorzitter studiecommissie Rechtsgeschiedenis

13.50 – 14.10: 
Voordracht mevr. mr M. Reinsma   

14.15 – 14.35:
Voordracht      mr D. Peeperkorn

14.40 – 15.00: 
Voordracht      dr. mr R.M. Verhoogt

15.00 – 15.30  Pauze

15.35 – 15.55:
Voordracht      prof. mr J.H. Spoor

16.00 – 16.30:      
Gelegenheid tot het stellen van vragen   allen

16.30 – 17.00:
Aanbieding 1e exemplaar boek aan de ‘auctor intellectualis’ van de uitgave, mr  L. de Vries

17.00 – 18.00 Borrel
N.B. Voor het wetenschappelijk gedeelte van deze vergadering zijn tevens de leden van Vereniging voor Kunst Cultuur Recht uitgenodigd.

Lees hier meer.

Het gaat hier om de zogenoemde OEM-software: dit is software die wordt meegeleverd bij hardware. Kenmerkend volgens Microsoft is dat die software is gebonden aan de hardware waarmee de software is verkocht. Met uitzondering van OEM-software die wordt meegeleverd bij een computer, maar daarop nog niet is geïnstalleerd en die zich nog in zijn geheel in de oorspronkelijke verpakking bevindt, mag volgens de stellingen van Microsoft OEM-software niet worden doorverkocht.

Castania c.s. betoogt dat Microsoft wel degelijk losse Echtheidscertificaten op de markt brengt. Dat geldt vooral voor OEM-software, waarbij producenten van hardware losse Echtheidscertificaten van Microsoft kunnen verkrijgen. Nu Microsoft die Echtheidscertificaten ook op die manier in het verkeer brengt, mogen ze ook als zodanig worden doorverhandeld. Castania c.s. betoogt dat sprake is van uitputting van het merkenrecht, zodat overheveling van de licentie van de ene persoon of computer naar de andere toegestaan is.

Verder verwijst Castania c.s. naar artikel 12b Auteurswet op grond waarvan het in het verkeer brengen van een exemplaar van een verzameling geen inbreuk op het auteursrecht oplevert indien al eerder een exemplaar van die verzameling in het verkeer is gebracht.

Castania c.s. betwist ook te hebben gehandeld in strijd met de merkenrechten van Microsoft: het gaat om producten die vrij verhandelbaar zijn en Microsoft maakt misbruik van haar machtspositie. Ten slotte stelt Castania c.s. dat Microsoft zich schuldig maakt aan koppelverkoop, hetgeen verboden is.

De verweren van Castania c.s. falen. Daarbij wordt als uitgangspunt genomen dat Echtheidscertificaten zijn bedoeld om de echtheid van de geleverde software te garanderen en niet als een licentie zijn te beschouwen. Een Echtheidscertificaat wordt door of vanwege Microsoft steeds in combinatie met een handboek, de licentieovereenkomst en de software (al dan niet geïnstalleerd op een computer) in het verkeer gebracht en is niet bedoeld om los verhandeld te worden. Gesteld noch gebleken is welk doel gediend zou worden met het verhandelen van losse Echtheidscertificaten anders dan dat hiermee de handel in illegale software wordt gefaciliteerd. Immers met een Echtheidscertificaat wordt het mogelijk ongeautoriseerde kopieën of niet van Microsoft afkomstige software als van Microsoft afkomstig voor te wenden. De stelling van Castania c.s. dat zij zelf nooit vervalste software in het economisch verkeer heeft gebracht en dat het de verantwoordelijkheid van de afnemer van de Echtheidscertificaten is wat hij daarmee doet, doet aan het voorgaande niet af. Door de verkoop van losse Echtheidscertificaten wordt naar de buitenwereld immers de indruk gewekt dat het gaat om licenties, hetgeen, zoals Microsoft heeft gesteld, niet het geval is.

Van uitputting van het merkenrecht is evenmin sprake: uitputting ziet immers op het in het verkeer brengen van een bepaald exemplaar en hier kan onder exemplaar uitsluitend worden begrepen een compleet softwarepakket, bestaande uit een Echtheidscertificaat, software, handleiding en licentieovereenkomst. Door slechts onderdelen van zo’n exemplaar (zonder toestemming van Microsoft) verder te verspreiden, wordt inbreuk gemaakt op het merkenrecht van Microsoft, omdat sprake is van een gewijzigd exemplaar.

Gelet op het voorgaande gaat het beroep van Castania c.s. op uitputting van de auteursrechten van Microsoft evenmin op: er is immers sprake van een nieuwe vorm van openbaarmaking. Daarvoor heeft Castania c.s. de toestemming van Microsoft nodig, die zij niet heeft.

Castania c.s. stelt verder dat een OEM-pakket moet worden beschouwd als een verzameling van werken als bedoeld in artikel 10 lid 3 Auteurswet. Vervolgens stelt Catania c.s. dat nu Microsoft zelf losse Echtheidscertificaten en handleidingen in het verkeer brengt, het anderszins in het verkeer brengen van losse Echtheidscertificaten geen inbreuk op het auteursrecht opleveren.

Het beroep op artikel 12b Auteurswet wordt verworpen. Anders dan Catania c.s. betoogt, moet een OEM-pakket niet als een verzameling, maar als één werk worden beschouwd. Door een Echtheidscertificaat afzonderlijk van de overige bestanddelen van een OEM-pakket te verhandelen, wordt niet een exemplaar van een verzameling verhandeld, maar wordt de toestand van het pakket veranderd, omdat wezenlijke onderdelen daarvan ontbreken. De verdere verspreiding daarvan is in strijd met de auteursrechten van Microsoft.

Castania c.s. heeft voorts aangevoerd dat Microsoft misbruik maakt van haar machtspositie op de markt van personal computers door gebruik te maken van koppelverkooptechnieken. Dit betoog faalt eveneens, aangezien van koppelverkoop slechts sprake kan zijn indien twee of meer op zich zelf staande producten uitsluitend in onderlinge samenhang te koop worden aangeboden. Het Echtheidscertificaat zoals door Microsoft bedoeld, is geen op zich zelf staand product.

De conclusie is dan ook dat het leveren van losse Echtheidscertificaten al dan niet in combinatie met niet-bijbehorende software, onrechtmatig jegens Microsoft is en dat daarnaast inbreuk wordt gemaakt op de auteurs- en merkenrechten van Microsoft.

De rechtbank is van oordeel dat uit de door Microsoft overgelegde voldoende blijkt dat Stocks losse Echtheidscertificaten heeft verkocht aan License Express onder de noemer “licentie”. Stocks mag dan stellen dat de facturen betrekking hebben op Echtheidscertificaten met software-cd’s, maar die stelling sluit niet aan op de vermelding op de facturen. Immers op sommige facturen staat de geleverde software apart vermeld. De berekende prijzen van de licenties sluiten aan op de prijzen die zijn vermeld in de prijslijsten van Castania.

Zelfs als Stocks wel Echtheidscertificaten heeft verkocht in combinatie met software-cd’s, doet zulks niet af aan de onrechtmatigheid, omdat die cd’s niet behoorden bij de Echtheidscertificaten. Voor wat betreft Castania geldt dat niet is gebleken dat zij daadwerkelijk losse Echtheidscertificaten (al dan niet in combinatie met software-cd’s) heeft verhandeld. Castania was echter wel van plan om tot verhandeling van Echtheidscertificaten al dan niet in combinatie met software-cd’s over te gaan zodra zij hiertoe de mogelijkheid zou hebben.

Van vereenzelviging is i.c. geen sprake. Vereenzelviging is het volledig wegdenken van de identiteitsverschillen tussen de rechtssubjecten. Daarvan kan slechts in zeer uitzonderlijke gevallen sprake zijn. Het is aan Microsoft om te stellen en te bewijzen dat van dergelijke uitzonderlijke omstandigheden sprake is, waarbij de enkele verwevenheid tussen de rechtssubjecten onvoldoende is om hen met elkaar te vereenzelvigen. Vooral van belang zijn de motieven van de verschillende rechtspersonen om hun formele identiteitsverschil in stand te laten. De rechtbank is van oordeel dat Microsoft dienaangaande onvoldoende heeft gesteld. Uit de omstandigheden die Microsoft naar voren heeft gebracht, blijkt weliswaar van een verwevenheid tussen Castania en Stocks, maar dat is, zoals uit het voorgaande blijkt, onvoldoende.

Lees het vonnis hier.