Modellenrecht  

OHIM Kamer van Beroep 21 februari 2013, zaak R346/2012-3 (Cheng-Kang Chu tegen Fitness Brands Inc.; exercising apparatus)
Modellenrecht. Door Cheng-Kang Chu is op 24 september 2009 het ontwerp voor een 'exercising apparatus' (1166714-0001) ter registratie aangeboden. Fitness Brands Inc. verzoekt om nietigverklaring omdat het model niet voldoet aan de eisen van de artikelen 4 tot 9 CDR. Fitness Brands Inc. voert aan dat - gelet op haar ingeschreven Gemeenschapsmodel voor ‘keep fit equipment' (1111959-0001) geregistreerd op 25 maart 2009 - het eigen karakter van de bestreden RCD ontbreekt in de zin van artikel 6 CDR. Beide ontwerpen delen dezelfde eigenschappen, behalve dat de schijf van het oudere model een volledig cirkelvormige geometrie heeft, terwijl deze bij het nieuwe model cirkelvormig is met een 'cut-out' bij het stuur.

Het beroep wordt afgewezen. De totaalindrukken (de cut-out en de handvaten) zijn duidelijk verschillend. Het oudere model ontneemt niet het eigen karakter van het nieuwere model.

21 The first difference that the RCD proprietor has underlined is the different aspect of the disc at the centre of the design of the conflicting apparatus. In the contested design, a substantial slice of the disc surface is missing (‘cut out’ portion, in the contested decision), whereas the disc is complete in the prior RCD(s).

22 The second difference, which causes an even greater visual impact, concerns the handlebars; this difference was, quite strangely, not even mentioned in the contested decision (see paragraphs 14, 22 and 23). Whereas, in the prior RCD, the handles point inwards, they point outwards in the contested RDC. In addition, the handlebars are rectilinear in the contested RCD and slightly bent outwards in the prior RCD. Finally, the distance that separates the handlebars is much larger in the prior RCD than in the contested one.

23 In the Board’s opinion, these two differences, far from being ‘slight’, are more than sufficient to make an impression on an informed user. They do concern parts of the product that attract the user’s attention. The ‘cut out’ disc and the narrow handlebars make the contested RCD look slender and lean. The full disc and the broad handlebars of the prior RCD make it look solid and heavy. The overall impression produced by the two designs is clearly different.

24 As a result, the prior RCD does not deprive the contested RCD of its individual character.

The Board hereby:
1. Annuls the contested decision and rejects the application for invalidity;
2. Orders the invalidity applicant to bear the RCD proprietor’s costs.

OHIM Kamer van Beroep 19 Februari 2013, zaak R 650/2012-3 (Hook of Sweden, Legal Entity tegen Jukka Heininen; apparaten voor het behandelen van spieren)
Gemeenschapsmodellenrecht. Nietigheidsafdeling. Subjectieve argumenten. Afwijzing. Door Jukka Heininen is het volgende ontwerp (618830-0001) voor 'apparaten voor het behandelen van spieren' aangeboden ter registratie. Het ontwerp is geregistreerd en gepubliceerd in het Gemeenschapsmodellenblad met een voorrangsdatum van 11 augustus 2006. Op 8 februari 2011 heeft Hook of Sweden een nietigheidsaanvraag ingediend op basis van de artikelen 5 en 6 CDR, het model is niet nieuw en het heeft geen eigen karakter. Hook of Sweden heeft eerdere Amerikaanse octrooien, gemeenschapsmodellen en andere publicaties ingediend die dateren van december 1926 tot januari 2006 (zie r.o. 4).

Het beroep wordt afgewezen. De redenering van de nietigheidsafdeling (met subjectieve argumenten als ‘carefully’, ‘smoothly’ of ‘efficiently curved’ en 'not being user-friendly and as comfortable as the RCD') is gelijk aan die van een geïnformeerde gebruiker waardoor deze niet als gebrekkig kan worden beschouwd.

Reasoning of the Invalidity Division
30 The invalidity applicant argues that the Invalidity Division based its reasoning on subjective arguments as it referred to the contested RCD as ‘carefully’, ‘smoothly’ or ‘efficiently curved’ and assessed the prior designs as ‘not being user-friendly and as comfortable as the RCD’.
31 The Invalidity Division cannot be reproached for the use of adjectives assessing user comfort of the respective devices. Such assessment is also likely to be made by an informed user who, choosing a device for personal use, would observe the overall shape of the massage apparatus, the curve of the handle and of the massage part, analysing the potential efficiency and comfort of use of such a device. Therefore, the reasoning of the Invalidity Division cannot be considered flawed.
32 In view of the foregoing the appeal is dismissed and the contested decision is upheld.

The Board hereby:
1. Dismisses the appeal;
2. Orders the invalidity applicant to bear the fees and costs incurred by the RCD proprietor in the invalidity and appeal proceedings.

Vzr. Rechtbank Gelderland 4 juni 2013, KG ZA 13-274 (Polydaun tegen VdB)
Uitspraak ingezonden door Lars Bakers, Bingh advocaten.
Modellenrecht. Overgang van IE-recht en derdenwerking. Geen opheffing beslag. Polydaun is een internationaal bedrijf dat onder meer hoofdkussens ontwikkelt en produceert, waaronder verschillende hoofdkussens met gekleurde biezen, een wigvormig kussen en een kussen met een combinatie van beide elementen. VdB heeft uit het faillissement van Jade de Intellectuele eigendomsrechten overgedragen gekregen, waaronder auteursrechten en het model 1809591-0003. Polydaun vordert, zonder succes, de opheffing van gelegd beslag.

Vaststaat dat de overgang van de modelregistratie van Jade naar VdB op 22 april heeft plaatsgevonden in de database van het OHIM en op 24 april is gepubliceerd. VdB heeft rauwelijks beslag gelegd zonder aankondiging en één dag nadat het modelrecht op zijn naam was geregistreerd. Zolang de overgang niet in het register is ingeschreven kan de rechtverkrijgende zich niet op de rechten beroepen. In dit geval kan de rechtverkrijgende zich na inschrijving van het model wel op de uit deze inschrijving voortvloeiende rechten beroepen.

Weliswaar heeft VdB nagelaten om voorafgaand aan het beslag contact op te nemen, maar dit laat onverlet dat hij verlof kan vragen tot het leggen van beslag indien hij voldoende aannemelijk weet te maken dat een (dreigende) inbreuk op zijn intellectuele eigendom wordt gemaakt.

De voorzieningenrechter merkt op Polydauns kussens ook een wigvorm, gekleurde biezen en eenzelfde soort inkeping hebben die nagenoeg gelijk is aan de inkeping van het model. Hoewel de vorm van de inkeping enigszins technisch is ingegeven, is onvoldoende aannemelijk dat bij de vergelijking van de kussens een andere indruk wordt gewekt. Dat er geen sprake is van een inbreuk, kan niet worden gevolgd. De vordering tot opheffing van het beslag wordt afgewezen.

Leestips: r.o. 4.4 - 4.7, 4.10 - 4.11.

Op andere blogs:
Class 99 (Pillow talk, or the third party effect of a transfer of a RCD)

De Balie, Amsterdam, woensdag 19 juni van 12.00 tot 15.15 uur. 

Op woensdag 19 juni 2013 organiseert eduLex, onderdeel van deLex, wederom een intensieve jurisprudentielunch. Tijdens deze bijeenkomst zullen Ilja Morée, Charles Gielen en Joris van Manen de belangrijkste uitspraken op het gebied van het merken-, modellen- en auteursrecht behandelen. Van iedere uitspraak zal de essentie en het belang voor de praktijk worden besproken, zodat u in slechts drie uur volledig op de hoogte bent van de actuele ontwikkelingen in de rechtspraak.
Hier aanmelden

Programma
11.45 – 12.00 uur Ontvangst en intekenen
12.00 – 12.55 uur Merkenrecht, Ilja Morée, De Brauw Blackstone Westbroek
13.00 – 13.55 uur Modellenrecht, Charles Gielen, NautaDutilh / RUG
14.15 – 15.15 uur Auteursrecht, Joris van Manen, Hoyng Monegier LLP
15.15 uur Einde programma

Er zijn 3 PO-punten toegekend door de Orde van Advocaten

Locatie
De Balie, Kleine Gartmanplantsoen 10, Amsterdam
Klik hier voor een routebeschrijving, onze parkeersuggestie.

Kosten deelname
€ 335,00 Per persoon
€ 285,00 Sponsors IE-Forum
€ 100,00 Rechterlijke macht/wetenschappelijk personeel (full time)
Genoemde prijzen zijn incl. lunch, koffie, thee, documentatie en borrel, excl. BTW.
Kortingen kunt u via de vernieuwde webshop zelf aangeven.

Hier aanmelden

Vzr. Rechtbank Den Haag 5 juni 2013, zaaknr. C/09/440087 / KG ZA 13-340 (Intertoys tegen D-Dutch en Action)
Uitspraak ingezonden door Peter Snoeker, Snoeker advocatuur.
Niet-ingeschreven gemeenschapsmodel. Intertoys heeft een grafisch ontwerpster verzocht een verpakkingslijn te ontwerpen voor de nagelset Nail Heaven. Action heeft in maart 2013 de nagelset Nail Paradise op de markt gebracht. D-Dutch heeft dit ingekocht bij een Chinese fabrikant en aan Action geleverd.

Action heeft de nieuwheid en het eigen karakter van het ingeroepen gemeenschapsmodel betwist en wijst op de nagelset Pink Tease die sinds 2010 wordt verkocht en een nagelset afkomstig uit China welke sinds 2008 in Engeland wordt verkocht. Slechts de foto van de vingers is niet door de ontwerper gemaakt, maar aangeleverd. Intertoys roept echter wel een geldig modelrecht in. De twee ontwerpen vertonen teveel gelijkenis, in het bijzonder van de combinatie van bepaalde elementen. De bespreking van de overige grondslagen kunnen achterwege blijven.

4.5. In het ontwerp van de Nail Heaven nagelset zijn onder meer de navolgende kenmerken te onderscheiden:
a. de afgebeelde vingers op de voorzijde met daarnaast de vermelding 'Nails Heaven;
b. de witte stroop met stippen op de voor- en achterzijde;
c. het wit / paarse kader in de balk met daarin de tekst 'this is it';
d. het paarse kader met daarin de tekst 'over 1.000 gems & stones';
e. het paarse kader op de achterzijde;
f. de afbeeldingen in dat kader van nagels in een gedeeltelijke cirkel;
g. de twee diagonaal tegenover elkaar geplaatst rechte hoeken en de twee afgeronde hoeken van de kaders;
h. de van donker naar licht verlopende grijze kleur;
i. de verhouding van de hoogte en breedte van de verpakking.

4.11 De verpakking van de Nail Paradise nagelset bestaat, evenals het niet-geregistreerde model, uit een rechthoekige doos met op het oog dezelfde verhoudingen tussen de hoogte en de breedte van de verpakking (kenmerk i). Op beide verpakkingen is aan de bovenkant een witte strook met stippen aangebracht (kenmerk b) met daarin aan de linkerzijde een paars logo in een vierkant en een witte tekst (kenmerk c, zij het dat de vorm van het kader afwijkt en ook geen sprake is van een kader in twee kleuren). De tekst "NAIL IT" is gelijkend op het benadrukte woord "IT" op de verpakking van de Nail Heaven nagelset. Het paarse kader op de voorzijde met afgeronde hoeken (kenmerk d en kenmerk g) is eveneens aanwezig in het Nail Paradise ontwerp. Ook de instructies, waarschuwingen en herkomstinformatie op de achterkant van de Nail Paradise nagelset zijn, net als bij de Nail Heaven nagelset, weergegeven in een paarse rechthoek met linksboven en rechtsonder een afgeronde hoek (kenmerk e en g). De afbeeldingen van de nagels op de achterzijde zijn vrijwel identiek aan de afbeeldingen in het Nails Heaven ontwerp (kemerk f). De verpakking van de Nail Paradise nagelset verschilt, zoals Action c.s terecht heeft aangevoerd, wel in die zin dat een andere foto van vingers met bewerkte nagels is gebruikt. Ook is op de boven-, zij- en onderkant van de verpakking, anders dan bij de Nail Heaven nagelset, geen tekst, logo of afbeelding afgedrukt, behoudens de witte strook met stippen die, net als bij de Nail Heaven nagelset, aan de zijkanten en achterkant doorloopt. Deze verschillen zijn naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter in het licht van de vele gedetailleerde overeenkomsten evenwel te gering om bij de geïnformeerde gebruiker een andere algemene indruk te wekken dan de Nail Heaven nagelset.

Lees de uitspraak KG ZA 13-340, "schone pdf".
Op andere blogs:
Abcor (Strijd om nagelsetverpakking)

Gerecht EU 14 mei 2013, zaak T-68/11 (Kastenholz / OHMI - Qwatchme (Cadrans de montre)) - dossier
Gemeenschapsmodel. Artikel 25 lid 1 sub f Vo. 6/2002. Beroep op auteursrecht. Internationale verdragen. Beroep strekkende tot vernietiging van beslissing R 1086/20093 van de derde kamer van beroep van het Bureau voor harmonisatie binnen de interne markt (BHIM) van 2 november 2010 houdende verwerping van het beroep tegen de beslissing van de nietigheidsafdeling tot afwijzing van de door verzoeker ingestelde vordering tot nietigverklaring van gemeenschapsmodel nr. 602636-0003 (Wijzerplaten). Het beroep wordt verworpen.

Verzoeker heeft in het bijzonder aangevoerd dat het litigieuze model identiek was aan het model van een wijzerplaat dat door het Duitse auteursrecht wordt beschermd, dat gebruikmaakt van de techniek van overlappende gekleurde schijven (Kleuropeenvolging II, 12 uur met een interval van 5 minuten, dat tussen 2000 en 2005 is voorgesteld en bekendgemaakt door de kunstenaar Paul Heimbach).

Overeenkomstig artikel 25, lid 1, sub f, van verordening nr. 6/2002 kan een gemeenschapsmodel nietig kan worden verklaard indien in het model zonder toestemming gebruik wordt gemaakt van een werk dat in een lidstaat auteursrechtelijk is beschermd, en wanneer een houder dat kan verbieden overeenkomstig het recht van die lidstaat. Verzoeker heeft geen enkele aanwijzing verstrekt omtrent de omvang van de auteursrechtelijke bescherming in Duitsland van het aan de oudere kunstwerken ten grondslag liggende idee, zonder zich te beperken tot de bescherming van de concrete vorm of de uiterlijke kenmerken van die werken.

45 Niettemin blijkt uit punt 25 van de bestreden beslissing dat de kamer van beroep het litigieuze model heeft vergeleken met het in punt 5 supra in kleur weergegeven oudere model „Farbfolge II, 12 Stunden im 5-Minuten Takt”, en bij deze vergelijking rekening heeft gehouden met alle aanzichten van het litigieuze model. Uit dat punt 25 blijkt immers dat de kamer van beroep heeft vastgesteld dat in het geval van het litigieuze model „twee tinten of kleuren zichtbaar [waren] op de wijzerplaat op de posities die 12 uur en 6 uur aanduiden” en „vier verschillente tinten zichtbaar [waren] op alle andere tijdstippen”. Zij heeft tevens vastgesteld dat „het oudere model in staat [was] door een gecontroleerde beweging van de wijzers een breed spectrum aan kleuren te produceren, waarvan de combinatie en de intensiteit met de tijd wijzig[den]”. De kamer van beroep is dus overgegaan tot een beknopte beschrijving van de verschillende aanzichten van het oudere model „Farbfolge II, 12 Stunden im 5-Minuten Takt”, dat als enige het mogelijk maakte om onmiddellijk de wijziging van de kleuren en van de intensiteit van de tinten om de vijf minuten te beoordelen, en heeft dat model en het litigieuze model tegenover elkaar geplaatst.

46 Bovendien heeft de kamer van beroep in punt 25 van de bestreden beslissing gepreciseerd dat „twee eenvormige tinten of kleuren niet mogelijk [waren] op de posities die 12 uur en 6 uur aanduiden in de oudere modellen”, hetgeen een belangrijk verschil tussen de conflicterende modellen vormde. De weergave van de wijzerplaat op de positie die 12 uur aanduidt in het litigieuze model, waarbij de ene helft wit en de andere helft zwart is maar beide eenvormig zijn, verschilt van de weergave van het eerste aanzicht, links, van het in punt 5 supra in kleur weergegeven oudere model „Farbfolge II, 12 Stunden im 5-Minuten Takt”, dat een progressieve combinatie van donkere kleuren en wit vertoont. Zoals verzoeker zelf erkent, kan voorts het litigieuze model niet de positie bereiken die 12 uur aanduidt zoals die verschijnt in het oudere model „Farbfolge II, 12 Stunden im 5-Minuten Takt”. Anders dan verzoeker beweert, verschilt ook de positie die 6 uur aanduidt in het litigieuze model, in twee eenvormige grijstonen, van het zevende aanzicht, links, van het oudere model „Farbfolge II, 12 Stunden im 5-Minuten Takt”, dat een progressieve combinatie van rood en groen vertoont, hetgeen leidt tot minstens vier verschillende tinten.

79 Met betrekking tot de door verzoeker aangevoerde inbreuk op het auteursrecht op de oudere kunstwerken dient te worden vastgesteld dat overeenkomstig artikel 25, lid 1, sub f, van verordening nr. 6/2002 een gemeenschapsmodel nietig kan worden verklaard indien in het model zonder toestemming gebruik wordt gemaakt van een werk dat in een lidstaat auteursrechtelijk is beschermd. Op die bescherming kan de houder van het auteursrecht derhalve aanspraak maken wanneer hij dat gebruik van het betrokken model kan verbieden overeenkomstig het recht van de lidstaat dat hem de bescherming verleent.

80 Verzoeker heeft evenwel, ondanks de nationale bepalingen waarnaar hij verwijst in punt 39 van het verzoekschrift, in casu geen enkele aanwijzing verstrekt omtrent de omvang van de auteursrechtelijke bescherming in Duitsland, in het bijzonder met betrekking tot de vraag of de auteursrechtelijke bescherming in Duitsland de reproductie, zonder toestemming, van het aan de oudere kunstwerken ten grondslag liggende idee verbiedt, zonder zich te beperken tot de bescherming van de concrete vorm of de uiterlijke kenmerken van die werken.

81 Zoals de kamer van beroep in punt 32 van de bestreden beslissing heeft opgemerkt, heeft de auteursrechtelijke bescherming overeenkomstig de internationale verdragen inzake auteursrechtelijke bescherming waarbij Duitsland partij is, betrekking op de concrete vorm of de uiterlijke kenmerken van het werk en niet op de ideeën.

Kamer van Beroep OHIM, 18 februari 2013, zaak R 595/2012-3 (A.C.J. Ammerlaan tegen OHIM)
In´t kort: Gemeenschapsmodellenrecht. Groente en fruit. De hartvormige tomaat is het resultaat van een arbeidsintensief proces. De tomaten die uit dit proces voortkomen zijn identiek aan elkaar en zien eruit zoals weergegeven. Hoger beroep van een weigering tot inschrijving van de vorm van een tomaat als gemeenschapsmodel. Volgens de Kamer van Beroep geldt een levend organisme niet als voortbrengsel in de zin van artikel 3 onder a) en b) van de Verordening.

11 De kamer is van mening dat levende organismen als zodanig geen 'voortbrengselen' zijn, dat wil zeggen dat zij geen op industriële of ambachtelijke wijze vervaardigde voorwerpen zijn. Een model dat het uiterlijk heeft van een tomaat in zijn natuurlijke staat, zoals het geval is bij het bestreden model, moet in principe worden afgewezen. Zelfs als de betreffende vorm afwijkt van die van een gewone tomaat, wijst niets erop dat de vorm resulteert uit een industriële of handmatige bewerking van de tomaat en niet uit een speciaal plantenras.

HR 31 mei 2013, nr. 12/0766 (Apple Inc tegen Samsung), LJN BZ1983 - persbericht
Uitspraak ingezonden door Laurens Kamp en Bas Berghuis van Woortman, Simmons & Simmons.
Eerste arrest van de Hoge Raad over Gemeenschapsmodelrechten. Na eerdere kort geding [IEF 10108] en beroep [IEF 10819] en conclusie A-G [IEF 12366]. De Hoge Raad wijst de klachten af.

In´t kort: Bij de beoordeling of een model een eigen karakter heeft, is het toelaatbaar dat een vergelijking wordt gemaakt met meer dan één anticiperend model. De klachten voeren ten onrechte aan dat het oordeel dat een model geen eigen karakter heeft, slechts kan worden gebaseerd op onvoldoende verschil met één specifiek anticiperend model. Beperkte geldigheid bestaat niet in het modellenrecht. Omdat naar inschatting van Apple 85-90% van de kosten betrekking hebben op het voorwaardelijk incidentele cassatieberoep van Samsung c.s. wordt slechts 12,5% van het voormelde proceskosten toegewezen.

In citaten:

4.4. De klachten gaan terecht ervan uit dat bij de beoordeling of een model een eigen karakter heeft, toelaatbaar is dat een vergelijking wordt gemaakt met meer dan één anticiperend model. Zij voeren echter ten onrechte aan dat het oordeel dat een model geen eigen karakter heeft, slechts kan worden gebaseerd op onvoldoende verschil met één specifiek anticiperend model. Bij de beoordeling van de geldigheid van een model gaat het, gelet op art. 6 lid 1 GmodVo, om de vergelijking met "modellen die voor het publiek beschikbaar zijn gesteld", zodat de vraag of voldoende afstand bestaat tussen het model en eerdere soortgelijke modellen, moet worden beantwoord aan de hand van de verschillen die bestaan tussen het model en het model of modellen waarop degene die het nietigheidsverweer voert, zich in dat verband beroept. Dit geldt dus ook indien degene die dit verweer voert, daartoe verwijst naar meer dan één anticiperend model, en in die zin naar het vormgevingserfgoed. Het hiervoor in 3.4 onder (a) door het hof verrichte onderzoek berust dus op een juiste rechtsopvatting.

4.5. De klachten missen feitelijke grondslag voor zover zij inhouden, of op het uitgangspunt zijn gebaseerd, dat het hof het Apple-model slechts beperkt geldig heeft geacht. Beperkte geldigheid bestaat niet in het modellenrecht. Zoals hiervoor in 3.4 onder (b) is overwogen, heeft het hof het Apple-model niet nietig geacht, en dus geldig.

4.6 De klachten missen eveneens feitelijke grondslag voor zover zij aanvoeren dat het hof ten onrechte zijn beoordeling van de geldigheid van het Apple-model heeft gebaseerd op de omstandigheid dat dit model voldoende afstand bewaart tot slechts één anticiperend model. (...) heeft het hof zijn oordeel over de (geldigheid of) nietigheid van het Apple-model immers meer in het bijzonder gebaseerd op een zestal met name door Samsung c.s. genoemde, anticiperende, modellen, die door het hof minutieus zijn onderzocht op overeenkomsten en verschillen met het Apple-model.

4.8. Bij de beoordeling van de hiervoor in 4.2(b) samengevat weergegeven klachten wordt vooropgesteld dat zij (...) op een onjuiste rechtsopvatting berusten voor zover zij verdedigen dat de afstand die bestaat tussen het model waarvan de bescherming wordt ingeroepen en eerdere anticiperende modellen uit het vormgevingserfgoed, uitsluitend van belang is bij de beantwoording van de vraag of het model geldig is, en niet (opnieuw) bij de beoordeling van de beschermingsomvang daarvan.
Het hof heeft dus terecht en op goede gronden de vragen of het Apple-model geldig is, en wat daarvan de beschermingsomvang is, in samenhang besproken, zonder ze nochtans met elkaar te vereenzelvigen.
Uit het vorenoverwogene volgt voorts dat de klachten op een onjuiste rechtsopvatting berusten, voor zover zij verdedigen dat de enige aanvullende maatstaf bij de beoordeling van de beschermingsomvang van een (geldig) model, de in art. 10 lid 2 GModVo bedoelde mate van vrijheid is die de ontwerper heeft bij het creëren van het model.

4.13 (...) Nu Apple evenwel in haar conclusie van repliek in cassatie heeft aangevoerd dat haar inschatting is dat 85% tot 90% van de - op zichzelf door haar niet bestreden - totale kosten van Samsung c.s. betrekking hebben op het voorwaardelijk incidentele cassatieberoep (...), zal de Hoge Raad, dienovereenkomstig beslissen. Daarom zal Apple worden veroordeeld aan Samsung c.s. als proceskosten te voldoen een bedrag van (12,5% van het voormelde bedrag van €112.901,44, maakt afgerond) €14.113,--.

Op andere blogs:
Cassatieblog (Beschermingsomvang model is afhankelijk van afstand model tot vormgevingserfgoed)
SOLV (De spiegelbeeldigheid van het eigen karakter en de beschermingsomvang in het modellenrecht)

Beslissingen ingezonden door Laurens Kamp, Simmons & Simmons LLP.
OHIM Invalidity Division, ICD 8683 (Samsung c.s. tegen Apple)
Het verzoek voor nietigverklaring van het model met nummer 001222905-0002 (fotoweergave van iPad 2) is afgewezen. De nietigheidsgronden ex artikel 25 lid 1 sub a en b zijn ongegrond. Een 52-pagina's-tellende beslissing:

Disclosure - (86) Where the designs are disclosed in a front or perspective view, and a side view allows the shape or contours of the back part of the product to be determined, or there is a back view, such disclosures are considered sufficient to make the assessment of novelty and individual character.

Technical function - (93) For the reasons given above none of the features appointed by the Applicants (flat display, slim profile, shape, rounded corners, functional elements or camera) are considered being solely dictated by the technical function pursuant to Article 8(1) CDR.

OHIM Invalidity Division, ICD 8720 (Samsung c.s. tegen Apple)
Het model 1888454-0013 (fotoweergave iPad 2) is nietig verklaard vanwege het gebrek aan eigen karakter.

(63) The portable device is supposed to be easily handled, carried, held, placed in bags and easily transported, etc. The user uses the device as such, not only its screen when placed on a flat surface. Thus, the informed user, as particularly observant, takes into consideration not only the front part of the device, though it is the part of the product which allows its functioning.

OHIM Invalidity Division, ICD 8721 (Samsung c.s. tegen Apple)
Het model 1888454-0001 is nietig verklaard vanwege het gebrek aan eigen karakter.

Uit ICD 8720:

(61) In the present case the informed user is familiar with designs of portable display devices. S/he is aware of the designs of products which were available before the date of priority of the contested RCD and s/he is aware of constraints of the designer's freedom given by technical requirements and the function of the device.

(62) The device has to be portable; it requires a screen to display information and some functional elements to be operated. Portable display devices can significantly differ in size, ranging from the size of mobile phones to the size of laptops, and they can differ in the ratio of the sides. The screen of the device is expected to have a display and to be rectangular, although the division of the screen or application of some borders around the screen is not dictated by severe constraints. Market tendencies such as aesthetic or commercial considerations, as argued by the Applicants in connection with flat screens, are not regarded as restrictions to the freedom of the designer (see judgment of 22/06/2010, T-153/08, 'Communication unit', paragraph 58).

(63) The portable device is supposed to be easily handled, carried, held, placed in bags and easily transported, etc. The user uses the device as such, not only its screen when placed on a flat surface. Thus, the informed user, as particularly observant, takes into consideration not only the front part of the device, though it is the part of the product which allows its functioning. When making a choice at the time of purchase of the product, the informed user also considers the casing and the overall shape, and s/he is able to differentiate between different products on the market. What matters is not only the functional part of the device but also the shape and design of the body of the device. The informed user is particularly attentive due to the saturation of the market in the given field, which was considerably high before the date of priority of the RCD, as follows from numerous examples of submitted prior art by the Applicants. The density in the given field makes the informed user more sensitive to the differences between products with the same or similar function (see judgment of 13/11/2012, T-83/11, 'Radiators for heating', paragraph 81). The user is attentive even to small differences between the designs.

(65) The RCD is registered for a particular shape of the portable display device. Comparing the prior and the contested designs, they are almost identical in the front side, where the only difference is the shape of the home button. The designs differ in the angle in which the side walls of casing are bevelled toward the back but the contours of the casing are not very different. Though the prior design is not disclosed in a side view, from the provided images it is quite clear that it is slim rather than robust. The contested RCD has the functional elements on its sides which are missing in the prior design, however the overall impressions produced by the two opposing designs on the informed user are the same. The RCD does not have individual character with respect to the prior design.

P.G.F.A. Geerts, De geïnformeerde gebruiker in het modellenrecht: wat moet hij vergelijken en hoe moet hij vergelijken?, IER 2013/13, p. 120-124, IEF 12680
Bijdrage ingezonden door Paul Geerts, Rijksuniversiteit Groningen.

1. In deze bijdrage sta ik stil bij de vraag wat de geïnformeerde gebruiker in het modellenrecht moet vergelijken en bij de vraag hoe hij moet vergelijken.

2. Naar aanleiding van het PepsiCo-arrest van het HvJ EU, is onduidelijkheid ontstaan over het antwoord op de vraag wat de geïnformeerde gebruiker in een nietigheidsprocedure met elkaar moet vergelijken: moet hij het vormgevingserfgoed met de modelinschrijving (het model dat de inschrijving openbaart) vergelijken of met de door de modelhouder verhandelde voortbrengselen waarop de modelinschrijving betrekking heeft?  Deze kwestie speelt niet alleen in nietigheidsprocedures, maar ook in inbreukprocedures. Ook in die procedures is het van belang te weten waarmee het vermeende inbreukmakende voortbrengsel vergeleken moet worden: met de modelinschrijving of met de daadwerkelijke voortbrengselen die door de modelhouder worden verhandeld?

Dit artikel is sterk ingekort, lees de opgemaakte versie hier.

3. Tot het PepsiCo-arrest werd algemeen aangenomen dat (in beide procedures) de modelinschrijving beslissend is, net zoals in het merkenrecht de merkinschrijving beslissend is. Speyart schrijft hierover:

“Het schoolvoorbeeld van de beginnersfout van de advocaat of de rechter in een merkenzaak is dat de betrokken vergelijking wordt gepresenteerd als een vergelijking tussen het product van de merkhouder en het beweerdelijk inbreukmakend product, waarbij wordt geabstraheerd van het merk, zoals gedeponeerd. Het is immers het depot dat de beschermingsomvang bepaalt, en niet de manier waarop de rechthebbende zijn merk op een product heeft aangebracht”.

4. De vraag is nu of het PepsiCo-arrest hierin (voor wat betreft het modellenrecht) verandering heeft gebracht. Die vraag is met name gerezen naar aanleiding van de volgende overweging van het HvJ EU:
“73. Aangezien op het gebied van modellen de persoon die de vergelijking verricht, de geïnformeerde gebruiker betreft die, zoals in de punten 53 en 59 van het onderhavige arrest is geconstateerd, verschilt van de gemiddelde consument, is geen sprake van een onjuiste rechtsopvatting wanneer bij de beoordeling van de algemene indruk die door de betrokken modellen wordt gewekt, de daadwerkelijk verhandelde voortbrengselen waarop deze modellen betrekking hebben, in aanmerking worden genomen”.

5. Uit die overweging zou afgeleid kunnen worden dat niet meer de modelinschrijving beslissend is, maar de daadwerkelijk verhandelde voortbrengselen. Met Speyart ben ik evenwel van mening dat die conclusie niet getrokken mag worden en dat het hier slechts om een bijkomende omstandigheid gaat.  De hierboven geciteerde rechtsoverweging moet immers in combinatie met r.o. 74 gelezen worden. Die luidt:

“74. Hoe dan ook blijkt uit het gebruik van het werkwoord ‘bevestigen’ in punt 83 van het bestreden arrest van het Gerecht zijn bevindingen in werkelijkheid heeft gebaseerd op de conflicterende modellen zoals deze in de respectieve inschrijvingsaanvragen zijn beschreven en weergegeven, zodat de vergelijking van de reële voortbrengselen enkel ter verduidelijking is gebruikt, teneinde reeds eerder getrokken conclusies te bevestigen, en die vergelijking niet als de grondslag van de motivering van het bestreden arrest kan worden beschouwd”.

6. Ik ben het dan ook eens met het Hof ’s-Gravenhage dat uit de hierboven geciteerde passages uit het PepsiCo-arrest moet worden afgeleid, dat de modelinschrijving (nog steeds) leidend is en dat het daadwerkelijk verhandelde voortbrengsel waarop het model is toegepast in aanmerking mag worden genomen voor zover dit een bevestiging oplevert van hetgeen uit het model zoals ingeschreven blijkt, dus enkel ter verduidelijking, teneinde reeds eerder getrokken conclusies te bevestigen. Het Hof ’s-Gravenhage overweegt in mijn ogen dan ook terecht:

“32. Uitgaande van het bovenstaande is het hof van oordeel dat in casu elementen die wel in de daadwerkelijke verhandelde BLOOM voorkomen (het daadwerkelijk verhandelde voortbrengsel; P.G.), maar niet uit de modelinschrijving blijken bij de nietigheids- en de inbreukvraag niet in aanmerking kunnen worden genomen”.

7. Kortom: de modelinschrijving is (bij de nietigheids- en de inbreukvraag) nog steeds leidend, ook na het PepsiCo-arrest. Dat kan ook niet anders. In het modellenrecht staat het registratiesysteem centraal. Art. 3.16 BVIE bepaalt dan ook niet voor niets dat de modelrechthebbende zich kan verzetten tegen het gebruik van een voortbrengsel waarin de tekening of het model is verwerkt en dat hetzelfde uiterlijk vertoont als de gedeponeerde tekening of het gedeponeerde model, dan wel bij de geïnformeerde gebruiker geen andere algemene indruk wekt. Het blijft dus ook aan te raden duidelijke modeldepots te verrichten. Het is zeker niet zo dat je na het PepsiCo-arrest met onduidelijke depots ‘later bij de rechter nog alle kanten op kunt’.  Onduidelijkheid werkt ook in het modellenrecht in het nadeel van de rechthebbende. Zie in dit verband ook het recente International Brush Company/Koti-vonnis. Daarin overweegt de voorzieningenrechter dat gelet op de rechtszekerheid voor derden een onduidelijkheid in het modeldepot in beginsel ten nadele van de houdster van het model werkt.

(...)

20. Kortom: ik zou ervoor willen pleiten om in het modellenrecht alleen te werken met de directe vergelijkingsmethode. Dat is de enige juiste vergelijkingsmethode, die bovendien in alle procedures (door de rechter) probleemloos toegepast kan worden.

21. De uitspraken van Nederlandse rechters in modellenzaken die na het PepsiCo-arrest zijn gewezen laten dat beeld gelukkig ook zien.  In al die uitspraken heeft de rechter de modelinschrijving rechtstreeks vergeleken met het vormgevingserfgoed respectievelijk het vermeende inbreukmakende voortbrengsel. Ik vind dat een hele goede ontwikkeling en hoop dat de rechter die weg zal blijven volgen en zich door het PepsiCo-arrest niet op het verkeerde been laat zetten.