Auteursrecht  

IEF 969

Tropische dependance

Sommige zaken leveren ook nog wat voor de rechters op. In Havana is namelijk de strijd losgebarsten om de vraag wie de rechten heeft van de hits van de Buena Vista Social Club. De zaak begon in Londen, maar toen de Engelse rechter in Cubaanse getuigen wilde horen gooide een defecte satellietverbinding roet in het eten. Daarop trok rechter Lindsay naar Havana. In deze Cubaanse dependance van het Engelse Hooggerechtshof dragen rechter en advocaten geen dikke gewaden en pruiken, gelet op de tropische omstandigheden.

Internationale muziekuitgever Peer Corporation zegt dat een Cubaanse firma, Editoral Musical de Cuba (EMC), zich de liedjes die in 1997 plotseling wereldberoemd werden, heeft toegeëigend. Volgens Peer hebben zij al sinds de jaren dertig de rechten.

Peer’s advocaat stelt dat zijn cliënt de componisten van een groot deel van de liedjes van de Buena Vista Social Club royalties heeft betaald tot de Cubaaanse revolutie in 1959, todat het Amerikaanse handelsembargo verdere uitbetalingen verbood. Het niet uitbetaalde geld zou zijn ondergebracht in een fonds waaruit betalingen zijn verricht, toen de VS de boycot van Cuba in 1994 versoepelden.

De advocaat van EMC zegt dat Peer de Cubanen destijds eigenlijk heeft afgescheept met een paar pesos en een maatje rum. Bovendien gaat het de nabestaanden van de Cubaanse componisten niet om het geld, maar om het eigenaarschap van het culturele erfgoed.

Het betreft hier een testcase waarvan de uitkomst bepalend is voor de auteursrechten van duizenden Cubaanse liedjes.

(Bron: Het Parool, 27/09/2005)

IEF 965

onleesbare, zwartgeblakerde eenheden

Rechtbank 's-Gravenhage 26 september 2005, KG 05/1021, Quint Fun Racers - United Bicycles. Voor wie binnenkort voor mr. Du Pon mag pleiten: lees je stukken nog eens goed door.

Zaak begint met de feiten. Quint is fabrikant van driewielers en heeft een licentie verleend aan Toyvision. United Bicycles (UB) sluit met Quint een overeenkomst, die moest voorzien in het geval Toyvision failliet zou gaan. Quint probeert deze overeenkomst tot twee keer toe op te zeggen. Quint vordert United Bicycles te verbieden de Triker, een driewieler, of enig ander soortgelijke driewieler, dat voor de geïnformeerde gebruiker geen andere indruk wekt dan de Triker, na te maken en te verhandelen. Ter terechtzitting vermeerdert Quint haar eis, te weten dat het gevorderde tevens geldt voor de Rocker, Zigzag en Viper (ook driewielers). Dit alles met een beroep op het aan Quint toekomend modellenrecht. In reconventie vordert United Bicycles dat Quint pas Trikers mag fabriceren of verkopen, nadat UB de in de overeenkomst genoemde 100.000 Trikers heeft gefabriceerd en verkocht.

Maar dan volgt het oordeel. Rechtsoverweging 9: "Gelet op de omschrijving in het petitum van de dagvaarding beroept United Bicycles (bedoeld is Quint, red.) zich ter onderbouwing van haar vordering op haar toekomende modelrechten. Ter zitting heeft haar raadsman ook nog (even) de Auteurswet genoemd, doch zulks niet uitgewerkt, terwijl het petitum al evenmin de rechtsfiguur van het auteursrecht is toegesneden (het enkele gebruik van de term "kopie" in dat petitum is daartoe onvoldoende. Voorzover Quint heeft bedoeld alsnog enig auteursrecht aan haar vordering ten grondslag te leggen, wordt daaraan dan ook voorbij gegaan."

10. In de dagvaarding wordt geen enkel modelrecht nader beschreven (bijvoorbeeld naar soort, datum van deponering en inschrijvingsnummer). Het enige dat omtrent de ingeroepen modelrechten in de dagvaarding valt te lezen is opgenomen onder punt 3, en dit luidt als volgt: Quint heeft voorts vele modellendepots verricht voor het model van de TRIKER en zijn andere driewielers. Kopieën van deze modellendepots worden overgelegd als productie 3. 

11. De door Quint bedoelde productie 3, zoals aan de voorzieningenrechter overgelegd, betreft een kleine 100 pagina’s, ongenummerd en zonder index of tabs. Voorzover in die 100 pagina’s tekst voorkomt, lijkt het inderdaad te gaan om modeldepots (zij het dat de voorzieningenrechter niet in staat is vast te stellen of dat ook het geval is voor wat betreft diverse onvertaalde teksten in Japanse, Chinese en Russische lettertekens). Een Gemeenschapsmodeldepot voor de Triker, waarvan in het vervolg van de dagvaarding ter onderbouwing van de bevoegdheid van deze rechtbank nog sprake is, werd overigens in het geheel niet aangetroffen. 

12. Wat betreft de afbeeldingen die in bedoelde 100 pagina’s zijn opgenomen moet worden vastgesteld dat het hier voor het overgrote deel gaat om onleesbare, zwartgeblakerde eenheden. Als voorbeeld worden hieronder afbeeldingen weergegeven van het Benelux-depot van 29 januari 2001 ten aanzien van de Triker, zoals (de raadsman van) Quint heeft gemeend die aan de voorzieningenrechter te kunnen presenteren.

13. De conclusie uit het voorgaande is dat Quint haar vordering onvoldoende heeft onderbouwd en wel op de volgende (ieder voor zich reeds concludente) gronden:  Quint is in gebreke gebleven om in de dagvaarding aan te geven op welke specifieke modeldepots zij haar vordering grondt Quint is in gebreke gebleven duidelijke afbeeldingen over te leggen van de modeldepots waarop zij haar vordering grondt. 

14. De vordering van Quint zal reeds op deze gronden worden afgewezen. Ten overvloede wordt overwogen dat de beslissing omtrent die vordering niet anders zou luiden, indien Quint haar vordering wel behoorlijk had onderbouwd op het gebied van de depots." 

In reconventie stelt de rechtbank dat de buitengerechtelijke ontbinding van de overeenkomst tussen partijen geen doel treft. De overeenkomst beoogde, aldus de rechtbank, veilig te stellen (i) dat de productie van driewielers door zou gaan, (ii) dat UB de verloren gegane investeringen zou kunnen terugverdienen en dat (iii) Quint licentievergoedingen zou ontvangen voor de te produceren driewielers. De overeenkomst betreft dus geen 'gewone' licentieovereenkomst. De rechtbank komt tot de slotsom dat "de vordering van UB die er toe strekt Quint te doen medewerken aan de uitvoering van de overeenkomst door zelf geen onder die overeenkomst vallende producten te vervaardigen, toewijsbaar is. De in de overeenkomst aan UB verschafte licentie is immers nadrukkelijk exclusief van aard. 

Lees hier het vonnis.

IEF 962

Voor jou

"Leuke les te geef! Weet je dat er ook een speciaal lespakket is dat nog veel meer vertelt over popmuziek, websites, tv-programma's en over jouw auteursrechten? Dat daar ook een vetgave videoband in zit waarin Di-rect gevolgd wordt bij het maken van hun laatste cd? Dat daar ook een magazine bij hoort, helemaal voor jou, met interviews, feiten en weetjes? Dat jouw docent dit GRATIS kan bestellen bij Uitgeverij Zorn? Inclusief een docentenhandleiding, zodat het een leuke maar ook interessante les wordt? Dat dit lespakket speciaal gemaakt is voor de vakken CKV, maatschappijleer, Nederlands en economie?

Stuur jouw docent naar deze website. Dan kan 'ie er zelf over lezen!"

IEF 956

Open deur

Er zijn van die dingen die iedereen al weet, maar die toch weer iedere week in de krant staan. "Twee op de drie Nederlanders kopieert films en muziek van internet, uitsluitend zonder ervoor te betalen. In driekwart van de huishoudens wordt af en toe onbetaald gedownload. Dit blijkt uit een onderzoek dat Intomart GfK heeft uitgevoerd onder 1359 Nederlanders." (Parool)

IEF 955

Wie de schoen past (3)

Vonnis Vzngr. Rechtbank Amsterdam, 22 september 2005, KG 05-1361. Jan Jansen Schoenen tegen Giorgio Armani (eerder bericht hier). Underdog Jansen haalt zijn gelijk en wint het van kledingimperium Armani, maar daar is dan ook alles mee gezegd.

Omstandigheden van het geval en het geding doen de rechter besluiten het geëiste verbod toe te wijzen, maar alleen voor Nederland en rectificatie acht de rechter niet nodig, niet alleen omdat het  tijdschrift waarin geadverteerd werd niet meer bestaat, maar ook omdat 'Armani in de desbetreffende bladen niet met zoveel woorden heeft beweerd dat hij de ontwerper van de schoen is' en omdat de zaak al voldoende aandacht heeft gekregen en, zo verwacht de rechter, naar aanleiding van dit vonnis ook nog zal krijgen (suggesties voor kop: ‘Slechts eer Jansen gered’, 'Goliath komt er goed vanaf' of  ‘Lichte taakstraf voor plagiërend Armani’). En aangezien  Armani de inbreuk op Jansens ‘Tutti Piede’ al gestaakt had, is gestaakt houden ook geen probleem. Al met al voor Armani geen slecht vonnis, hoewel het allemaal wel genoteerd staat natuurlijk. Lees vonnis hier (met dank aan Klos Morel Vos & Schaap).

Aanvullend opmerking: Zibb bericht dat Jansen "af ziet van een bodemprocedure om een schadevergoeding van Armani los te krijgen. 'Zo'n procedure kost jaren. Dat houd ik niet vol. Meneer Armani kan tien advocaten betalen, ik maar één. Dat is een verloren zaak. Een kort geding lag wel binnen de mogelijkheden. Dat heb ik gewonnen en dat is voor mij voldoende."

IEF 952

Beperking art. 15b Aw juist wél een goed idee

Niks wachten op de volgende Mediaforum! Dirk Visser is het niet eens met Mireille van Eechoud ('Vreemde bedgenoten', bericht hieronder) en reageert meteen: "Ligt het niet veel meer voor de hand dat de overheid de rechten van derden eerst netjes verwerft voordat ze ze überhaupt in het pubbliek domein kán gooien?"

"Beperking art. 15b Aw juist wél een goed idee. In Mediaforum 2005-9, p. 291, schrijft M.M.M. van Eechoud onder de titel "Vreemde bedgenoten: de Wob en de Richtlijn hergebruik overheidsinformatie" over het wetsvoorstel 30188 tot wijziging van (o.a.) de Wob ter implementatie van Richtlijn 2003/98/EG inzake het hergebruik van overheidsinformatie, onder andere:

"Een ander punt van kritiek betreft de verzekering die in de Memorie van Toelichting wordt gegeven dat het wetsvoorstel uitdrukkelijk niet meer doet dan het implementeren van de Richtlijn. Toch bevat het een vergaande wijziging van artikel 15b Auteurswet (en een nieuw art. 9a Wet op de Naburige Rechten), dat in zijn huidige vorm verder (commercieel) gebruik toestaat van door of vanwege de overheid openbaar gemaakte werken, tenzij het auteursrecht is voorbehouden (..) Door het bestaande art. 15b Aw ook nog eens te beperken tot werken 'waarvan de openbare macht de maker of rechtverkrijgende is', wordt de reikwijdte van dit artikel sterk ingedamd ten detrimente van het publieke domein. Een beperking die niet vereist is en ook nog eens overbodig, aangezien de overheid een auteursrechtvoorbehoud kan maken, ook ter bescherming van de rechten van toeleveranciers."

Deze beperking is weliswaar mogelijk niet vereist door de bewuste richtlijn, maar m.i. niet overbodig en juist wél wenselijk. Waarom heeft de overheid de mogelijkheid om door publicatie "door of vanwege de openbare macht" rechten van derden te onteigenen? Dat is juist een onwenselijk element van de huidige redactie van art. 15b. (vgl. SVV, p. 143-146). De overheid kan zonder toestemming en zonder het recht daartoe te verwerven beschermd werk van derden in het publiek domein gooien.

Weliswaar kan dat door het maken van het bekende voorbehoud in het huidige systeem ook worden voorkomen, maar dat gebeurt regelmatig niet. Ligt het niet veel meer voor de hand dat de overheid de rechten van derden eerst netjes verwerft voordat ze ze überhaupt in het pubbliek domein kán gooien?

Aan Van Eechoud kan worden toegeven dat onder de voorgestelde nieuwe redactie van art. 15b Aw (en art. 9a WNR) het voor gebruikers wel minder duidelijk wordt. Zij kunnen er immers niet meer op vertrouwen dat alles wat "door of vanwege de openbare macht" is openbaar gemaakt rechten vrij is. Dit versterkt m.i. echter de verplichting van de overheid om de rechten van derden voor zover nodig consequent te verwerven en om aan gebruikers duidelijk te maken wat wel en wat niet rechten vrij is.

Het belangrijkste is dat de overheid alle informatie die zij "door of vanwege de openbare macht" openbaar wenst te maken makkelijk vindbaar gratis op internet zet. Dan is de mogelijkheid van al dan niet verder exploiteren daarvan aanzienlijk minder belangrijk. Wél belangrijk is dat zij eerst netjes de rechten verwerft óm het gratis op internet te zetten.

Per saldo verdient de nu voorgestelde wijziging die onteigening door de overheid onmogelijk maakt dus de voorkeur. Het opnemen van de nabuurrechtelijke variant van art. 15b Aw in art. 9a WNR is ook een goed idee, maar dat lijkt Van Eechoud ook niet te betwisten. "

D.J.G. Visser

IEF 950

blokkades uit hoofde van auteursrecht

Met dank aan KMVS: Rechtbank Arnhem, 21 september 2005, zknr. 117661. Tellegen tegen Codemasters.

Rechter hanteert proportionaliteitsbeginsel in auteursrechtzaak. De verwerking van de zogenaamde 'graffiti wall' in de Amsterdam ArenA (korte kant, zuid-zijde) in het computerspel Ajax Club Football van gedaagde Codemasters levert volgens de Rechtbank geen inbreuk op op het auteursrecht van graffiti-kunstenaar Tellegen, omdat sprake is van een incidentele verwerking van ondergeschikte betekenis in de zin van artikel 18a Aw (zowel naar oud als naar nieuw recht).

De wandschildering, zoals de rechtbank het werk aanduidt, draagt niet, althans niet substantieel, bij tot  (de exploitatie van) het product van Codemasters. De enkele omstandigheid dat de wandschildering zich in het Arena-stadion bevindt en Codemasters het Amsterdam Arena stadion zo nauwkeurig mogelijk heeft willen weergeven, is onvoldoende om Tellegen een aanspraak te geven op een verbod, nevenvorderingen en schadevergoeding. Van noemswaardige verrijking van Codemasters ten koste van Tellegen kan evenmin worden gesproken.

Rechtbank maakt nog even duidelijk dat zij dit soort zaken liever geschikt ziet: "Codemasters heeft een poging gedaan Tellegen op andere wijze een genoegdoening te verschaffen die hem meer naamsbekendheid als auteur had kunnen opleveren. Deze oplossing heeft Tellegen niet willen aanvaarden(…). Voorkomen moet evenwel worden dat de ontwikkeling van het maatschappelijk verkeer, innovatie en kunst worden afgeremd als gevolg van blokkades uit hoofde van auteursrecht die geen wezenlijke bijdrage leveren aan het gebruiksdoel van het product en waarvoor de auteur reeds met een redelijke tegenprestatie is beloond. De aanspraken van Tellegen moeten worden afgewezen als zijnde van te minimaal belang en als disproportioneel ten opzichte van de belangen van Codemasters."

Lees vonnis hier. Screenshot hier.

IEF 949

Vreemde bedgenoten

M.M.M. van Eechoud, Mediaforum 2005-9, p. 291: Vreemde bedgenoten: de Wob en de Richtlijn hergebruik overheidsinformatie. Ter implementatie van Richtlijn 2003/98/EG inzake het hergebruik van overheidsinformatie is onlangs wetsvoorstel 30188 ter wijziging van de Wob ingediend.

"Een ander punt van kritiek betreft de verzekering die in de Memorie van Toelichting wordt gegeven dat het wetsvoorstel uitdrukkelijk niet meer doet dan het implementeren van de Richtlijn. Toch bevat het een vergaande wijziging van artikel 15b Auteurswet (en een nieuw art. 9a Wet op de Naburige Rechten), dat in zijn huidige vorm verder (commercieel) gebruik toestaat van door of vanwege de overheid openbaar gemaakte werken, tenzij het auteursrecht is voorbehouden (..) Door het bestaande art. 15b Aw ook nog eens te beperken tot werken 'waarvan de openbare macht de maker of rechtverkrijgende is', wordt de reikwijdte van dit artikel sterk ingedamd ten detrimente van het publieke domein. Een beperking die niet vereist is en ook nog eens overbodig, aangezien de overheid een auteursrechtvoorbehoud kan maken, ook ter bescherming van de rechten van toeleveranciers."

IEF 948

onvoorziene dramatische ontwikkelingen

Nieuwe website bekendmaking.nl levert meteen al wat op: Vergoeding thuiskopiëren op blanco dragers t/m 2006.

Naast tarieven, de vergoeding voor blanco DVD gaat omlaag, ook wat  punten van orde. O.a: "Elk van beide partijen (Stobi en Thuiskopie) heeft m.b.t. de onder A. genoemde blanco dragers het recht bij naar het oordeel van de voorzitter onvoorziene dramatische ontwikkelingen een aanpassing aan de orde te stellen in het najaar 2005.  Zou het vonnis in de Opus-zaak (hier) voldoende onvoorzien en dramatisch zijn om aan de orde te stellen? Lees gehele besluit hier. (Staatscourant 19 september 2005, nr. 181 / pag. 16)

IEF 941

Analoge Kopieerbeveiliging

Schoolfotografen blijken het slachtoffer te zijn van thuiskopieën. Tot voor kort kregen kinderen de foto's op zicht mee naar huis, maar steeds meer ouders kopen de foto's niet meer, maar maken met scanners snel een goede kopie voor eigen gebruik. Het origineel gaat terug naar de steeds armer wordende fotograaf.

Sommige schoolfotografen geven de foto's daarom niet meer mee naar huis, anderen gebruiken de verzegelde zak van Gerard Schwaab van fotobedrijf Dorgelo in Waddinxveen. De verzegelde zak is doorzichtig, zodat de foto's wel bekeken kunnen worden. Door het plastic  kan de foto niet worden gekopieerd. Wie de zak opent, is verplicht de foto's te kopen. (Bron: AD via Zibb)