Octrooirecht  

HvJ EU 6 februari 2017, IEF 16569; IEFbe 2080; LS&R 1424; C-681/16 (Pfizer tegen Orifarm) ABC. Octrooirecht. Verzoekster is een in IER gevestigde onderneming van het Pfizer-concern. Zij is in het octrooiregister ingeschreven als houdster van een ABC dat is 31-03-2006 afgegeven door het DUI patentbureau voor het in DUI geldende basisoctrooi (voor TNF-bindende eiwitten), in 1989 afgegeven aan AHP Manufacturing en vervallen op 31-08-2010. Het ABC beschermt Etanercept (werkzame stof van het geneesmiddel Enbrel) en geldt als vergunning voor het in de handel brengen. De eerste vergnning voor Enbrel is op 01-02-2000 in ZWI afgegeven en zo geldig voor de EU. Het ABC was in DUI geldig tot 01-02-2015, en na een ‘pediatrische verlenging’ (Vo. 1901/2006) tot 01-09-2015 niet meer geldig. Verweerster (Orifarm in Leverkusen/DUI) maakt deel uit van de DEN Orifarm groep, actief in de parallelimport (uit landen waar de prijzen lager liggen). Zij maakt bij brief van 27-06-2013 aan verzoekster haar voornemen bekend parallelimport te beginnen vanuit EST en LET, en later ook uit andere NLS (BUL, KRO, LIT, POL, ROE, SLW, SLV, TSJ en HON). In april 2015 ontdekt verzoekster op de DUI markt verpakkingen waarop verweerster als parallelimporteur wordt genoemd. Zij start een procedure waarin zij betoogt dat verweerster het ABC heeft geschonden en verzoekt om informatie, terugroeping en vernietiging alsook om vaststelling van de schadevergoedingsplicht. Zij is van mening dat de regelingen van de specifieke mechanismen, die zijn opgenomen in de toetredingsakten van de NLS, op het onderhavige geval van toepassing zijn waardoor verweerster zich niet op het argument van uitputting kon beroepen. Verweerster stelt dat de specifieke mechanismen om verschillende redenen niet van toepassing zijn. (zie de noot van de vertaler onderaan pagina 4 voor wat betreft het verschil in de DUI versie van de toetredingsakten van de begrippen “Besonderen Mechanismus” en “Speziellen Mechanismus”.) Gestelde vragen:

1. Kan degene aan wie een aanvullend beschermingscertificaat is verleend voor de Bondsrepubliek Duitsland zich op de regelingen van de specifieke mechanismen beroepen om te verhinderen dat producten uit de nieuwe lidstaten Tsjechië, Estland, Letland, Litouwen, Hongarije, Polen, Slovenië, Slowakije, Roemenië, Bulgarije en Kroatië (bijlage IV bij de toetredingsakte van 2003, PB 2003, L 236, blz. 797, zoals gewijzigd bij PB 2004, L 126, blz. 4, voor Estland, Letland, Litouwen, Polen, Slovenië, Hongarije, Slowakije en Tsjechië; deel I, bijlage V, punt 1, van de toetredingsakte van 2005, PB 2005, L 157, blz. 268, voor Roemenië en Bulgarije; bijlage IV bij de toetredingsakte van 2011, PB 2012, L 112, blz. 60, voor Kroatië) in de Bondsrepubliek Duitsland worden ingevoerd, wanneer het aanvullende beschermingscertificaat in de Bondsrepubliek Duitsland werd aangevraagd op een tijdstip waarop in die nieuwe lidstaten (die toen nog toetredende landen waren) al regelingen bestonden voor de verkrijging van een dergelijk aanvullend beschermingscertificaat, maar een dergelijk certificaat in die staten niet kon worden aangevraagd door of verleend aan de houder van het voor de Bondsrepubliek Duitsland afgegeven beschermingscertificaat, aangezien deze in de betrokken staten niet beschikte over een basisoctrooi, wat nodig was om een aanvullend beschermingscertificaat te kunnen verkrijgen?

Vzr. Rechtbank Gelderland 30 januari 2017, ECLI:NL:RBGEL:2017:550 (Secmatix tegen Noviotech) Octrooirecht. Contractenrecht. Secmatix ontwikkelt producten voor geneesmiddelenonderzoek en heeft voor een nieuw molecuul, polyisocyanopeptide (PIC), een octrooi aangevraagd: "Method for the preparation of high molecular weight oligio(alkylene glycol) functionalized polisocyanopeptides". Aan gedaagde is een licentie afgegeven om de PIC-technologie te gebruiken voor het verrichten van research en development, alsmede de vervaardiging en verkoop van producten onder gebruikmaking van de technologie. Secmatix stelt dat NovioTech in strijd met de Company Sublicense Agreement (CSA) en termsheet PIC heeft laten produceren en voor welke toepassing(en) vertrouwelijke informatie aan Novioponics en Syncom heeft verstrekt met voor de productie van PIC’s. NovioTech betwist dat gemotiveerd en stelt dat Syncom een eigen procedé heeft ontwikkeld dat geheel afwijkt van het procedé uit de octrooiaanvraag. Het is goed mogelijk dat NovioTech gebruik heeft gemaakt van informatie om PIC’s te produceren, maar het is ook denkbaar dat er een ander procédé is ontwikkeld of informatie openbaar toegankelijk is, via tijdschriftartikelen en de gepubliceerde octrooiaanvraag. Toewijzing van enig deel van het gevorderde op dit punt zou ertoe kunnen leiden dat NovioTech genoopt zou kunnen worden vertrouwelijke informatie over dat procedé prijs te geven aan Secmatix. De vordering tot nakoming van CSA en termsheet, onder meer inhoudende het overleggen van stukken en het houden van een audit, wordt afgewezen.

Hogere voorziening HvJ EU 25 november 2016, IEF 16559; IEFbe 2077; C-611/16 P (Xellia c.s. tegen Europese Commissie) en vgl. C-586/16 P (Sun Pharmaceutical) Octrooirecht. Mededingingsrecht. Beperking markttoegang vanwege bestaande octooirechten. Tot staving van de hogere voorziening voeren rekwirantes negen gronden aan, gebaseerd op onjuiste rechtsopvattingen van het Gerecht. Het Gerecht heeft de verkeerde juridische maatstaf toegepast om te beoordelen of Alpharma een potentiële concurrent was in de context waarin haar producten inbreuk maakten op Lundbecks octrooien. Bij het ontbreken van bewijs dat Lundbecks octrooien zwak waren, moeten de octrooien worden vermoed geldig te zijn en moet toetreding tot de markt met een inbreukmakend product worden geacht onwettig zijn.

Hoewel het Gerecht erkent dat Alpharma pas vlak voor de schikking ontdekte dat Lundbecks octrooi zou worden verleend en dat haar producten inbreuk maakten op Lundbecks octrooien, heeft het verzuimd te beoordelen of de Commissie had bewezen dat toetreding tot de markt voor Alpharma een economisch haalbare strategie bleef in het licht van deze bijkomende belemmeringen voor toegang. In plaats daarvan steunde het Gerecht op bewijs dat niet in het litigieuze besluit was genoemd en heeft het ten onrechte de bewijslast naar rekwirantes verschoven, opdat zij de stelling van de Commissie weerleggen dat Alpharma een potentiële concurrent was.

Rechtbank Amsterdam 25 januari 2017, IEF 16548 (OraSure tegen Utermöhlen) Geen onrechtmatig gebruik van knowhow door Utermöhlen. Afwijzing vordering OraSure na deskundigenbericht. Bij tussenvonnissen [IEF 15360 en IEF 15808] wordt bepaald dat een deskundige moet beantwoorden of de productie zonder geheime knowhow mogelijk is: "Is het voor de productie van Cryo Professional door Utermöhlen noodzakelijk dat zij beschikt over kennis die niet kan worden ontleend aan het octrooischrift of andere openbare bronnen dan wel door een goed ingevoerde vakman betrekkelijk eenvoudig uit de bestudering van de Histofreezer-producten en uit de stand van de techniek kan worden afgeleid?" De deskundige beantwoordt deze vraag ontkennend; het is NIET noodzakelijk andere kennis te hebben. Van ongeoorloofd gebruik van knowhow door Utermöhlen is geen sprake geweest. Vorderingen worden afgewezen. Het door OraSure gelegde conservervatoire beslag tot afgifte wordt opgeheven.

Hof Den Haag 17 januari 2017, IEF 16527; ECLI:NL:GHDHA:2017:148 (Remu Oy tegen Knoop Machinery) Octrooirecht. Remu is houdster van EP1727687 B1 voor een 'Pontonsamenstel met rupsbanden'. De rechtbank [IEF 12214] oordeelt dat de gemiddelde vakman op basis van zijn algemene vakkennis tot een met behulp van aandrijfmiddelen, zoals hydraulische cilinders uitschuifbaar onderstel zou komen om aldus het hiervoor geformuleerde probleem op te lossen, dan wel, dat hij zonder meer de oplossing van het octrooi bereiken zodra hij literatuur raadpleegt. De enkele door Remu gestelde omstandigheid dat in de markt lange tijd behoefte bestond aan een inrichting volgens het octrooi (‘longfelt need’), is onvoldoende om tot een ander oordeel te komen. Het hof bekrachtigt de bestreden vonnissen, vernietigt conclusies 2-4 en 7-9 van het Nederlandse deel en heft het gelegde conservatoir beslag op. Het hof verklaart zich onbevoegd om kennis te nemen van de schadevergoedingsvordering.

Vzr. Rechtbank Den Haag 6 januari 2017, IEF 16488; ECLI:NL:RBDHA:2017:110 (DSM tegen Novozymes c.s.) Octrooirecht. DSM houdster EP1954808B1 met als titel 'Enzyme preparation yielding a clean taste', te vertalen als ‘Enzympreparaat dat geen bijsmaak opleverd’. De oppositieafdeling van het EOB heeft de nietigheidsverweren van Du Pont en Novozymes gepasseerd en het octrooi in stand gehouden conform het derde hulpverzoek. Er is hoger beroep bij de TK ingesteld. Het octrooi is conform het derde hulpverzoek beperkt tot melk die gesteriliseerd is door middel een zogenoemde UHT (Ultra Hoge Temperatuur)-behandeling. Deze melk wordt hierna aangeduid als UHT-melk. De voorzieningenrechter verbiedt Novozymes c.s. om in Nederland en alle overige landen waar het octrooi van kracht is, met uitzondering van Duitsland en Frankrijk, indirect inbreuk te maken op de gewijzigde conclusies van EP 808, waaronder aanbieden of leveren van Lactozym® Pure voor de toepassing in het betreffende land van een werkwijze/gebruik voor de productie van UHT-melk. Opgaveplicht en recall.

Rechtbank Den Haag 4 januari 2017, IEF 16484, LS&R 1409; ECLI:NL:RBDHA:2017:131 (Coloplast tegen Medical4you) Octrooirecht. Procesrecht. Coloplast is houdster van EP1145729B1 voor een gebruiksklaar urinekathetersamenstel (dochter van EP398). EP729 is gewijzigd in stand gelaten bij de EOB oppositiedivisie, maar in beroep bij de TKB zijn het (ook in de Nederlandse procedure voorliggende) hoofd- en hulpverzoek herroepen. De TKB zal later beslissen over de geldigheid van twee resterende hulpverzoeken. Coloplast heeft na pleidooi haar eis gewijzigd en deze twee hulpverzoeken ingebracht in de - door haar gekozen - Nederlandse VRO-procedure. Dat is in strijd met de goede procesorde, mede gelet op het versnelde karakter van de VRO-procedure. Het verzoek tot schorsing totdat de TKB definitief heeft beslist, wordt geweigerd, nu partijen eerder te kennen gaven op korte termijn een vonnis te willen. De grondslag voor Coloplast's vorderingen is komen te ontvallen doordat zij zich niet langer op het hoofdverzoek en hulpverzoek beroept. In reconventie worden conclusie 1, en een aantal volgconclusies vernietigd nu Coloplast de geldigheid daarvan niet langer verdedigt. Proceskostenveroordeling jegens Coloplast vastgesteld op €92.500 (in conventie) en €92.500 (in reconventie).

Rechtbank Den Haag 4 januari 2017, IEF 16483; ECLI:NL:RBDHA:2017:4 (Rasco c.s. tegen Aebi Schmidt) Octrooirecht. Niet nietig. Verbod. Verantwoording. Recall. Aebi Schmidt is houdster van EP0995838 voor een 'vrachtwagen met een daarop afneembaar opgebouwd opzetwerktuig'. Rasco legt zich toe op het ontwerp, de productie en de verkoop van zoutstrooiers, sneeuwploegen, en maaimachines en heeft een opzetstrooiwerktuig aan de Roteb verkocht. Het octrooi is nieuw, en ook de inventiviteitsaanval op basis van DE220 in combinatie met NL464 en/of DE372 strandt. Rasco c.s. heeft de combinatie aangeboden en heeft het opzetstrooiwerktuig geleverd voor toepassing van de uitvinding aan partijen die daartoe niet gerechtigd zijn, terwijl zij weet dat dit opzetstrooiwerktuig voor die toepassing geschikt of bestemd is, alles in de zin van artikel 73 ROW. Door de combinatie en het opzetstrooiwerktuig aan te bieden is er direct en indirect inbreuk gemaakt op EP 838. De recall levert geen inbreuk op. Het onder zich houden van teruggestuurde opzetstrooiwerktuigen wederom inbreuk zou maken, omdat het in voorraad houden van een wezenlijk bestanddeel in de zin van artikel 73 ROW geen voorbehouden handeling is (slechts het aanbieden en leveren wordt door artikel 73 bestreken).

Hof Den Haag 27 december 2016, IEF 16477 (HTW Infiltratietechniek tegen Permavoid) Octrooirecht. Geen (in)directe inbreuk. Het Maankwarter: Het piepschuim als ondergrond dient ter isolatie van de onderliggende supermarkt, en de boxen dienen als drukverdelende fundering. HTW wist niet beter dan dat het ging om plaatsen van kratten op gietasfalt. De laag piepschuim is om zijn isolerende werking voorgeschreven niet als 'ondergrond' uit EP 1 311 727 B1. Er kan niet worden aangenomen of bewezen worden geacht dat met het aanbieden en aanbrengen van de Varioboxen in het trottoir, is voldaan aan het element van EP727 dat er sprake is van een door voertuigen te berijden wegdek(funderings)constructie in het project Makasserplein (Amsterdam). De bomengranulaat in Best en Roermond levert geen bijdrage aan de opvang van verkeerskrachten. Het octrooi geeft geen monopolie op het gebruik van het krattensysteem als funderingsvervanger, maar alleen op het gebruik als enige vervanger van een complete fundering zonder andere dragende laag. Ook in het productie 8-project is er geen dreiging van nadere inbreuk dat een maatregel is gerechtvaardigd. Het hof vernietigt het vonnis [IEF 14527] en veroordeelt Permavoid in de proceskosten in eerste aanleg (€58.916,52) en in het hoger beroep (€110.000,-).

Vzr. Rechtbank Gelderland 19 december 2016, IEF 16459; ECLI:NL:RBGEL:2016:6856 (Continental Bakeries-Haust en Tempels (en Bolletje)) Octrooirecht. Mededingingsrecht. FRAND. Tempels is uitvinder van een randinkeping waarmee platte baksels (beschuit) uit een strakke rolverpakking kunnen worden gehaald. Uit 4.17: Continental Bakeries (CB) wil meeliften op en heeft Tempels benaderd om alsnog in onderhandeling te gaan over een licentie. Tempels, een gepensioneerde burger van 77 jaar oud, heeft toen vanwege gezondheidsproblemen, eerst van zijn vrouw en daarna ook van hemzelf, om uitstel gevraagd. Daarop wilde CB niet wachten en heeft toen een vernietigingsprocedure aangekondigd en van Tempels, ter voorkoming daarvan, een licentie om niet geëist. Dit kon bepaald niet FRAND (fair, reasonable and non discriminatory) worden genoemd, niet jegens Tempels, die zijn rechten niet hoeft prijs te geven, en zeker ook niet jegens de bestaande licentiehouders, die de markt hebben gecreëerd en wel een vergoeding voor hun licentie betalen. Toen Tempels hier niet op inging, heeft CB overeenkomstig haar dreigement een procedure bij de rechtbank Den Haag aanhangig gemaakt waarin vernietiging van het octrooi werd gevorderd. Nadat de rechtbank Den Haag [IEF 16151] de vordering van CB had afgewezen is Continental Bakeries de onderhavige procedure gestart en eist zij hierin een licentie, thans wel op FRAND-voorwaarden, op grond van het mededingingsrecht.