DOSSIERS
Alle dossiers

Onrechtmatige publicaties  

IEF 1492

grote terughoudendheid

Rechtbank Amsterdam 26 oktober 2005, LJN: AU9723, Babybike - Stichting Consument en Veiligheid (vandaag op rechtspraak.nl).

Babybike produceert en verkoopt sinds 1993 fietsstoelen om peuters en baby's vanaf 6 weken op de fiets te vervoeren. Stichting Consument en Veiligheid ("SCV") heeft de afgelopen jaren via diverse media aandacht besteed aan het vervoer van baby's per fiets en heeft, aldus Babybike, het vervoer van baby's per fiets in daartoe bestemde zitjes ontmoedigd.

Babybike legt aan haar eis ter rectificatie ten grondslag dat SCV ten opzichte van Babybike onzorgvuldig en onrechtmatig heeft gehandeld door, zonder te beschikken over wetenschappelijk onderzoek, in diverse publicaties te adviseren om baby’s die nog niet zelfstandig rechtop kunnen zitten (tot negen maanden), niet op de fiets te vervoeren. SCV maakt bij haar advisering ten onrechte geen onderscheid tussen zit- en ligstoeltjes. Dit terwijl Babybike nu juist een fietsstoel heeft ontwikkeld die (mede) is ontwikkeld voor zeer jonge baby’s die in de Babybike fietsstoel kunnen liggen. Onderzoeken die zich in positieve zin uitspreken over de Babybike fietsstoel zijn door SCV ten onrechte genegeerd. Bovendien heeft SCV zelf geen onderzoek gedaan naar de Babybike fietsstoel. Een en ander klemt te meer nu de adviezen van SCV door de media en de consument zeer serieus worden genomen.

De rechtbank verwerpt allereerst de stelling van Babybike dat SCV zich ten onrechte voordoet als onpartijdige instantie. Onvoldoende is gebleken dat SCV door de samenwerking met het bedrijfsleven haar onpartijdigheid zou hebben verloren.

Ten aanzien van de onrechtmatigheid van de publicatie oordeelt de rechtbank als volgt: "Voorop staat dat SCV tot doel heeft consumenten in algemene zin voor te lichten over de preventie van ongevallen in de privé sfeer. Een dergelijke organisatie is in beginsel vrij om zelf uit te maken op welke grondslagen zij die voorlichting baseert. Dat geldt in het bijzonder als het gaat om een product als het onderhavige, waarvoor de normering destijds nog in ontwikkeling was. Er zijn immers geen algemeen erkende beoordelings-criteria voor fietsstoeltjes voor baby’s jonger dan negen maanden. Daar staat tegenover dat de keuze om voorlichting op bepaalde grondslagen te baseren binnen de grenzen van het redelijke moet vallen en niet onzorgvuldig mag zijn. De gekozen grondslagen moeten bovendien juist worden toegepast. Een en ander geldt te meer indien de voorlichting en adviezen afkomstig zijn van een organisatie als SCV waarvan, gezien de navolging van haar adviezen in de landelijke media, mag worden aangenomen dat deze adviezen een ruime mate van gezag hebben.

Babybike verwijt SCV allereerst dat zij aan haar voorlichting geen eigen onderzoek ten grondslag legt. Dit verwijt is ongegrond nu SCV zelf geen onderzoeksinstituut is. Babybike verwijt SCV voorts dat zij bij de voorlichting over fietsstoeltjes voor baby’s ten onrechte geen acht heeft geslagen op het afstudeerproject van een student bewegingstechnologie en de hiervoor onder 1e. en 1f. genoemde conclusies van de Fietsersbond en de ANWB. Het naast zich neerleggen van voornoemde (niet wetenschappelijke) stukken acht de rechtbank evenwel niet onzorgvuldig en passen binnen de hiervoor on-der 4.4 omschreven keuzevrijheid.

Resteert de vraag op welke grondslagen SCV dan wel haar voorlichting over het gebruik van fietsstoeltjes voor baby’s jonger dan negen maanden heeft gebaseerd en of zij in redelijkheid haar voorlichting daarop heeft kunnen baseren.

SCV baseert zich bij haar advisering over het vervoer van baby’s jonger dan negen maanden, zo begrijpt de rechtbank, op enerzijds algemene ervaringsregels en anderzijds een aantal buitenlandse onderzoeken.

"Aldus is de rechtbank van oordeel dat op basis van bovengenoemde algemene ervaringsregels er voldoende aanleiding is om grote terughoudendheid te adviseren bij het vervoeren van baby’s jonger dan negen maanden op de fiets. Te meer nu concrete normering op dit vlak ontbreekt. Er is evenwel geen deugdelijk onderzoek beschikbaar op grond waarvan het alternatief voor de fietsstoel - waarbij de baby liggend wordt vervoerd - zoals aangeboden door Babybike, specifiek moet worden ontraden."

Echter uit het gestelde blijkt dat door SCV voldoende aannemelijk is gemaakt dat de door Babybike gestelde schade niet in een zodanig verband met voornoemde uitlating staat dat de gestelde schade SCV kan worden toegerekend. Ook de gevorderde rectificatie wordt afgewezen wegens onvoldoende belang. Lees hier het vonnis.

IEF 1488

Te lang laten huilen

Rechtbank Amsterdam, 4 januari 2006,  LJN: AU9567, Prinses Maxima tegen de De Telegraaf Tijdschriften Groep (Privé). Informatierecht: nog even het vonnis in de zaak van het getikte kindermeisje.

In de editie van het weekblad Privé van 8 juni 2005 staat een bericht met de strekking dat drie kindermeisjes voor prinses Amalia zorgen, dat één van hen Prinses Amalia te lang heeft laten huilen, dat Prinses Máxima het verantwoordelijke kindermeisje een tik zou hebben gegeven en, tenslotte, dat dit kindermeisje zou zijn ontslagen.

“Tussen partijen is niet in geschil dat door de publicatie de eer en goede naam van eiseres is aangetast en dat de inhoud van het artikel een ernstige inbreuk vormt op haar privé-leven. Gedaagden betogen ten onrechte dat deze inbreuk in dit geval, gelet op de positie van eiseres gerechtvaardigd is. Zij voeren wel terecht aan dat eiseres een publiek figuur is als echtgenote en moeder van de beoogde troonopvolgers in Nederland. Een dergelijk publiek figuur zal enige tolerantie hebben te betrachten naarmate privé-aangelegenheden het karakter van de huiselijke kring overstijgen, hetgeen in ieder geval aan de orde kan zijn indien eiseres zich anders gedraagt dan naar algemene maatschappelijke normen passend is voor iemand in haar positie. Dat gaat echter niet zover dat eiseres zich de onderhavige, ernstige beschuldiging, waarvan bij voorbaat vaststond dat de juistheid niet kan worden aangetoond wegens het beroep van gedaagden op toegezegde anonimiteit van de bron, moet laten welgevallen.”

De rechtbank beveelt gedaagden o.a. op de rechter bovenzijde van bladzijde 3 van voornoemde editie van Privé in zwarte letters op een witte ondergrond in een kader ter grootte van een kwart van de gehele pagina op duidelijk leesbare wijze en in zodanig formaat dat voornoemd vlak volledig is gevuld de volgende tekst te plaatsen:

“In Privé van 8 juni 2005 stond dat HKH Máxima, Prinses der Nederlanden, drie kindermeisjes in dienst zou hebben, één ervan een tik zou hebben gegeven en haar vervolgens zou hebben ontslagen. 

In werkelijkheid heeft Prinses Máxima één kindermeisje in dienst vanaf het najaar van 2004, dat niet is ontslagen en geen tik heeft gehad.

De Rechtbank te Amsterdam heeft bij vonnis d.d. 4 januari 2006 vastgesteld dat de aantijging in Privé onrechtmatig is jegens Prinses Máxima.” Lees het vonnis hier.

IEF 1458

Badinerende compilatie

SBS 6 heeft de site Volkomenkut (vkmag.nl) opgedragen de twee badinerende compilatiefilmpjes over de belspelletjes van het web af te halen. De juridische afdeling van SBS laat weten dat hiermee inbreuk wordt gemaakt op de intellectuele eigendomsrechten van deze programma’s en van het SBS 6-logo. Op de website rokerskerk.nl zijn de filmpjes niettemin nog gewoon te zien. (Bron: Broadcast Magazine)

Webwereld bericht: "Vkmag heeft aan het verzoek gehoor gegeven. "Helaas hebben wij de twee filmpjes van de belspelsletjes op last van SBS6 moeten verwijderen, maar er zijn op het internet nog wel plekken waar je de filmpjes kunt bekijken. Wij wensen SBS6 dan ook veel succes!", aldus Vkmag"

IEF 1401

Misleidende telemarketing

Rechtbank Rotterdam 30 november 2005, LJN: AU8551, Refill - European Office Systems
Kunnen uitspraken, gedaan via telemarketing, misleidend zijn?

Partijen concurreren op de markt voor “office supplies” in Nederland. Zij verkopen beide - onder meer - remanufactured toner cartridges: originele lege toner cartridges, waarvan alle aan slijtage onderhevige onderdelen zijn vervangen en waaraan vervolgens nieuw tonerpoeder is toegevoegd. EOS benadert haar klanten onder meer telefonisch met het volgende verkoop verhaal:
“ (…) onze nieuwe Super Long Life toner patronen, die u direct kunt gebruiken. Deze patronen bevatten een veel fijner poeder, dat u een veel betere resolutie en printkwaliteit bieden bij al uw grafische kopieën. Bovendien werden deze patronen ontworpen om geld te besparen, omdat ze bestaan uit een nieuw soort lang houdbare drum met een lange levensduur, die tot drie keer langer mee kan gaan als uw standaardpatronen die u nu gebruikt. Ik ben ervan overtuigd, dat wij het met elkaar eens zijn, dat het tegenwoordig zeer belangrijk is, geld te besparen, of niet soms? (mijnheer/mevrouw) (…)
Wij leveren de Super Long Life drums in een verpakking met twee patronen tegen een introductieprijs van … per patroon. Met deze drums kunt u dus tot drie keer langer doen dan met uw huidige standaard tonerpatronen, die tussen 100 en 200 € kosten. U ziet dus dat er grote mogelijkheden zijn om geld te besparen, of niet soms?
(Indien de klant zegt, dat hij minder betaalt dan 70 euro vertelt u hem, dat het recyclebare patronen moeten zijn en niet opnieuw geprepareerde tonerpatronen - de kwaliteit wordt vele malen slechter.) (…)”.

Refill vordert op grond van art. 6:194 jo. 6:162 BW EOS te verbieden om omtrent de eigenschappen van de producten van EOS onjuiste en/of misleidende mededelingen openbaar te (laten) maken dan wel bedrijven in persoonsgerichte benaderingen voor te houden. Tevens vordert Refill tijdens pleidooi vergoeding van haar schade. Nu deze wijziging van eis, inhoudende een vermeerdering, niet schriftelijk heeft plaatsgevonden, wordt deze niet toegestaan.

Heeft EOS nu daadwerkelijk aan potentiële klanten meedgedeeld dat haar toners langer mee gaan, goedkoop zijn en origineel zijn?
Getuige [C.] zegt hierover: “Tijdens de telefoongesprekken moest ik aangeven dat de cartridges van EOS drie tot vier keer zolang meegaan als gewone cartridges. … Ik vertelde de klanten dat de toners van EOS niet gerecycled waren. Ik weet niet wat het verschil is tussen gerecycled en geremanufactured. Als klanten mij vroegen of wij originele cartridges verkochten, beantwoordde ik deze vraag positief. Dat was mij zo verteld door de managers tijdens onze bijeenkomsten. … Desgevraagd vertelde ik klanten dat zij met onze toner tussen de 15.000 en 20.000 afdrukken konden maken. De genoemde aantallen mochten wij zelf bepalen.”
De rechtbank concludeert als volgt: "Op grond van de pitch, de hiervoor aangehaalde verklaringen van getuigen en bedrijven moet worden aangenomen dat de verkoopmedewerkers van EOS daadwerkelijk voormelde mededelingen hebben gedaan."

Vervolgens moet worden nagegaan of deze verkoopmededelingen “openbaar zijn gemaakt” in de zin van artikel 6:194 BW. EOS stelt zich op het standpunt - met een beroep op de parlementaire geschiedenis - dat telefonische mededelingen uitdrukkelijk zijn uitgesloten van de werkingssfeer van artikel 6:194 BW. De rechtbank: "Het EG Hof van Justitie heeft in het arrest Toshiba-Katun van 25 oktober 2001 (zaak C 112/99, rov 28) overwogen dat reclame gelet op deze bijzonder ruime definitie zeer verschillende vormen kan aannemen.
De rechtbank is dan ook van oordeel dat voormelde verkoopmededelingen van EOS moeten worden beschouwd als reclame in de zin van artikel 2 lid 1 van de gewijzigde richtlijn 84/450. Deze mededelingen zijn op te vatten als productaanprijzingen in de uitoefening door EOS van haar commerciële activiteiten, gericht op vergroting van haar afzet. Dat hierbij telefonie is gekozen als verspreidingsvorm is irrelevant. Vast staat dat de namens EOS optredende telemarketeers per dag tientallen en per jaar enige honderdduizenden bedrijven telefonisch benaderen en dat zij daarbij gebruik maken van een pitch, waarin standaardvragen en antwoorden zijn vastgelegd. Indien op deze wijze potentiële klanten worden benaderd, kan niet meer gesproken worden van een louter persoongerichte benadering, waarbij de klant individueel wordt benaderd en een op die klant toegesneden aanbieding wordt gedaan. EOS gebruikt telemarketing als één van de vele ontwikkelde vormen om reclamemededelingen op een gestandaardiseerde wijze bij het (voor EOS relevante) publiek kenbaar te maken. Telemarketing in deze vorm dient dan ook te worden beschouwd als het openbaar maken van mededelingen waarop artikel 6:194 BW ziet."

Is er sprake van misleiding? "Nu de Super Long Life toner remanufactured is, is het reservoir van de toner gelijk aan die van de originele toner. De vergelijking “tot drie keer meer” vindt dan ook geen enkele grond in de door Tinto, remanufacturer van de Super Long Life toner, aangegeven pagina aantallen [...]. Deze aantallen komen overeen met die van de toners van de gangbare merken [...]. Mededeling (b) dat de Super Long Life toner naar verhouding goedkoper is dan de toners van gangbare merken is gebaseerd op het tot drie maal meer afdrukken van pagina’s dan deze, zodat ook die mededeling onjuist en misleidend is."
De gevorderde schade vergoeding wordt als ongegegrond afgewezen.

Lees hier het vonnis.

IEF 1360

De maat genomen

Rechtbank Amsterdam, 7 december 2005, KG 05-2638 SR, Tiscali tegen KPN. Hoeveel procesminuten gaan er eigenlijk in een rechtbankabonnement of kun je ook prepaid procederen?

In het vonnis van 17 november 2005 (eerder bericht hier) is Tiscali veroordeeld tot het plaatsen van een rectificatie op haar website in het lettertype en in grootte identiek aan de op de website gedane mededeling. Tiscali plaatste een rectificatie met de grootte van een zesde deel van de zichtbare homepage. KPN vordert dat de rectificatie zal worden vergroot tot een zesde van de gehele homepage. Onder protest vergroot Tiscali de rectificate. Tiscali vordert in dit geding KPN te verbieden de dwangsommen zoals opgelegd in het vonnis van 17 november te executeren, mits en zolang Tiscali haar als eerste geplaatste rectificatietekst op haar homepage heeft staan. Onder "zichtbare homepage" wordt verstaan dat deel van de homepage dat iedere bezoeker als eerste op zien scherm te zien krijgt zonder naar beneden te scrollen. De homepage van Tiscali is bijna twee keer zo groot als de zichtbare homepage.

Hoewel de rectificatie door Tiscali boven aan de webpage was geplaatst en aldus direct zichtbaar was, oordeelt de rechter dat Tiscali's uitleg een beperking van het begrip homepage inhoudt en de gevraagde voorziening wordt afgewezen.

Lees het vonnis hier (metdank aan Jolette Wiersema, DLA Schutgrosheide)

IEF 1323

[oud-voetballer] is een bekende oud-voetballer

Rechtbank Amsterdam 8 december 2005, LJN: AU7678, Eiseres - TTG

Privé plaatste op de voorpagina een foto van eiseres (cryptisch omschreven als 'de weduwe van de in 2004 overleden [zanger en entertainer A.H.]) met daarnaast de tekst: "Exclusief [oud-voetballer]: '[eiseres] kostte mij m'n huwelijk". Bij het artikel in het blad is tevens een foto geplaatst van [eiseres] met haar twee kinderen. In het artikel - een interview met [oud-voetballer] -  is onder meer geschreven: “Al lange tijd gaat het gerucht dat [oud-voetballer] een relatie heeft met [eiseres].(...) De verhalen over een verhouding bleven aanhouden en jullie huwelijk werd er niet beter op. Jullie gaan nu scheiden? [oud-voetballer]: ‘Dat klopt. Dat we niet meer bij elkaar zijn, komt ook zeker door de geruchten. Maar er was meer aan de hand, laten we daar duidelijk over zijn. Het [eiseres]-verhaal is de druppel geweest. (...) Stel dat ik wel wat met [eiseres] heb en het komt uit, dan mag je me aan de schandpaal nagelen. Er is gewoon niets. Nu niet en in het verleden niet. (...)”.

In de Telegraaf van 21 november 2005 is een advertentie van Privé afgedrukt, waarin de voorpagina van het blad is afgebeeld. Deze is tevens op de internetsite van Privé geplaatst. Na een afwijzende reactie op de sommatiebrief van de raadsman van [eiseres]  vordert deze nu een rectificatie alsmede een aankondiging op de voorpagina. [Eisers] stelt dat de inhoud van de twee aankondigingen en de kop onjuist is en niet wordt gerechtvaardigd door het betreffende interview. TTG was zich bovendien zeer bewust van de onjuistheid van deze geruchten.

De rechtbank maakt de welbekende afweging: "De tekst ‘[eiseres] kostte mij m’n huwelijk’ is dan ook in strijd met de waarheid en misleidend. Aan TTG kan weliswaar worden toegegeven dat van koppen en aankondigingen op de voorpagina van entertainmentbladen minder nuancering verwacht hoeft te worden dan van artikelen zelf, maar dit betekent niet dat een dergelijke kop of aankondiging volstrekte onwaarheden mag bevatten. Het verweer van TTG dat de litigieuze tekst een citaat betreft van [oud-voetballer], dat zij ten behoeve van de beschikbare ruimte heeft moeten inkorten, gaat niet op. Het citaat zelf is immers niet terug te vinden in het artikel en de inhoud van het citaat komt evenmin in de buurt van de inhoud van het artikel. Het citaat is op een zodanige wijze op de voorpagina afgedrukt en nogmaals op pagina 2 en bij het artikel zelf dat de lezer wel de indruk moet krijgen dat [eiseres] door het aangaan van een relatie met [oud-voetballer] zijn huwelijk heeft verwoest. Het citaat is derhalve verzonnen en daarmee misleidend. [...] De publicatie van de aankondiging op de voorpagina, op pagina 2 en van de kop bij het artikel is dan ook onrechtmatig jegens [eiseres] en rechtvaardigt een rectificatie, als na te melden."
Aldus zal in het eerstvolgende nummer van Privé geschieden. Bovendien wordt een bedrag van € 2500 als voorschot op vergoeding van de schade wordt toegewezen. Lees het vonnis hier.

IEF 1283

Never ending story

Er gaat bijna geen week voorbij, of KPN en Pretium ontmoeten elkaar elkaar in de rechtzaal (zie hier, hier en hier). Vorige week nog bepaalde de rechter dat Pretium rectificaties ter grootte van een krantenpagina moest plaatsen om beschuldigingen aan het adres van KPN recht te zetten. Volgens het bericht " is dat deze week ook in diverse landelijke dagbladen gebeurd. KPN vindt echter dat de rectificaties niet juist zijn." KPN wil nu de dagelijkse dwangsom innen. Om hieraan een einde te maken is Pretium op haar beurt weer naar de rechter gestapt, zo meldt nu.nl.

IEF 1239

Niet belachelijk

Uit de AutoTelegraaf: “Dealer krijgt juristen premier op zijn dak. Premier Balkenende voelt zich misbruikt omdat hij in een folder is afgebeeld als verkoper van tweedehands auto's. Het drukwerkje, op grote schaal verspreid in de regio's Rotterdam en Gouda, plofte een dezer dagen ook bij de minister-president op de mat van zijn woning in Capelle aan den IJssel. Juristen van het ministerie van Algemene Zaken, dat onder de premier valt, hebben direct opdracht gekregen om de zaak uit te zoeken. “

Middels een tekstballon zegt Balkenende in de gewraakte occasion-folder: 'U kunt uw geld maar één keer uitgeven, dus kies voor de beste deal!'  De maker van de folder, Vaartland Auto’s uit Stolkwijk,  is zich van geen kwaad bewust. "Voordat we de foto plaatsten, hebben we bekeken of we er heibel mee zouden krijgen. Maar volgens ons is er niets aan de hand, zolang je de premier maar niet belachelijk maakt. En dat doen we niet." Lees hier meer.

IEF 1076

Geslamd of niet?

KPN en Pretium blijven elkaar in de haren vliegen. De inkt van het kort geding vonnis begin deze maand (zie hier) is nog maar net droog, of weer stuurt KPN een dagvaarding uit naar Pretium, ditmaal naar aanleiding van een paginagrote advertentie van Pretium die woensdagmorgen in twee landelijke dagbladen is verschenen. Volgens KPN maakt zijn kleinere branchegenoot zich schuldig aan laster. "Pretium probeert zich te profileren over de rug van KPN", aldus een woordvoerder van KPN.

Pretium beschuldigt KPN in de advertentie van 'slamming' (het overzetten van CPS naar KPN klanten en vice-versa, zonder dat de betreffende consumenten hiertoe opdracht hebben gegeven). Deze beschuldiging had Pretium eerder al geuit in waarschuwingsbrieven aan haar klanten, waarover eerdergenoemd kort geding onder meer handelde en waarover de rechter oordeelde dat deze brieven toegestaan waren. Uit onderzoek van de OPTA bleek immers niet dat KPN, na in 2004 veelvuldigd 'geslamd' te hebben, dit thans niet meer deed.

Kennelijk was dit oordeel van de rechter aanleiding (of beter: groen licht) om de vermeende slamming praktijken van KPN maar in een pagina grote advertentie te plaatsen. Wordt ongetwijfeld vervolgd. Lees hier iets meer.

IEF 976

Stemrecht (2)

In aansluiting op een eerder bericht (hier), een wat ouder, maar desalniettemin interessant nieuwsberichtje van vorige week. Zanger Tom Waits daagt Opel –en het reclamebureau McCann Erickson- nu daadwerkelijk voor de rechter, omdat Opel in een reclamecampagne op tv zijn zangstem zou imiteren.

General Motors, de moeder van Opel, zou de zanger verschillende malen hebben gevraagd mee te werken aan een reclamespotje, wat Waits, als fel tegenstander van de commercialisering van zijn muziek, steeds weigerde. De zangpartij is uiteindelijk ingezongen door een zanger uit Frankfurt, wiens stem een opvallend grote gelijkenis vertoont met de doorrookte stem van Waits. Het is afwachten op welke grond de advocaat van Waits zijn vorderingen zal baseren.