IRDA en Thuiskopie zijn vervolgens in een juridische strijd over de verdeling van de thuiskopiegelden verwikkeld geraakt waarin IRDA uiteindelijk aan het langste eind trok. Thuiskopie diende aan IRDA een bedrag van iets meer dan EUR 1.000.000,- aan thuiskopiegelden over te maken.

Op 9 november 2007 hebben SENA en NORMA zich per brief gezamenlijk tot alle uitvoerende kunstenaars in Nederland gewend. In deze brief worden allerlei uitingen gedaan die volgens IRDA misleidend en onjuist zijn.  Zo wordt de IRDA door SENA en NORMA aangewreven dat zij de afgelopen vier jaar geen gelden meer heeft geïncasseerd en verdeeld, maar wel de positie van de uitvoerende kunstenaars wel ernstige schade heeft toegebracht. Ook worden de uitvoerende kunstenaars opgeroepen hun aanmelding bij IRDA op te zeggen.

IRDA vordert in kort geding onder meer een verbod en rectificatie van de misleidende en onjuiste uitingen in de brief van de SENA en NORMA. Deze vorderingen worden door de Voorzieningenrechter toegewezen. Een aantal uitingen in de gewraakte brief acht de Voorzieningenrechter inderdaad misleidend dan wel onjuist.

De Voorzieningenrechter oordeelt vervolgens dat het belang van IRDA om in de concurrentie om de gunst van de deelnemende kunstenaar gevrijwaard te blijven van onjuiste en onrechtmatige berichtgeving over IRDA, haar posities en prestaties zwaarder wegen dan het belang van NORMA en SENA bij hun aanspraak op vrijheid van meningsuiting. Het opgelegde verbod en rectificatie leveren een beperking op van de vrijheid van meningsuiting in de zin van artikel 10 lid 2 EVRM die in dit geval als op de wet gegrond, in een democratische samenleving noodzakelijk wordt geacht ter bescherming van de gerechtvaardigde belangen van IRDA.

Lees het vonnis hier.  

Anders dan Van Hemert stelt is de exploitatieverplichting een inspanningverplichting en geen resultaatsverplichting, hetgeen inhoudt dat Intersong c.s. zich voortdurend en maximaal zouden inspannen om uit de werken het maximale rendement te halen, zeker indien zij daartoe door de auteur worden aangezet. De tekortkoming i.c. blijkt volgens de rechtbank met name gelegen in het niet (tijdig) verschaffen van exploitatieoverzichten, ondanks dat daar een aantal keer om is gevraagd.

De rechtbank komt voorts toe aan de vraag of is voldaan aan de formele ontbindingsvereisten. De rechtbank oordeelt dat Intersong c.s. na het verstrijken van de termijn gesteld in de brief van 8 december 2005, waar duidelijk is aangegeven wat de klachten waren, in verzuim zijn geraakt. De brief van 8 december 2005 is volgens de rechtbank tevens aan te merken als een schriftelijke ontbindingsverklaring. Doordat medegedeeld wordt dat bij geen reactie de PALM/NMUV-procedure gestart zal worden, is immers sprake van een voorwaardelijke ontbinding. Na drie maanden heeft Van Hemert Intersong c.s. op de hoogte gesteld van het starten van deze procedure. Hieruit is volgens de rechtbank duidelijk dat Van Hemert de overeenkomst wenst te ontbinden, nu dit een ontbindingsprocedure betreft en dat hij de aangekondigde ontbinding heeft doorgezet.

De vorderingen van Intersong c.s. worden dan ook afgewezen en de reconventionele vorderingen van Van Hemert worden toegewezen.

Lees het vonnis hier. Persbericht De Vos & partners hier. 

Het gaat Holierhoek in deze proefprocedure om de reikwijdte van art. 45d Auteurswet. Holierhoek stelt dat een scenarioschrijver in de praktijk bij een overeenkomst met een filmproducent vaak gedwongen wordt afstand te doen van het recht op een billijke vergoeding voor iedere vorm van onvoorziene exploitatie van het filmwerk waaronder die door verhuur. Producenten weigeren daardoor vaak scenarioschrijvers mee te laten delen in de toekomstige opbrengsten van succesvolle speelfilms. Die praktijk is in strijd met deze wettelijke regeling, die voor wat betreft de billijke vergoedingen van dwingend recht is.

Een eenmalige afkoopsom is ook niet te rijmen met de ratio van de voor de rechtspraktijk onduidelijke regeling van art. 45d Auteurswet, welke ratio is de bescherming van de zwakke onderhandelingspositie van de auteur tegenover de filmproducent, aldus Holierhoek.

Het Hof oordeelt echter in het nadeel van Holierhoek. Het onderhavige overgangsrecht uit 1985 laat volgens het Hof geen andere conclusie toe, dan dat de per 1 augustus 1985 ingevoerde wetsartikelen 45a t/m 45g Auteurswet toepassing missen nu speelfilm Soldaat van Oranje reeds voor 1 augustus 1985 was voltooid. “(…) nu de artikelen 45a-45g niet van toepassing zijn verklaard op een weliswaar aangevangen maar nog niet voltooid filmwerk, geldt naar het oordeel van het hof a fortiori dat de artikelen 45a-45d niet van toepassing zijn op een voltooid filmwerk (…)”

De Wet op de naburige rechten voorziet niet in overgangsrecht met betrekking tot het invoeren van de derde en vijfde volzin van artikel 45d aw, omdat de wet – aldus de MvT – slechts een verduidelijking van de bestaande regeling betreft. Nu de Wet op de naburige rechten niet een bepaling bevat dat de daarbij ingevoegde derde volzin van artikel 45d dwingend recht bevat of dat daarvan geen afstand kan worden gedaan, is het Hof van oordeel dat het daarbij gaat om regelend recht. Hiermee is volgens het Hof in overeenstemming hetgeen is vermeld in de MvT, namelijk dat de praktijk veelal in de contracten afspraken worden gemaakt over de exploitatie van het filmwerk en de aan de makers/de uitvoerende kunstenaars toekomende vergoeding. Ook de eis van een schriftelijke overeenkomst (vijfde volzin), op zichzelf wel dwingend recht, dwingt niet tot een andere opvatting. Daar komt bij dat het gaat om een verduidelijking van de bij de wetswijzigingen van 1985 ingevoegde bepalingen welke volgens het Hof evenmin dwingendrechtelijk van aard zijn.

Hoewel de zesde volzin van artikel 45d Aw wel dwingend recht is, hetgeen volgt uit de artikel 4 van richtlijn 92/1000/EEG, ziet dit volgens de MvA niet op andere exploitatievormen dan verhuur.

Holierhoek stelt voorts dat hij tijdig een beroep heeft gedaan op bedoelde billijke vergoeding door zijn brieven van 1 december 1995 en 29 november 1996. Houwer BV. c.s. beweren deze brieven nooit te hebben ontvangen. Het Hof overweegt dat deze brieven zijn gericht aan de verkeerde rechtspersoon en bovendien niet juist zijn geadresseerd. Voorts overweegt het hof dat het aan Holierhoek is om te bewijzen dat de brieven Houwer BV. c.s. daadwerkelijk hebben bereikt. Holierhoek slaagt niet in dit bewijs en zijn bewijsaanbod wordt als niet voldoende geconcretiseerde terzijde geschoven.

Ook Holierhoeks stelling dat de aanspraak op een billijke vergoeding ter zake van verhuur van een filmwerk niet noodzakelijkerwijs behoeft te worden gericht tot de producent maar zich kan richten tot de LIRA of een andere collectieve rechtenorganisatie, dan wel dat aanspraak kan worden gemaakt door middel van een publicatie, wordt verworpen. Uit het bepaalde in artikel III lid 3 van de wet van 21 december 1995 in samenhang met artikel 45d Aw volgt naar het oordeel van het Hof dat de aanspraak moet worden gericht aan de producent van het desbetreffende filmwerk.

Artikel 45d Aw is derhalve volgens het hof niet van toepassing op de scenario-overeenkomst van 1975. de gevorderde verklaring voor recht wordt aldus afgewezen. Vervolgens komt het beroep op artikel 2 lid 2 Aw en het (gewone) vermogensrecht aan de orde.

De overeenkomst tussen partijen uit 1975 laat naar het oordeel van het Hof geen andere redelijke uitleg op de voet van het Haviltex-criterium toe, dan dat Holierhoek aan Houwer Films BV tegen betaling van een lumpsum onder meer alle mogelijke auteursrechten overdroeg, waaronder ook die voor destijds wellicht minder voorzienbare toekomstige exploitatievormen inclusief de verhuur van DVDs. Het Hof geeft hiervoor in r.o. 7.5 en 7.6 een interessante goederenrechtelijke onderbouwing die omwille van het karakter van deze samenvatting achterwege wordt gelaten.

Ook van onvoorziene omstandigheden als (thans) bedoeld in art. 6:258 BW is niets relevants gesteld of gebleken.

De slotsom van de Hof luidt dat de vorderingen van Holierhoek om de voormelde redenen moeten worden afgewezen.

Lees het arrest hier. Vonnis Rechtbank Den Haag in eerste instantie: IEF 1926.

“4.4. (…) Anders dan Driessen, is het hof derhalve voorshands van oordeel dat de modellen van Europochette in relevante mate afwijken van de genoemde reeds eerder bestaande bestekhouders.

4.5. Dat er al jaren hooggesloten enveloppen bekend zijn die, zoals Driessen stelt, zeer dicht in de buurt komen van het uiterlijk en de maatvoeringen van de Europochette, doet hier niet aan af. Niet gesteld of gebleken is dat hooggesloten enveloppen zoals loonzakjes en collecteenvelopjes ten tijde van de inschrijving van de modellen van Europochette reeds toepassing hadden gevonden in de horeca om bestek/servetten te presenteren. Bovendien is reeds bij de eerste aanblik van de Europochette duidelijk dat het deze niet bestemd is om als enveloppe in de traditionele zin te worden gebruikt (of zoals Driessen dat stelt 'om voorwerpen te omvatten"), omdat een plakrand ontbreekt en bovendien de niet gesloten zijde niet - zoals te doen gebruikelijk bij enveloppen - is voorgevouwen om de enveloppe te kunnen sluiten.

Bij het oordeel over de technische bepaaldheid lijkt het hof de zogenaamde resultaatgerichte leer toe te passen en ook daar is discussie over mogelijk.

“4.7. Driessen heeft zich ten slotte op het standpunt gesteld dat de uiterlijke kenmerken van de Europochette uitsluitend door de technische functie worden bepaald. Ook dat standpunt verwerpt het hof. Reeds uit het enkele feit dat - zoals uit de producties van Driessen blijkt - er andere bestekhouders, dan die waarvoor Europochette haar modelrecht verkreeg, op de markt zijn die voor hetzelfde gebruik geschikt zijn, doch een andere vorm hebben, volgt dat de vormgeving van de bestekhouder van Europochette niet noodzakelijk is voor het bereiken van het technische effect (het op gemakkelijke, snelle en smaakvolle wijze presenteren van bestek, al dan niet tezamen met een servet). Blijkens die producties zijn vele variaties en mogelijkheden denkbaar, zoals een ander maatvoering, andere lengte/breedteverhouding, gesloten modellen (waarin het bestek geheel verdwijnt) of juist geopende (waarbij het bestek uitsteekt) , de wijze waarop het voor- of onderblad zijn afgesneden en het al dan niet omvouwbaar maken van het onderblad. Het valt dan ook niet in te zien dat het slaapzakmodel met een recht afgesneden voorblad, waarop Europochette het modelrecht houdt, noodzakelijk is voor het verkrijgen van bovenomschreven technisch effect en dat het model op die grond geen bescherming zou genieten."
Over de inbreukvraag is het hof vervolgens vrij kort. De verschillen tussen de envelopjes zijn van ondergeschikt belang.

“4.9. (…) Het hof benadrukt hierbij dat het gaat om een vergelijking van de modellen zoals geregistreerd en de bestekhouder zoals door Driessen wordt gebruikt. 4.11. Door de grote mate van overeenstemming tussen de Europochette en de bestekhouder van Driessen (vgl. r.o.

4.10), bezien in het licht van de voldoende ruimte die een ontwerper van een bestekhouder heeft bij de ontwikkeling daarvan (vgl. r.o. 4.7) is naar het oordeel van het hof de conclusie gerechtvaardigd dat de bestekhouder van Driessen bij een horeca-ondernemer geen andere algemene indruk zal wekken dan de Europochette. Het hof concludeert dan ook dat Driessen met haar bestekhouder inbreuk maakt op de Europochette.”

Nu inbreuk is vastgesteld wordt Driessen ook veroordeeld in de proceskosten van Europochette, waarbij de proceskosten in eerste aanleg alsnog worden verhoogd.

“4.14. (…) Het bedrag dat Europochette in dat kader vermeldt, € 15.140,40 betreft de kosten van de eerste aanleg en het hoger beroep. Het hof stelt vast dat de hoogte van dit door Europochette gevorderde bedrag niet bestreden is door Driessen (die zelf een nog hoger bedrag vorderde). Door de voorzieningenrechter is ter zake van de kosten van het geding in eerste aanleg toegewezen een bedrag van £ 8.247,20.

Europochette heeft er op gewezen dat de voorzieningenrechter ten aanzien van de kostenveroordeling heeft verzuimd om rekening te houden met de kosten van de inleidende dagvaarding, de reiskosten voor de zitting in Roermond en het vastrecht voor de eerste aanleg (welke kosten volgens de specificatie van Europochette respectievelijk € 74,02, € 74/70 en € 248,= bedragen, derhalve in totaal £ 396,72).

Nu de advocaat van Driessen zich ter zitting niet tegen toewijzing van die kosten heeft verzet indien Europochette in het gelijk zou worden gesteld, zijn deze kosten toewijsbaar. Het hof zal dan ook de proceskostenveroordeling uit de eerste aanleg vernietigen en verhogen met de zojuist genoemde kosten. Een en ander brengt mee dat overeenkomstig de specificatie van Europochette terzake de kosten van het hoger beroep een bedrag van £ 6.496,48 zal worden toegewezen (€ 15.140,40 min € 8.247,20 min 396,72),

Lees het arrest hier. Eerder vonnis Rechtbank Roermond hier. Eerder vonnis Rechtbank ’s-Gravenhage hier.

Het hof doet de zaak niet zelf af, maar stelt geïntimeerde in gelegenheid bij memorie nader aan te geven “op welke gronden er volgens haar in verband met het Franse vonnis van uitgegaan dient te worden dat het modeldepot thans niet meer bestaat en daaraan ook voor de Benelux geen bescherming kan worden ontleend en wat de stand van zaken is een eventuele beroepsprocedure”.

En ook over de auteursrechtelijke vordering stelt het hof het oordeel nog even uit. Bij pleidooi heeft de raadsman van Michaud aangegeven dat de vraag of Michaud aangemerkt kan worden als auteursrechthebbende naar Frans recht dient te worden beoordeeld (houderschap van het auteursrecht), maar het hof merkt daarbij op  dat in het eerdergenoemde Franse vonnis is geoordeeld dat het honingpotje van Michaud niet door het auteursrecht beschermd is (oordeel over het recht dat de inbreuk beheerst) en stelt vervolgens: “Door Michaud is evenwel niet aangegeven of en zo ja, welke consequenties verbonden kunnen worden aan deze uitspraak voor de onderhavige zaak.” Partijen krijgen daarom de gelegenheid om zich nader uit te laten over dit onderwerp.

Ieder verdere beslissing wordt aangehouden.

Lees het arrest hier.

 Muziekuitgaverechten worden door een muziekauteur doorgaans voor de duur van het auteursrecht, te weten tot 70 jaar na de dood van de auteur, overgedragen aan de muziekuitgever. Het is voor het eerst in de Nederlandse muziekgeschiedenis dat een auteur van (populaire) muziekwerken op deze wijze zijn muziekuitgaverechten terug krijgt. In financieel opzicht betekent het dat Van Hemert voortaan weer 100% in plaats van 2/3 of - bij buitenlandse exploitatie van de werken - 50% van de gerealiseerde inkomsten mag behouden.  

Muziekuitgeverij Strengholt Music Group verwierf in december 2007 100% van de aandelen van Intersong Basart. Dat was daarvoor 50%. Gevolg van het vonnis is, dat Intersong/Strengholt de Buma/Stemra vóór 26 februari a.s. schriftelijk moet berichten dat zij sinds 15 april 2006 niet langer over de muziekuitgaverechten op de 227 muziekwerken van Van Hemert kan beschikken. Buma/Stemra zal de sinds 2006 geblokkeerde auteursrechtsgelden daarna dus voor 100% moeten uitkeren aan Van Hemert.

Lees het vonnis hier.  De tekst van het vonnis is ook te vinden op de website van Margriet Koedooder.