Auteursrecht  

Mijns inziens miskent het Hof daarmee de essentie van ons auteursrecht. Het auteursrecht vormt de navelstreng tussen maker en werk. Zonder maker geen werk, zonder werk geen maker. Maar de eis stellen dat er sprake moet zijn van een bewuste keuze van een maker om het werk in een bepaalde vorm te gieten, en daarboven ook nog eens dat het een coherente creatie moet zijn doet afbreuk aan het creatief proces dat de basis vormt van de noodzaak tot bescherming. Men zal het zich niet gerealiseerd hebben in de rust van de studeerkamer, maar stelt u zich maar eens de casus voor van de debiele, imbeciele of psychotische kunstenaar. In inrichtingen en gezinsvervangende tehuizen worden door hen vaak de mooiste werken gemaakt. Niemand zal met de hand op het hart durven beweren dat zij een vooropgesteld doel hebben om hun werken in een bepaalde vorm te gieten, laat staan dat er sprake is van een coherente creatie.

Resultante van deze uitspraak van het Hof is dat men voortaan ook de bescherming kan onthouden aan deze meest kwetsbare groep kunstenaars. Dat is één. En te veronderstellen dat kunst coherent moet zijn is een te beperkte, elitaire manier van kijken naar kunst. Het kan mij persoonlijk geen donder schelen of kunst coherent is, als ik het maar mooi vind en als de kunstenaar maar beschermd wordt. Dat is twee. Ik hoop van harte dat de erven Endstra met dit arrest naar de Hoge Raad gaan.

Hans Bousie

Bij arrest van het Hof Amsterdam van 20 mei 1999 is het vonnis vernietigd, met toekenning van een schadevergoeding van f 12.500 wegens het gebruik van de gekopieerde tekst (over de periode tot januari 1996), met afwijzing van hetgeen Juresta overigens had gevorderd. Naar het oordeel van dat Hof diende het door Juresta gevorderde verbod op het gebruik van de nieuwe versie van de incasso-overeenkomst te worden afgewezen omdat die overeenkomst en de door Juresta gebruikte overeenkomsten als geheel beschouwd te weinig overeenstemming vertonen om nog een inbreuk op het auteursrecht van Juresta aan te kunnen nemen.

Advex heeft vervolgens Juresta in rechte aangesproken tot vergoeding van de schade die zij leed als gevolg van de executie van genoemd vonnis van de rechtbank uit 1998.

Eén van de verweerder in het onderhavige geschil heeft toentertijd juridische bijstand verleend aan Juresta. Juresta vordert nu van verweerder c.s. vergoeding van schade die zij lijdt doordat zij op haar beurt veroordeeld wordt tot vergoeding van de schade die Advex lijdt ten gevolge van de executie van het hiervoor genoemde vonnis van de rechtbank te Amsterdam. Zij heeft gesteld dat verweerder c.s. jegens haar onrechtmatig hebben gehandeld door haar niet wijzen op het risico dat schuilt in het executeren van een niet-onherroepelijk vonnis, waarvan hoger beroep wordt ingesteld.

De vordering wordt afgewezen. Causaal verband tussen fout en schade ontbreekt.

Lees het arrest hier.

"BREIN vorderingen omtrent illegale websites leidden vorig jaar tot afsluiting en staking van 115 illegale uitwisselsites zoals Dutchtorrent. In twee gevallen kwam het tot rechtszaken. Eerst tegen UPC/Chello met betrekking tot afgifte van naam en adres van een grote uploader naar de illegale uitwisselsite Dikkedonder en vervolgens tegen KPN met betrekking tot afsluiting van de illegale uitwisselsite Dutchtorrent en afgifte van de naam en adres van de sitehouder. Tegen een derde illegale site (Liquid/Phoenixtorrent) loopt een strafrechtelijk onderzoek.

BREIN's handhavingsbeleid tegen internetpiraterij maakt een verschil tussen enerzijds illegale sites die als het ware als winkels fungeren waar internetgebruikers toegang tot illegale bestanden krijgen en anderzijds de internetgebruikers die klanten van zulke winkels zijn en daardoor inbreuk maken.

BREIN vindt dat korte metten gemaakt moet worden met zulke illegale winkels waarbij het uiteindelijk geen verschil maakt of die nu gehost worden door de ISP of enkel doorgegeven. Met betrekking tot klanten van zulke winkels die zelf inbreuk maken door illegaal bestanden up te loaden, staat BREIN een aanpak voor waarbij in eerste instantie voorgelicht en gewaarschuwd wordt. Bij volharding zal BREIN afgifte van de betreffende naam en adres gegevens vorderen om actie te ondernemen ter verkrijging van een verbod en schadevergoeding. Excessieve uploaders of uploaders die als bron fungeren behoren wel direct aangepakt te kunnen worden met zo een verbod en schadevergoeding. Daarom vordert BREIN in die gevallen ook naam en adres zoals in de Dikkedonder zaak tegen UPC/Chello.

In de vonnissen is vast komen te staan dat het onder omstandigheden onrechtmatig is voor ISP's om geen gehoor te geven aan de vorderingen van BREIN tot afgifte van naam en adres en ontoegankelijk maken van de onrechtmatige site. In de Dutchtorrent zaak ging het om ontoegankelijk maken door middel van afsluiting van de betreffende abonnee. Voor afgifte van naam en adres is het nodig dat de onrechtmatigheid redelijkerwijs aannemelijk is en voor afsluiting moet er sprake zijn van kennelijke onrechtmatigheid. 

Hieronder de brief aan de ISP's:

Geachte heer/mevrouw,

Bijgevoegd treft u het vonnis aan van de voorzieningenrechter in de recente rechtszaak van stichting BREIN [1]  tegen KPN. Dit vonnis is voor u van belang wanneer u een melding krijgt van BREIN waarin u verzocht wordt stappen te ondernemen met betrekking tot een onrechtmatige website die u onderdak en/of toegang tot het internet biedt.

De rechter oordeelt in het vonnis dat KPN op melding van BREIN de volgende stappen dient te nemen:

(a) afgifte van de naam, adres en woonplaats (NAW) gegevens van de abonnee via wiens verbinding de website op het internet was aangesloten,

en

(b) afsluiting van de toegang van die abonnee tot het internet indien deze de website hervat
op verbeurte van een dwangsom van 1000 Euro per dag of gedeelte van een dag dat KPN in gebreke zou blijven.

In het onderhavige geval dient de afsluiting plaats te vinden op melding van BREIN dat de website terug op het internet is, daar de site ‘wegens technische problemen’ offline was maar aankondigde terug te komen. Wanneer de website nog online geweest zou zijn dan had afsluiting direct dienen plaats te vinden.

Het vonnis betreft een geval van een kennelijk onrechtmatige website, te weten een p2p-uitwisseldienst (Dutchtorrent.org) die draaide op een server bij een KPN abonnee thuis en via diens ADSL verbinding op het internet was aangesloten.  De rechter oordeelde de weigering van KPN om de gevraagde medewerking te verlenen onrechtmatig. NAW dient afgegeven te worden wanneer de onrechtmatigheid van de site aannemelijk is en de site dient afgesloten te worden indien die kennelijk onrechtmatig is.

In de praktijk schrijft BREIN indien mogelijk eerst de website zelf aan met een sommatie tot staking en onthouding van illegale activiteiten en probeert de NAW van de voor de website verantwoordelijke personen te achterhalen. Wanneer de website geen gehoor geeft aan de sommatie dan wendt BREIN zich tot de service provider met het verzoek tot afsluiting van de site en daarnaast afgifte van de NAW indien wij die niet hebben kunnen achterhalen.

Stichting BREIN staat in voor de juistheid van haar meldingen en verwerkt persoonsgegevens voor haar doelstelling, te weten handhaving van auteurs- en naburig rechten, conform de Wet Bescherming Persoonsgegevens en heeft daarvoor een rechtmatigheidsverklaring van het College Bescherming Persoonsgegevens.

Wij vertrouwen erop in de toekomst op uw medewerking te kunnen rekenen wanneer wij u een onrechtmatige site melden en verzoeken de nodige stappen te nemen.

Met de meeste hoogachting,
 

Mr. T. J. Kuik
Directeur stichting BREIN

[1] BREIN bestrijdt intellectuele eigendomsfraude namens auteurs- en naburig rechthebbenden en hun licentienemers, zoals auteurs, uitvoerende kunstenaars, uitgevers, producenten en distributeurs van muziek, film, video en interactieve software. BREIN is krachtens wet en statuten bevoegd om namens deze rechthebbenden en licentienemers rechtsmaatregelen te nemen. Deelnemende organisaties in de Stichting Brein zijn onder meer de muziekauteursrechtenorganisatie Buma/Stemra, de collectieve rechtenorganisatie van artiesten en producenten SENA, de Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld- en geluiddragers NVPI, afdelingen Audio, Video en Interactief, het Nederlands Uitgeversverbond NUV, de Nederlandse Vereniging van Filmdistributeurs NVF, de internationale organisatie van Amerikaanse filmproducenten MPA en de internationale federatie van de fonografische industrie IFPI.

Link naar vonnis: https://www.ie-forum.nl/getobject.php?id=2542 "

"Het is dan ook evenzeer terecht dat de voorzieningenrechter, wiens oordeel het hof overneemt, van belang heeft geacht dat niet blijkt dat door Endstra creatieve keuzes zijn gemaakt voor de vorm van de achterbankgesprekken en evenmin dat hij bewust een geestelijke creatie wilde scheppen. De als transcript weergegeven gesprekken vertonen veeleer het beeld van een spontaan uit de mond gerolde zakelijke informatieoverdracht door Endstra in antwoord op aan hem gestelde vragen. Hoewel Endstra ook wel zal hebben nagedacht over wat hij wel en niet tegenover de rechercheurs wilde loslaten en daarbij selectief te werk zal zijn gegaan, komt bepaald niet tot uiting dat hij er bewust voor heeft gekozen zijn verhaal in deze vormgeving te gieten. De voorzieningenrechter is dan ook terecht en volgens de juiste maatstaf tot het oordeel gekomen, dat op de achterbankgesprekken geen auteursrecht rust en dat met de uitwerking van de gesprekken in het PV en de publicatie hiervan in het litigueuze boek geen auteursrecht van (de erfgenamen van) Endstra is geschonden.”(4.7)

“Afweging van de wederzijdse belangen leidt niet tot een andere beoordeling. Het hof deelt het oordeel van de voorzieningenrechter dat in de omstandigheden van het geval het belang van Nieuw Amsterdam c.s. bij de publicatie van het boek zwaarder weegt dan het door de (niet in het boek genoemde) zonen Endstra ingeroepen belang van bescherming van hun persoonlijke levenssfeer. Enerzijds heeft ook hier te gelden dat causaal verband met het gevreesde risico van represailles niet valt aan te nemen. Anderzijds wordt in aanmerking genomen dat de "Endstra-tapes" een zaak betreffen die in het centrum van de publieke belangstelling staat. Dat met de uitgave van het boek wellicht commercieel gewin wordt behaald maakt het voorgaande niet anders. Uitgeverijen en journalisten dienen nu eenmaal inkomsten te verwerven om hun werk te doen. Van een misplaatst beroep op art. 10 EVRM is hier geen sprake.”(4.11)

"In de memorie van antwoord hebben Nieuw Amsterdam c.s. geconcludeerd tot veroordeling van de zonen Endstra in de kosten van het geding, "de advocatenkosten van ge?ntimeerden daaronder begrepen". Eerst aan het eind van het pleidooi heeft de raadsman te kennen gegeven dat aanspraak wordt gemaakt op toeschatting van proceskosten op de voet van art. 14 van de Handhavingsrichtlijn (Richtlijn 2004/48/EG) welke op 29 april 2006 in de Nederlandse wetgeving ge?mplementeerd had moeten zijn. Hij heeft daarbij een specificatie van advocatenkosten overgelegd tot een totaal van E 29.957,65. Het is in strijd met een goede procesorde om de aldus verlangde kostenveroordeling, die niet althans onvoldoende duidelijk valt af te leiden uit de bewoordingen van de memorie van antwoord, in een zo laat stadium expliciet te verwoorden en pas dan een begroting te overhandigen aan de wederpartij, waardoor deze zich daartegen ongenoegzaam heeft kunnen verweren. Het hof zal bij de veroordeling in de proceskosten deze daarom op de gebruikelijke wijze op de voet van art. 237 Rv toeschatten.” (4.13)

Lees het arrest hier. Lees het eerdere vonnis van de rechtbank hier.

“Zijn (de ontwerper – IEF)speelruimte was dan ook beperkt. De keuze voor blank afgewerkt beukenhout was geen werkelijke keuze. Als houtsoort die goede mechanische eigenschappen paart aan een lage prijs was beuken de aangewezen houtsoort. De blanke afwerking lag besloten in de keuze voor de stijl.” (4.11)

“Dat de stijlen worden gemaakt van vlakke delen (planken in plaats van bijvoorbeeld stokken) volgde uit de toe te passen techniek (…) De stijlen dienen ook een helling achterwaarts te vertonen omdat de anatomie van de inzittende dat voorschrijft. (4.12).

“Ten pleidooie heeft Stokke diverse wegen gesuggereerd waarlangs derden door geheel andere keuzen voor de stijlen tot een geheel ander uiterlijk zouden kunnen komen. Stokke ziet met deze voorbeelden evenwel over het hoofd dat zij aldus derden feitelijk de mogelijkheid ontzegt de techniek van de Tripp Trapp te gebruiken. Daarmee wordt voorbij gegaan aan het gegeven dat de techniek van de Tripp Trapp vrij is en dat degene die deze techniek wil gebruiken niet kan worden verplicht deze met een andere techniek te combineren.” (4.13)

“De belangrijkste vrijheid die de ontwerper evenwel heeft, is de keuze voor de ondersteuning van het zijdeel naar de grond. (…) Tezamen met de opgaande stijl ontstaat aldus een staander die het beeld vertoond van een cursieve hoofdletter L. Het is hierdoor dat het karakteristieke beeld van de Tripp Trapp ontstaat (…) De Tripp Trapp is naar het oordeel van de rechtbank dan ook zeker meer dan “enkel datgene wat noodzakelijk is voor het verkrijgen van een technisch effect”.”(4.16)

“Al met al kan het ontwerp van de Tripp Trapp niet worden ontzegd dat het baanbrekend is. De baanbrekendheid is in hoofdzaak gelegen in de techniek voor een bepaalde verstelbare kinderstoel. In auteursrechtelijke zin is het ontwerp niet baanbrekend. De auteursrechtelijke bescherming die het ontwerp toekomt, betreft vooral datgene waardoor het ontwerp zich onderscheidt van andere stoelen die zijn gebaseerd op dezelfde techniek en stijl. Van de keuzes die bij het ontwerp in dat opzicht zijn gemaakt, geeft in het bijzonder de hierboven beschreven L-vorm het ontwerp zijn oorspronkelijke karakter.”(4.19)

Bij de beoordeling of er sprake in van inbreuk komt de rechtbank in conventie  tot de volgende conclusie: “Bij de Bambino (…)  hebben de staanders derhalve de vorm van een cursieve hoofdletter A. Deze A-vorm wijkt naar het oordeel van de rechtbank wezenlijk af van de L-vorm van de Tripp Trapp omdat de zwevende indruk door het meerdere materiaal gebruik en de gesloten driehoeksvorm geheel verloren gaat. Het verschil is zo groot dat reeds hierom de rechtbank van oordeel is dat de Bambino niet inbreukmakend is op de Tripp Trapp.” (4.20)

In reconventie concludeert de rechtbank dat de stoelen Amber,  Yasmine en Thomas geen inbreuk maken, maar Ramara wel. Bij Amber en   Yasmine ontbreken “de L-vorm en de zwevende indruk”. Bij de stoelen Tamara en Thomas is wel een L-vorm te herkennen en zij maken ook een zwevende indruk. Deze kenmerken zijn het sterkst aanwezig bij de Tamara. Deze stoel wekt zonder meer een zwevende indruk zoals de Tripp Trapp. Bij de stoel Thomas bestaan de stijlen echter niet meer uit een enkele “plank” maar uit twee smalle latten die evenwijdig maar op afstand van elkaar schuins omhoog gaan.

Lees het vonnis hier.