Dossiers

Sinds de inwerkingtreding van de DSM-richtlijn is de juridische kwalificatie van user-generated content, waaronder memes, binnen de EU grotendeels verduidelijkt. Dergelijke content mag in beginsel geen auteursrechtelijke elementen bevatten zonder toestemming van de betrokken rechthebbende(n), hetgeen direct voortvloeit uit het auteursrecht. Echter, gelet op de door de DSM-richtlijn vastgestelde aansprakelijkheid van platforms voor de door hun gebruikers geüploade content (artikel 17), kunnen gebruikers over het algemeen ervan uitgaan dat platforms de door hen benodigde toestemming verkrijgen. Dit is slechts anders indien de gebruiker op commerciële basis handelt: in dat geval is hij zelf gehouden om toestemming te krijgen voor het gebruik van de door hem geüploade werken.

Rb. Midden-Nederland 26 juni 2024, IEF 22138; ECLI:NL:RBMNE:2024:3827 (Birkenstock tegen gedaagden). Deze zaak betreft een geschil tussen Birkenstock en gedaagden inzake de vraag of gedaagden inbreuk maken op het auteursrecht van Birkenstock. Gelijktijdig aan de zaak lopen er procedures in Duitsland waarin dezelfde vraag wordt behandeld. Incidenteel vorderen gedaagden dan ook dat de zaak in Nederland wordt aangehouden totdat in de Duitse procedures onherroepelijk is beslist. De rechter wijst dit af, aangezien de Nederlandse rechter niet gebonden is aan de interpretatie van de Duitse rechter, los van het feit dat het werkbegrip auteursrechtelijk is geharmoniseerd. Bovendien bestaat er geen risico op onverenigbare beslissingen en zou aanhouding van de zaak tot een onredelijke vertraging voor Birkenstock kunnen leiden.

Hof Amsterdam 16 juli 2024, IEF 22141 (Routevision tegen Waste Vision). Deze zaak betreft een geschil tussen Routevision en Waste Vision, beide exploitanten van hun eigen GPS tracking systeem. Beide systemen bestaan uit een combinatie van hard- en software. Het systeem van Routevision biedt verscheidene functionaliteiten voor mensen met bedrijfsauto's, terwijl het systeem van Waste Vision specifiek wordt toegepast voor afvalverwerking/recycling. Routevision is van mening dat Wastevision inbreuk maakt op het door haar ingeschreven Benelux woord- en beeldmerk. In eerste aanleg is Routevision door de rechter in het ongelijk gesteld [zie IEF 21474].

Creativiteit moet voortaan worden bewezen
‘Het gaat hierbij evenwel om een kenmerk dat uit het voortbrengsel zelf is te kennen’. Dat overwoog de Hoge Raad in 2008 over de voor auteursrechtelijke bescherming vereiste mate van creativiteit. Door het gebruik van AI-systemen is de voor auteursrechtelijke bescherming vereiste creativiteit echter niet meer uit het voortbrengsel zelf te kennen. In deze bijdrage verschenen in het Tijdschrift voor Internetrecht (nr. 3, juli 2024) wordt de stelling verdedigd dat deze overweging daarom niet langer houdbaar is en wordt onderzocht wat dat betekent.

Na de publicatie van deze bijdrage kwam Dirk Visser er achter dat Bernt Hugenholtz bijna precies hetzelfde heeft verdedigd in zijn bijdrage aan het Numann-nummer van IER in 2020.

UPC CoA 4 juni 2024, IEF 22139, IEFbe 3755; UPC_CoA_79/2024 (Neo tegen Toyota). Op grond van artikel 83 lid 3 UPCA kan een octrooihouder of -aanvrager afzien van de uitsluitende bevoegdheid van het UPC voor een Europees octrooi dat voor het einde van de overgangsperiode is verleend of aangevraagd, tenzij er al een vordering is ingesteld bij het UPC. De octrooihouder of -aanvrager dient dan een verzoek tot ‘opt-out’ in. De kern van het geschil in casu is of de houder van een of meer, maar niet alle, nationale delen van een octrooi(aanvraag) op grond van dit artikel rechtsgeldig een verzoek tot ‘opt-out’ kan indienen voor alle nationale delen van een dergelijk octrooi(aanvraag), dus met inbegrip van de nationale delen waarop hij geen recht heeft.

Cedar is de serviceorganisatie voor zeven auteursrecht-stichtingen: Reprorecht, Leenrecht, Thuiskopie, Lira, PRO, UvO en VEVAM. Cedar beheert hun volledige administratie van inning tot verdeling van vergoedingen, en ondersteunt bij de beleidsvoorbereiding op financieel, juridisch, IT, marketing en communicatiegebied.

Reprorecht zorgt ervoor dat organisaties informatie kunnen delen en dat makers daarvoor een passende vergoeding ontvangen. Dit omvat het beheren van auteursrechten en het regelen van vergoedingen voor het kopiëren en delen van teksten en afbeeldingen.

Reprorecht zorgt met een eerlijke en eenvoudige regeling dat organisaties waardevolle informatie kunnen blijven delen en dat makers hiervoor een passende vergoeding ontvangen. Nu en in de toekomst. Teksten en afbeeldingen mogen niet zomaar worden gedeeld, geprint of gekopieerd. Dit creatieve werk is beschermd door het auteursrecht. Bedrijven, overheids- en onderwijsinstellingen betalen daarvoor een vergoeding. Reprorecht zorgt dat alle gebruikers voor een passend bedrag informatie digitaal en op papier kunnen delen en dat de vergoeding terechtkomt bij de makers.

De kerntaak van Reprorecht, het ‘collectief beheer’ van auteursrechten, is administratief: factureren en verdelen. Jouw rol is het informeren en adviseren van bedrijven, overheids- en onderwijsinstellingen.

HvJ EU 29 oktober 2015, IEF 22136; ECLI:EU:C:2015:735 (Freistaat Bayer/Verlag Esterbauer)
Onderwerp:
Zelfstandige elementen databanken

Feiten:
Freistaat Bayern stelt dat Verlag Esterbauer voor de vervaardiging van haar topografische kaarten gebruik heeft gemaakt van door Freistaat Bayern gemaakte topografische kaarten. Verlag Esterbauer betwist of dit zelfstandige elementen zijn.

Rechtsregel (rechtsoverweging 27 en 28):
Zelfstandige elementen zijn elementen die ook wanneer ze uit de verzameling worden gelicht zelfstandige informatieve waarde behouden. Dit kan ook een combinatie van gegevens zijn.

Cour d’appel 4 juni 2024, IEF 22133 (Eiser en Tintinmaginatio tegen gedaagde). In deze zaak geeft het Franse Hof (Cour d’appel) toepassing aan de EU-geharmoniseerde auteursrechtelijke parodie-exceptie. Eiser van de procedure is Tintinimaginatio, voorheen Moulinsart, in haar hoedanigheid als exclusieve exploitant van de verhalen van Kuifje. Samen met mevrouw Rodwell, de echtgenote van de schrijver van Kuifje en tevens de legataris van diens werken, vordert zij de staking van de verkoop van de door schilder Marabout gecreëerde bewerkingen van Kuifje. Het betreft een hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter dat de bewerkingen van Marabout zijn toegestaan op grond van de parodie-exceptie.

Vzr. Rb. Den Haag 15 juli 2024, IEF 22134; C/09/664550 / KG ZA 24-335 (Peinemann c.s. tegen BMW). Kort geding. Peinemann Mobilift Groep (hierna: Peinemann c.s.) houdt zich bezig met de verhuur van industriële voertuigen. BMW is een wereldwijd bekende autofabrikant met diverse geregistreerde merken en modellen. Deze omvatten onder andere het Uniewoordmerk 'BMW' en meerdere beeldmerken en woordmerken voor voertuigen en bijbehorende onderdelen. Na de brand op het vrachtschip Fremantle Highway in juli 2023, waarbij duizenden auto's, inclusief 260 BMW's, beschadigd raakten, verkocht Pan German Motors deze BMW's aan Womy. Ondanks waarschuwingen van BMW over mogelijke veiligheidsrisico's en lopende onderzoeken, was Peinemann c.s. van plan de voertuigen op de Europese markt te verkopen. Dit leidde tot conservatoir beslag door BMW op de voertuigen in december 2023, terwijl Peinemann c.s. doorging met de verkoopvoorbereidingen.

HR 12 juli 2024, IEF 22132; ECLI:NL:HR:2024:1074 (SONT tegen HP c.s. en Stichting De Thuiskopie tegen HP c.s.). In deze zaken van SONT tegen HP c.s. en Stichting De Thuiskopie tegen HP c.s. gaat het om de vraag of het maken van een offline streaming copy (ook wel tethered download genoemd) van een auteursrechtelijk beschermd werk, zoals dat gangbaar is binnen streamingdiensten als Spotify en Netflix, moet worden aangemerkt als het maken van een zogenoemde thuiskopie als omschreven in art. 16c lid 1 Auteurswet. Een bevestigend antwoord zou betekenen dat de fabrikanten en importeurs van apparatuur waarmee dergelijke kopieën kunnen worden gemaakt, een billijke vergoeding verschuldigd zijn aan auteursrechthebbenden (art. 16c lid 2 Aw). Voor beantwoording van de vraag heeft de Hoge Raad in een tussenarrest diens voornemen geuit om een tweetal prejudiciële vragen te stellen aan het Europese Hof van Justitie [zie IEF 22051]. Partijen zijn vervolgens in de gelegenheid gesteld om zich uit te laten over dit voornemen en over de in dat kader geformuleerde vragen.