HR 26 juni 1992, IEF 23083; ECLI:NL:HR:1992:ZC0647 (Damave/Trouw)

Onderwerp:
Citaatrecht

Feiten:
Trouw heeft als op 30 april 1986 in de krant een bespreking gepubliceerd van het boek "De groeipijnen van Adriaan Mole". Dit boek is geïllustreerd met tekeningen van [eiseres]. Trouw heeft bij deze boekbespreking een tekening gepubliceerd. In de boekbespreking komen de woorden voor "met zeer aparte tekeningen van [eiseres]". [eiseres] heeft haar vordering in deze zaak gegrond op het haar toekomende auteursrecht op deze tekening. Trouw heeft zich tegen deze vordering verweerd.

Rechtsregel (r.o. 3.3):
De grenzen van een toelaatbaar citaat overschreden, wanneer de afbeelding de functie van versiering krijgt.
 

HR 19 januari 1979, IEF 23081; ECLI:NL:HR:1979:AC6461 ('t Schaep met de Vijf Pooten)

Onderwerp:
Redelijk belang in de zin van artikel 21 Aw

Feiten:
Eisers zijn acteurs in de serie "'t Schaep met de vijf Pooten". Gedaagde heeft een album uitgegeven, hierin zijn kleurenfoto's opgenomen waarop eisers voorkomen. Eisers hebben hier geen toestemming voor gegeven. Zij komen op tegen het gebruik van hun portret. Artikel 21 Aw regelt dat geportretteerden zich tegen het gebruik van hun portret kunnen verzetten, als ze een redelijk belang hebben. De wetgever heeft hier voornamelijk gedacht aan niet-financiële belangen. Vraag is of een financieel belang hier toch onder valt. 

Rechtsregel:
Een louter financieel belang is een ‘redelijk’ belang in de zin 
van artikel 21 Aw als personen een verzilverbare populariteit hebben. Hiervan is sprake als iemand in de uitoefening van zijn beroep een zodanige bekendheid heeft verworven dat hij zijn portret commercieel kan exploiteren. 

HR 1 juni 1979, IEF 23080; ECLI:NL:HR:1979:AB7301 (Buma tegen De Zon)

Onderwerp:
Openbaarmaking

Feiten:
Werknemer door middel van een zelf meegebrachte draagbare radio muziek ten gehore in een ruimte waar ook andere werknemers deze muziek kunnen horen. Kan dit als een openbaarmaking in de zin van de Auteurswet 1912 worden gezien?

Rechtsregel (r.o. ):
Wanneer iemand voor zichzelf muziek afspeelt en andere dit horen, kan dit alleen een openbaarmaking zijn als er hij er een beroeps- of bedrijfsbelang of een soortgelijk belang bij heeft dat anderen hier ook naar kunnen luisteren.

HR 9 maart 1979, IEF 23079; ECLI:NL:HR:1979:AH8594 (Stichting Willem Dreeshuis tegen Buma)

Onderwerp:
Openbaarmaking (Besloten kring) 

Feiten:
Het Willem Dreeshuis (een bejaardentehuis) speelde muziek af. Volgens Buma was zij hiervoor een vergoeding verschuldigd. De vraag was of dat de bejaarden die zich in gemeenschappelijke ruimten (bijvoorbeeld de recreatieruimte, eetzaal, conversatiezaal) ophouden, zich bevinden in hun privé-kring. Als dat zo is, is het huis immers geen vergoeding verschuldigd. 

Rechtsregel:
Een besloten kring van personen, niet zijnde een besloten familie- of vriendenkring, is een groep van personen tussen wie banden van persoonlijke aard bestaan, die nauwelijks minder hecht zijn dan familiebanden en banden van vriendschap. 

HR 21 februari 1992, IEF 23078; ECLI:NL:HR:1992:ZC0513 (MB International tegen Mattel)

Onderwerp:
Bewijs van niet-ontlening

Feiten:
MB International heeft een pop, Sindy, op de markt gebracht die sterk lijkt op de Barbie-pop van Mattel. Volgens Mattel maakt MB daardoor inbreuk op haar auteursrecht. 

Rechtsregel (r.o. 4.4):
Voor auteursrechtinbreuk is geen bewijs vereist dat de overeenstemming berust op bewuste ontlening.

Rb. Limburg 12 november 2025, IEF 23077; ECLI:NL:RBLIM:2025:11167 ([eiseres] tegen de gemeente). De kantonrechter Maastricht oordeelt dat de Gemeente Eijsden-Margraten rechtmatig handelt rond een motie van treurnis tegen een (voormalig) raadslid. Aanleiding is een Facebook-bericht waarin het raadslid de wethouder “zelfverheerlijking” verwijt en een koppeling met verkeersdoden suggereert. De rechter stelt vast dat de raad de motie in het openbaar mag behandelen omdat daarvoor voldoende feitelijke basis bestaat, dat de burgemeester binnen zijn rol blijft en dat het daaropvolgende vooronderzoek volgens de Gedragscode Integriteit zorgvuldig en vertrouwelijk verloopt. Dat “stap 1” uit art. 7.8 van de gedragscode niet plaatsvindt, maakt het optreden niet onrechtmatig; stap 1 is niet in alle gevallen verplicht.

In deze gratis nieuwsbrief vindt u de jurisprudentie van de afgelopen week op IE-Forum. Handig voor jurisprudentielunches en als u zelf besprekingen voorbereidt.

Schrijf u hier in voor de gratis wekelijkse nieuwsbrief van IE-Forum.

HR 21 januari 1994, IEF 23082; ECLI:NL:HR:1994:ZC1240 (Ferdi E.)

Onderwerp:
Portretrecht

Feiten:
Een krant (de Spaarnestad) handelt onrechtmatig door bepaalde publicaties van het portret van Ferdi te publiceren. De Spaarnestad voert hiertegen verweer. Vraag was of de Spaarnestad door, zonder toestemming van E., diens portretten te publiceren  onrechtmatig heeft gehandeld.

Rechtsregel (r.o. 3.5):
Een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer is in beginsel een redelijk belang dat zich verzet tegen openbaarmaking van een portret. Dat belang is alleen niet absoluut, maar moet worden afgewogen tegen bijv. de vrijheid van meningsuiting.

Rb. Rotterdam 16 oktober 2025, IT 5010; ECLI:NL:RBROT:2025:12843 ([verzoeker] tegen Inforsa). De Rechtbank Rotterdam heeft het verzoek van een gedetineerde ([verzoeker]) afgewezen om GGZ Reclassering Inforsa (onderdeel van Stichting Arkin) te bevelen passages uit een reclasseringsadvies te rectificeren of te verwijderen. Het Openbaar Ministerie had op 15 april 2025 de beslissing over zijn voorwaardelijke invrijheidstelling met 150 dagen uitgesteld, mede op basis van dit advies. Volgens de rechtbank biedt artikel 16 AVG alleen een recht op correctie van objectief en eenvoudig vaststelbaar onjuiste persoonsgegevens; meningen, indrukken of conclusies vallen daarbuiten. Voor verwijdering geldt de uitzondering van artikel 17 lid 3(b) AVG, omdat Inforsa persoonsgegevens verwerkt uit wettelijke plicht en algemeen belang, namelijk advisering over strafrechtelijke beslissingen. De zorgvuldigheid van het advies zelf staat niet ter beoordeling.

Met een advertentie op IE-Forum.nl bereikt u actieve juridische professionals. Op de website van IE-Forum plaatsen we intellectuele eigendomsrechtgerelateerde advertenties en vacatures. U stuurt een email naar rdolman@delex.nl met de banner in de bijlage, de link naar de vacature op uw eigen website en de gewenste start/einddatum van plaatsing. U kunt de banner ook voor een nog onbepaalde tijd plaatsen.